Πούτιν: Ξεδιπλώνει ακάθεκτος την προεκλογική του στρατηγική

Αντιμέτωπος με την μάχη να συγκρατηθεί το ρούβλι, η οποία μάλιστα ανέδειξε ρωγμές στους κόλπους της ρωσικής ελίτ, με τα απόνερα του σοκ μιας αποτυχημένης ανταρσίας και τον πόλεμο στην Ουκρανία που διαρκεί περισσότερο από 18 μήνες χωρίς να διαφαίνεται το τέλος στον ορίζοντα, ο Βλαντιμίρ Πούτιν δεν είναι προσωπικότητα που θα μπορούσε να πτοηθεί. Κάθε άλλο.

Ξεδιπλώνει ακάθεκτος, όπως όλα δείχνουν, τη στρατηγική του με στόχο να διατηρήσει την παντοδυναμία του και να παραμείνει στην εξουσία εξασφαλίζοντας μία πέμπτη θητεία στις εκλογές του επόμενου Μαρτίου. Και αυτό, όπως επιβεβαιώνουν πηγές που βρίσκονται κοντά στο Κρεμλίνο, τις οποίες επικαλείται το Bloomberg, με την ανησυχία για το μέλλον να εξαπλώνεται μεταξύ των ανώτερων αξιωματούχων και των μεγιστάνων.

Ρωσία: Ο Πούτιν θα ήθελε να γίνει ντε Γκωλ αλλά κατέληξε καρικατούρα του Ιβάν του Τρομερού

Πληθωρισμός

Σε αυτό το πλαίσιο έχει αρχίσει ήδη να παίζει τα προεκλογικά του χαρτιά. Η αύξηση των επιτοκίων από την Τράπεζα της Ρωσίας την προηγούμενη εβδομάδα δεν ήταν απλώς μια απάντηση στην τελευταία πτώση του ρουβλίου, αλλά μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας για τη συγκράτηση του πληθωρισμού ενόψει των εκλογών. Στην πραγματικότητα, η κεντρική τράπεζα δέχεται ανοιχτή πίεση από τον κύκλο του Πούτιν να σταθεροποιήσει τη συναλλαγματική ισοτιμία και να αποτρέψει οποιαδήποτε περαιτέρω διάβρωση του πραγματικού εισοδήματος των νοικοκυριών.

Επίσης, η κυβέρνηση επεξεργάζεται επίσης ένα τριετές δημοσιονομικό σχέδιο με προεκλογικές παροχές, όπως πρόσθετα μέτρα τόνωσης που θα μπορούσαν να ενισχύσουν τον πληθωρισμό, σύμφωνα με πηγές, κάνοντας ακόμα πιο επιτακτική την ανάγκη να τεθεί υπό έλεγχο το ρούβλι. «Οι εγχώριες πολιτικές εκτιμήσεις ευνοούν την αυστηρότερη νομισματική πολιτική», δήλωσε ο Alexander Isakov, Ρώσος οικονομολόγος στο Bloomberg Economics. «Εάν το ρούβλι συνέχιζε να διολισθαίνει,  θα είχε ανεβάσει τον πληθωρισμό κατά 1-1,5 ποσοστιαίες μονάδες με την αύξηση των τιμών να κορυφώνεται ακριβώς τη λάθος στιγμή – ενόψει των εκλογών του Μαρτίου», εκτιμά ο ρώσος οικονομολόγος Αlexander Isakov.

Εγγυητής σταθερότητας

Αν και λίγοι βλέπουν κάποια άμεση απειλή για την εξουσία του, η εικόνα του Πούτιν ως ισχυρού εγγυητή της σταθερότητας έχει δεχθεί μεγάλο πλήγμα μετά την ανταρσία του Πριγκόζιν, του αρχηγού των μισθοφόρων της Wagner, εκτιμούν οι αναλυτές. Την ίδια στιγμή, η δυσαρέσκεια για τις αποτυχίες της Ρωσίας στο μέτωπο του πολέμου εξακολουθεί να σιγοβράζει στους κόλπους του στρατιωτικού κατεστημένου.

Το Κρεμλίνο, λοιπόν, βλέπει στις εκλογές μια ευκαιρία για να παρουσιάσει τον Πούτιν ως έναν ηγέτη που υποστηρίζεται πλήρως και έχει τον απόλυτο έλεγχο των καταστάσεων, τόσο στο εσωτερικό της χώρας, όσο και στη σύγκρουσή του με τη Δύση, όσον αφορά τις χώρες που τώρα κλονίζονται για τη βεβαιότητά τους ότι η Ρωσία θα ήταν ένα αντίβαρο στην παντοδυναμία των ΗΠΑ.

Οι κύριοι στόχοι της επίθεσης του Πριγκόζιν —ο υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σόιγκου και ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Βαλέρι Γκερασίμοφ— παραμένουν στις θέσεις τους, αλλά η προσπάθεια του επικεφαλής της Wagner βρήκε ερίσματα σε βασικές υπηρεσίες κρατικής ασφάλειας, σύμφωνα με δύο άτομα που γνωρίζουν το θέμα.

Με τις επιπτώσεις της ανταρσίας να αντηχούν ακόμα στα κορυφαία κλιμάκια της Ρωσίας, το Κρεμλίνο έχει λάβει μέτρα για να ανταποκριθεί πιο αποφασιστικά σε οποιεσδήποτε μελλοντικές προκλήσεις για την εξουσία του Πούτιν.

Το Κρεμλίνο, λοιπόν, βλέπει στις εκλογές μια ευκαιρία για να παρουσιάσει τον Πούτιν ως έναν ηγέτη που υποστηρίζεται πλήρως και έχει τον απόλυτο έλεγχο των καταστάσεων, τόσο στο εσωτερικό της χώρας, όσο και στη σύγκρουσή του με τη Δύση, όσον αφορά τις χώρες που τώρα κλονίζονται για τη βεβαιότητά τους ότι η Ρωσία θα ήταν ένα αντίβαρο στην παντοδυναμία των ΗΠΑ.

Η Κρατική Δούμα εξουσιοδότησε τον πρόεδρο να διατάξει τους περιφερειακούς κυβερνήτες να δημιουργήσουν ειδικές πολιτοφυλακές για την καταπολέμηση παράνομων ένοπλων ομάδων.

Η Κάτω Βουλή ενέκρινε επίσης ένα νομοσχέδιο για την παροχή βαρέως οπλισμού στη Ρωσική Εθνοφρουρά, η οποία αναφέρεται απευθείας στον Πούτιν και διοικείται από τον πρώην επικεφαλής προσωπικής ασφάλειας του ρώσου προέδρου, Βίκτορ Ζολότοφ.

Ήδη ο μακροβιότερος ηγεμόνας στη σύγχρονη ιστορία της Ρωσίας από της εποχή του Στάλιν, ο 70χρονος Πούτιν μπορεί με βάση την αναθεώρηση που ο ίδιος έφερε στον Σύνταγμα, να παραμείνει μέχρι το 2036, δηλαδή για δύο ακόμη θητείες.

Οι Ρώσοι αξιωματούχοι προσβλέπουν στις περιφερειακές εκλογές που θα διεξαχθούν στις 10 Σεπτεμβρίου, ώστε να σηματοδοτήσουν την έναρξη μιας εκστρατείας που θα αποκαταστήσει την κλονισμένη εικόνα του προέδρου ή τις αμφιβολίες για το μέλλον του ως ηγέτη της χώρας.

Παραμένει δημοφιλής

Παρά τους αυξανόμενους ενδοιασμούς μεταξύ των ελίτ της Ρωσίας, για τον τακτικό ψηφοφόρο, ο Πούτιν παραμένει εξαιρετικά δημοφιλής.

Αυτό, άλλωστε, στοχεύει να αποδείξει και με τις πρόσφατες δημόσιες εμφανίσεις του. Ο Πούτιν γίνεται εξωστρεφής, όπως γράφουν οι New York Times, αφενός γιατί θέλει να δείξει ότι τα χρόνια της απομόνωσης του λόγω Covid 19 έχουν λάβει οριστικό τέλος και αφετέρου για να πειστούν όλοι ότι εξακολουθεί να απολαμβάνει υψηλά ποσοστά δημοτικότητας μεταξύ των Ρώσων, παρά τον πόλεμο στην Ουκρανία και την αποτυχημένη ανταρσία εναντίον της κυβέρνησης του.

Και το πετυχαίνει: ενώ το ποσοστό που πίστευε ότι η χώρα πήγαινε προς τη λάθος κατεύθυνση αυξήθηκε για λίγο στο 30% την ημέρα της ανταρσίας, γρήγορα επέστρεψε στο μέσο όρο του 23% που παρατηρήθηκε τους τελευταίους μήνες, σύμφωνα με έρευνα της 26ης Ιουλίου που διενήργησε από το ανεξάρτητο Levada Center στη Μόσχα. Συγκεκριμένα, το 82% δήλωσε τη στήριξή του και την αποδοχή στην πολιτική του Πούτιν.

Αυτή η ανθεκτικότητα του Πούτιν αποδίδεται ασφαλώς και στην επέκταση των κοινωνικών επιδομάτων για τα πιο ευάλωτα τμήματα του πληθυσμού που αποτελούν μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων του.

Επίσης, παρά τα προβλήματα του ρουβλίου, η οικονομία της Ρωσίας κατάφερε μετά από τέσσερα τρίμηνα συρρίκνωσης να ανατρέψει το σκηνικό και να καταγράψει μεγαλύτερη ανάπτυξη από ό,τι προβλεπόταν το δεύτερο τρίμηνο, στο 4,9%.

Οι αυξημένες αμυντικές δαπάνες ενίσχυσαν τη βιομηχανική παραγωγή, ενώ η καταναλωτική ζήτηση κερδίζει δυναμική λόγω της κοινωνικής στήριξης και των αυξήσεων στους μισθούς.

Ακόμη και το ποσοστό φτώχειας μειώθηκε στο ιστορικό χαμηλό του 9,8% πέρυσι από το προπολεμικό επίπεδο 11%, δείχνουν τα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας.

Σύμφωνα, δε, με τους οικονομολόγους, η οικονομία μπορεί να μπει σε τροχιά επαναφοράς στα προ του πολέμου επίπεδα.

Χωρίς προφανή αντίπαλο

Άλλωστε, πέρα από όλα αυτά, όπως εκτιμά ο συνεργάτης της δεξαμενής σκέψης SWP με έδρα το Βερολίνο, Νικολάι Πετρόφ, μπορεί η εικόνα του απρόσβλητου Πούτιν να έχει φθαρεί με την εξέγερση του Πριγκόζιν, ωστόσο, χωρίς προφανή εναλλακτική, η ρωσική ελίτ εξακολουθεί να τον βλέπει ως την καλύτερη εγγύηση για την επιβίωσή της υπό τις παρούσες συνθήκες. Όλη η ουσία συνοψίζεται στη φράση του: «Σε μια εποχή που δεν είναι σαφές τι θα γινόταν αν έφευγε ο Πούτιν, είναι προς το συμφέρον της ελίτ να διατηρήσει το status quo».