Επιτέλους! Κάτι αλλάζει

Ήταν πρωτοχρονιά του 1987 όταν οι Έλληνες ήρθαν για πρώτη φορά αντιμέτωποι με έναν φόρο που έμελλε στη συνέχεια να αποτελέσει την πιο σταθερή και γενναία φορολογική τους επιβάρυνση και ταυτόχρονα να εξελιχθεί στην πιο βασική και σημαντική παράβαση φοροδιαφυγής έως σήμερα.

Αναφερόμαστε στον Φόρο Προστιθέμενη Αξίας που ήρθε ως ένας κοινοτικός φόρος με σκοπό τη χρηματοδότηση του κοινοτικού προϋπολογισμού και των δαπανών της ΕΕ και εξελίχθηκε πέραν της αρχικής του πρόβλεψης και κατεύθυνσης στη βασικότερη πηγή εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού του κάθε κράτους.

Ο πολύ υψηλός φορολογικός συντελεστής που εφαρμόζεται στα περισσότερα αγαθά και υπηρεσίες και επιβαρύνει τον τελικό καταναλωτή και το γεγονός ότι οι περισσότερες συναλλαγές μέχρι και τώρα δεν μπορούν να διασταυρωθούν στην πλήρη τους μορφή έχει οδηγήσει πολίτες και επιχειρήσεις να βρίσκουν τρόπους αποφυγής πληρωμής του εν λόγω φόρου με βασικότερο τρόπο τη μη έκδοση απόδειξης πώλησης προϊόντων και υπηρεσιών. Παράλληλα, επιχειρήσεις και επαγγελματίες εχει διαπιστωθεί ότι χρησιμοποιούν διάφορους τρόπους για να έχουν επιστροφή ΦΠΑ ενώ δεν τη δικαιούνται.

Ο συνδυασμός των παραπάνω έχει οδηγήσει σύμφωνα με την 10η Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το λεγόμενο «κενό» ΦΠΑ, δηλαδή τη διαφορά μεταξύ των προσδοκώμενων και των πραγματικών εσόδων από τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) σε απώλειες εσόδων πάνω από 3,2 δισ. ευρώ η οποία ανέρχεται στο 19,7% των δυνητικών εισπράξεων από το συγκεκριμένο φόρο. Ουσιαστικά, ο στόχος για είσπραξη ήταν 16,1 δισ. ευρώ, και τελικά εισπράχθηκαν 12,93 δισ. ευρώ.

Η απώλεια αυτή οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι δεν κόβονται αποδείξεις, ενώ η κύρια μορφή απάτης στον τομέα του ΦΠΑ είναι οι απάτες τύπου καρουζέλ και των εξαφανισμένων εμπόρων.

Τον τελευταίο καιρό έχουν γίνει σημαντικές προσπάθειες και έχουν ληφθεί συγκεκριμένα μέτρα προς την κατεύθυνση του περιορισμού της φοροδιαφυγής γύρω από τον ΦΠΑ.

Δεν μπορώ όμως να μην σταθώ στην τελευταία πρωτοβουλία του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων του κύριου Γιώργου Πιτσιλή να παρέχει τη δυνατότητα προσυμπλήρωσης των δηλώσεων ΦΠΑ στους υπόχρεους σε δήλωση οι οποίοι διαβιβάζουν τα στοιχεία τους στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA. Στόχος της ψηφιοποιημένης διαδικασίας είναι η απλούστευση των σχετικών διαδικασιών και η διευκόλυνση των υπόχρεων κατά την υποβολή της δήλωσης αλλά και η διασταύρωση των δεδομένων προκειμένου να εντοπιστούν εστίες φοροδιαφυγής.

Με την απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή, προβλέπεται ότι για τις δηλώσεις ΦΠΑ που υποβάλλονται από 5.12.2022 και εφεξής και αφορούν φορολογικές περιόδους από 1.1.2022 και έπειτα, η ΑΑΔΕ προσυμπληρώνει τις εκροές και εισροές και τους αντίστοιχους φόρους στους σχετικούς κωδικούς των πινάκων της δήλωσης ΦΠΑ, με βάση τα στοιχεία που διαβιβάζονται στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA της ΑΑΔΕ και τον λογιστικό χαρακτηρισμό τους από τις υπόχρεες σε δήλωση επιχειρήσεις.

Ειδικά, ως προς τις εισροές ΦΠΑ, για τη διευκόλυνση των επιχειρήσεων, εφόσον δεν έχει προηγηθεί χαρακτηρισμός των σχετικών δαπανών στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA, όλες οι δαπάνες προσυμπληρώνονται στον κωδικό 361 (Αγορές και δαπάνες στο εσωτερικό της χώρας). Δεν περιλαμβάνονται στην προσυμπλήρωση οι δαπάνες από παραστατικά που έχουν εκδοθεί από επιχείρηση με δραστηριότητα (ΚΑΔ), για την οποία σύμφωνα με το νόμο δεν παρέχεται έκπτωση του ΦΠΑ (πχ δαπάνες στέγασης, τροφής, ποτών, φιλοξενίας, ψυχαγωγίας, μετακίνησης κλπ).

Η προσυμπλήρωση των δηλώσεων ΦΠΑ αποσκοπεί στη διευκόλυνση των υπόχρεων κατά την υποβολή της δήλωσής τους και δεν είναι δεσμευτική γι’ αυτούς. Επίσης, η εφαρμογή παρέχει στους υπόχρεους τη δυνατότητα να τροποποιούν τα προσυμπληρωμένα ποσά στους κωδικούς της δήλωσης ΦΠΑ, συνεπώς η ορθή και ακριβής συμπλήρωση και υποβολή της δήλωσης ΦΠΑ συνιστά υποχρέωση και ευθύνη των υποκείμενων στον φόρο.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, με την ηλεκτρονική προσυμπλήρωση ουσιαστικά η ΑΑΔΕ θα στοχοποιήσει μεγάλες αποκλίσεις και ειδικά περιπτώσεις υποβολής μηδενικού ή πιστωτικού ΦΠΑ που δεν δικαιολογούνται από την πραγματική άσκηση της επαγγελματικής δραστηριότητας. Επιτέλους, κάτι αλλάζει!