Τα κόστη μεταφοράς πετρελαίου εκτοξεύονται στα ύψη καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία αλλάζει το παγκόσμιο εμπόριο

Η αύξηση του κόστους μεταφοράς πετρελαίου μεταξύ των παγκόσμιων λιμανιών ανεβάζει τις τιμές της ενέργειας, παρά το ότι μια ζοφερή οικονομική προοπτική έχει παρασύρει το αργό κοντά στα χαμηλότερα επίπεδα του έτους.

Οι οικονομικές επιπτώσεις από τον πόλεμο στην Ουκρανία έχουν διακόψει πολλές από τις πιο σύντομες διαδρομές εμπορίου πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου στη Βαλτική και τη Βόρεια Θάλασσα. Τώρα, καθώς η Ευρώπη προσπαθεί να βρει νέους προμηθευτές και η Ρωσία προσπαθεί να εξάγει αλλού πετρέλαιο, τα δεξαμενόπλοια ξοδεύουν περισσότερο χρόνο καθ’ οδόν πριν φτάσουν στους προορισμούς τους.

Πολλά φορτία χρειάζονται τώρα πέντε φορές περισσότερο χρόνο για τη μεταφορά σε διυλιστήρια ή χονδρεμπόρους από ό,τι πριν από τον πόλεμο, λένε οι εταιρείες δεξαμενόπλοιων και οι αναλυτές. Το αποτέλεσμα είναι ότι λιγότερα πλοία είναι διαθέσιμα σε έναν παγκόσμιο στόλο που έχει ελάχιστες προοπτικές να επεκταθεί γρήγορα σε μέγεθος, κάτι που αποτελεί όφελος για τις ναυτιλιακές εταιρείες.

Τα δεξαμενόπλοια κερδίζουν εδώ και τέσσερις μήνες περισσότερα από 40.000 δολάρια την ημέρα κατά μέσο όρο, το μεγαλύτερο τέτοιο ποσό των τελευταίων 15 ετών, σύμφωνα με την Clarksons με έδρα το Λονδίνο. Η τιμή spot για τα πιο εκσυγχρονισμένα πλοία γνωστά ως πολύ μεγάλα μεταφορικά αργού (VLCC), τα οποία μπορούν να εκτείνονται σε περισσότερα από τρία γήπεδα ποδοσφαίρου σε μήκος και να μεταφέρουν δύο εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου, ξεπέρασε τα 115.100 δολάρια την ημέρα στις 18 Νοεμβρίου. Πρόκειται για 11πλάσια αύξηση για αυτήν την κατηγορία του μέσου ημερήσιου ναύλου από πέρυσι.

Διαβάστε επίσης: ΕΕ: Σταμάτησαν οι συνομιλίες για το πλαφόν στο ρωσικό πετρέλαιο

Οι αυξήσεις των τιμών έρχονται σε κομβική στιγμή για τις αγορές πετρελαίου, με τον ΟΠΕΚ και τους συμμάχους του υπό τη Ρωσία να έχουν προγραμματίσει να συναντηθούν στις 4 Δεκεμβρίου, εν μέσω της έντονης παγκόσμιας ζήτησης και των εντάσεων με τις ΗΠΑ. Την επόμενη αμέσως μέρα από τη συνάντηση, οι δυτικές κυβερνήσεις θα αρχίσουν να επιβάλλουν κυρώσεις κατά των ρωσικών εξαγωγών ενέργειας που όπως αναμένουν οι αναλυτές θα ωθήσουν τους εμπόρους να ανακατευθύνουν περισσότερες αποστολές σε διαδρομές με μεγαλύτερη διάρκεια.

Το αυξανόμενο κόστος μεταφοράς πετρελαίου, το οποίο προκύπτει την ώρα που και τα πλοία που μεταφέρουν υγροποιημένο φυσικό αέριο έχουν επίσης υψηλά ναύλα, έρχεται σε αντίθεση με τα ναύλα που βουλιάζουν για τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, εν μέσω επιβράδυνσης της ζήτησης από λιανοπωλητές και από εργοστάσια για μεταφορά τέτοιων εμπορευμάτων.

«Οι χάρτες του παγκόσμιου ανεφοδιασμού πετρελαίου επανασχεδιάζονται πλήρως», δήλωσε ο Christian Ingerslev, διευθύνων σύμβουλος της ναυτιλιακής εταιρείας Maersk Tankers A/S με έδρα την Κοπεγχάγη.

Τα δεξαμενόπλοια που αναχωρούν από το Primorsk της Ρωσίας, το οποίο βρίσκεται κοντά στην Αγία Πετρούπολη, μπορούν να φτάσουν στο ολλανδικό λιμάνι του Ρότερνταμ σε περίπου τέσσερις ημέρες, δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Teekay Tankers Ltd. Kevin Mackay κατά τη διάρκεια ενημέρωσης επενδυτών αυτόν τον μήνα. Ωστόσο, πολλές ρωσικές αποστολές έχουν επαναδρομολογηθεί σε ταξίδι περίπου 26 ημερών γύρω από την ήπειρο, από τη Μεσόγειο Θάλασσα και μέσω της Διώρυγας του Σουέζ για παράδοση στη δυτική ακτή της Ινδίας.

Διαβάστε επίσης: Πετρέλαιο: Η Ρωσία έχασε το 90% της ευρωπαϊκής αγοράς πριν από τις κυρώσεις

Για να αντικαταστήσουν αυτά τα ρωσικά βαρέλια πετρελαίου, οι Ευρωπαίοι αγοραστές στρέφονται επίσης σε πιο απομακρυσμένους παραγωγούς, συμπεριλαμβανομένων της Μέσης Ανατολής, της Νότιας Αμερικής και των Η.Π.Α.

Μια διαδρομή με δεξαμενόπλοιο από το Χιούστον στο Ρότερνταμ διαρκεί πλέον περίπου 17 ημέρες, είπε ο κ. Mackay. Ορισμένοι αναλυτές λένε ότι η απαγόρευση των περισσότερων ρωσικών εισαγωγών αργού από την Ευρωπαϊκή Ένωση που έχει προγραμματιστεί για τις 5 Δεκεμβρίου, καθώς και μια παρόμοια απαγόρευση των προϊόντων πετρελαίου που έχει οριστεί για τις 5 Φεβρουαρίου, θα μπορούσε να βοηθήσει να χρησιμοποιούνται περισσότερο τέτοιες μακρινές διαδρομές.

«Κοιτάζοντας το μέλλον, αναμένουμε ότι η Ρωσία θα κοιτάξει να εκτρέψει περισσότερα βαρέλια  προς την Ασία μόλις τεθεί σε πλήρη ισχύ η απαγόρευση της ΕΕ», είπε ο κ. Μακέι.

Οι αυξημένοι ναύλοι έχουν προσθέσει μερικά δολάρια στο κόστος κάθε βαρελιού αργού, ανάλογα με την απόσταση που διανύουν, λένε οι αναλυτές. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του πρώτου μήνα για το αργό πετρέλαιο Brent, τον παγκόσμιο δείκτη τιμών, έκλεισαν την Τρίτη στα 88,36 δολάρια μετά από πτώση που τράβηξε τις τιμές κοντά στα χαμηλότερα επίπεδα του έτους αυτή την εβδομάδα.

Ο αντίκτυπος της αποκοπής της Ευρώπης από τις ρωσικές εξαγωγές ενέργειας δεν έχει επαληθευτεί πλήρως για τα πιο εξευγενισμένα παράγωγα όπως το ντίζελ, που είναι καίριας σημασίας για τη γεωργία, τις μεταφορές με φορτηγά και τη μεταποίηση. Το κόστος μεταφοράς τέτοιων καυσίμων μέσω του Ατλαντικού Ωκεανού έχει ήδη τριπλασιαστεί σε περίπου 5 δολάρια ανά βαρέλι το 2022, έγραψαν αναλυτές της Goldman Sachs σε σημείωμα τον περασμένο μήνα. Εκτίμησαν ότι το κόστος αυτό θα μπορούσε να διπλασιαστεί ξανά στις αρχές του επόμενου έτους.

«Εκεί βρίσκεται η πραγματική δυσκολία», δήλωσε η Natasha Kaneva, επικεφαλής της παγκόσμιας στρατηγικής εμπορευμάτων στην J.P. Morgan. Ενώ η Ρωσία φαίνεται να έχει πρόσβαση σε αρκετά πετρελαιοφόρα για να μεταφέρει το αργό της, πρόσθεσε, αντιμετωπίζει έλλειψη πλοίων εξοπλισμένων για τη μεταφορά προϊόντων πετρελαίου.

Οι ναύλοι των δεξαμενόπλοιων αυξάνονται περιστασιακά ως απάντηση σε γεωπολιτικούς κραδασμούς, όπως όταν οι ΗΠΑ το 2019 επέβαλαν κυρώσεις σε δεκάδες πλοία που εκμεταλλευόταν κορυφαία κινεζική εταιρεία, για φερόμενους δεσμούς με παράνομο εμπόριο ιρανικού πετρελαίου.

Οι εταιρείες τάνκερ «εκτιμούν (ιδιαίτερα) χρονιές όπως αυτή που βγάζουν πολλά χρήματα», δήλωσε ο Omar Nokta, αναλυτής ναυτιλίας στο Jefferies. Ο κ. Νόκτα είπε ότι οι τροποποιημένες διαδρομές σημαίνουν πως τα δεξαμενόπλοια έχουν λιγότερες ευκαιρίες να φορτώσουν εάν αντιμετωπίσουν νέα λογιστικά προβλήματα, επιδεινώνοντας την έλλειψη διαθέσιμων πλοίων. Ωστόσο, οι ναυτιλιακές δεν περιμένουν ότι θα χρησιμοποιήσουν τα τρέχοντα απροσδόκητα κέρδη τους για να παραγγείλουν νέα πλοία.

Διαβάστε επίσης: Goldman Sachs: Αναθεωρεί πτωτικά τις εκτιμήσεις για το πετρέλαιο

Τα ναυπηγεία έχουν γεμίσει με παραγγελίες πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, είπε ο διευθύνων σύμβουλος της Ardmore Shipping Corp. Anthony Gurnee, πράγμα που σημαίνει ότι νέα δεξαμενόπλοια δεν θα μπουν στην αγορά για μερικά χρόνια ακόμη αυξάνοντας τον κίνδυνο να είναι τεχνολογικά ξεπερασμένα όταν θα γίνει αυτό. Έτσι η Ardmore με έδρα τις Βερμούδες σταθμίζει τώρα αγορές μεταχειρισμένων πλοίων. Η αγορά μεταχειρισμένων δεξαμενόπλοιων, λένε ορισμένοι αναλυτές, θα μπορούσε επίσης να γίνει πιο δύσκολη εάν εταιρείες που συνδέονται με τη Ρωσία προσπαθήσουν να αγοράσουν τέτοια διαθέσιμα πλοία για να βοηθήσουν στην παράκαμψη των δυτικών κυρώσεων.

Ο κ. Gurnee είπε ότι η ομάδα ναύλωσης των 10 ατόμων του Ardmore λειτουργεί όλο και περισσότερο σαν traders, σχεδιάζοντας τον καλύτερο συνδυασμό διαδρομών για έναν στόλο 30 πλοίων που περιλαμβάνει από δεξαμενόπλοια μέχρι πλοία μεταφοράς χημικών.

Με τόση αστάθεια στην αγορά, είπε, «δεν φαίνεται να υπάρχει κανένα πρακτικό ανώτατο όριο για το πόσο ψηλά μπορούν να φτάσουν τα ναύλα μας».