Στουρνάρας: Τι λέει στον ΟΤ για την αύξηση των επιτοκίων – Η κρίσιμη συνάντηση στην Αθήνα

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αποφάσισε σήμερα Πέμπτη, την 10η διαδοχική αύξηση των επιτοκίων της, ανεβάζοντας το βασικό επιτόκιο της ζώνης του ευρώ στο 4%, στο υψηλότερο -ιστορικά- επίπεδο. Τη σκυτάλη πλέον παίρνει η Federal Reserve, η οποία συνεδριάζει την επόμενη εβδομάδα, με την πλειοψηφία των αναλυτών να στοιχηματίζει ότι θα διατηρήσει τα επιτόκια αμετάβλητα.

Οι ευρωπαίοι τραπεζίτες δεν συμμερίστηκαν τελικά τις απόψεις των πιο μετριοπαθών φωνών, που ζητούσαν μία παύση στην επιθετική νομισματική πολιτική, και εξακολουθούν να προκρίνουν ως βασική προτεραιότητα τον έλεγχο των τιμών, σε βάρος της ανάπτυξης.

Και παρά το γεγονός ότι οικονομολόγοι και επενδυτές θεωρούν στις αναλύσεις τους ότι το επίπεδο του 4% είναι το όριο στο κόστος δανεισμού στον τρέχοντα κύκλο σύσφιγξης, η επικεφαλής της ΕΚΤ απέφυγε να σηματοδοτήσει το τέλος.

«Με τη σημερινή απόφαση, συμβάλλουμε επαρκώς, σύμφωνα με την τρέχουσα αξιολόγηση, στην έγκαιρη επιστροφή του πληθωρισμού στο στόχο», είπε η Λαγκάρντ μιλώντας στους δημοσιογράφους στη Φρανκφούρτη. Πρόσθεσε ωστόσο, ότι «αυτό δεν σημαίνει – γιατί δεν μπορούμε να το πούμε – ότι τώρα βρισκόμαστε στο απόγειο».

Ραντεβού στην Αθήνα

Κατόπιν αυτού, περιστέρια και γεράκια ανανεώνουν πλέον το ραντεβού τους για την επόμενη συνεδρίαση της ΕΚΤ, η οποία θα πραγματοποιηθεί στις 26 Οκτωβρίου στην Αθήνα, στο κτήριο της Τράπεζας της Ελλάδος, με οικοδεσπότη τον Γιάννη Στουρνάρα.

Μιλώντας στον «ΟΤ» ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, για την σημερινή απόφαση της ΕΚΤ, τονίζει πως «ήταν μια δύσκολη απόφαση, γιατί τα επιχειρήματα και από τις δύο πλευρές ήταν κατά βάση σωστά».

Υπογραμμίζει ότι είτε προχωρούσαν σε αύξηση, είτε έκαναν παύση, ουδείς θα μπορούσε να αμφισβητήσει την κίνησή τους. Σημειώνει πως επικράτησε η άποψη της πλειοψηφίας, αφήνοντας ωστόσο ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα, με δεδομένο πως ο πληθωρισμός παραμένει υψηλότερα από τον στόχο.

Ο κ. Στουρνάρας σπεύδει πάντως να διευκρινίσει ότι η απόφαση για αύξηση ελήφθη με την προϋπόθεση να είναι η τελευταία: «Δεν λέμε όμως, ότι είναι», προσθέτει.

Αναφερόμενος στην επόμενη συνεδρίαση που θα διεξαχθεί στην Αθήνα επισημαίνει ότι το πιο πιθανόν είναι ότι θα πάμε σε παύση των αυξήσεων.

«Δυστυχώς, ο πληθωρισμός επιμένει σε πολλές οικονομίες της ευρωζώνης» λέει, τονίζοντας ότι η βασική ανησυχία είναι μην παρατηρηθεί το σπιράλ αύξησης των μισθών και των τιμών.

Σχολιάζοντας τέλος τις προσπάθειες να βρεθεί μια ισορροπία μεταξύ δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής, ο κ. Στουρνάρας εξηγεί ότι σε αυτό το ερώτημα θα κληθούν να απαντήσουν στην άτυπη σύνοδο των υπουργών Οικονομικών και Δημοσιονομικών Θεμάτων, που θα διεξάγεται στις 15-16 Σεπτεμβρίου στη πόλη Σαντιάγο ντε Κομποστέλα, στην Ισπανία.

Το σκεπτικό της απόφασης

Η σημερινή αύξηση των επιτοκίων αντανακλά την αξιολόγηση του Διοικητικού Συμβουλίου για τις προοπτικές του πληθωρισμού υπό το πρίσμα των εισερχόμενων οικονομικών και χρηματοπιστωτικών στοιχείων, για τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και για την ένταση της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής.

Σύμφωνα με τις μακροοικονομικές προβολές των εμπειρογνωμόνων της ΕΚΤ για τη ζώνη του ευρώ του Σεπτεμβρίου, ο μέσος πληθωρισμός θα διαμορφωθεί σε 5,6% το 2023, 3,2% το 2024 και 2,1% το 2025. Πρόκειται για προς τα πάνω αναθεώρηση για το 2023 και το 2024 και προς τα κάτω αναθεώρηση για το 2025. Η προς τα πάνω αναθεώρηση για το 2023 και το 2024 αντανακλά κυρίως μια ανοδική πορεία των τιμών της ενέργειας. Οι υποκείμενες πιέσεις στις τιμές παραμένουν υψηλές, παρόλο που οι περισσότεροι δείκτες έχουν αρχίσει να εξασθενούν. Οι εμπειρογνώμονες της ΕΚΤ έχουν αναθεωρήσει ελαφρώς προς τα κάτω την προβλεπόμενη πορεία του πληθωρισμού χωρίς την ενέργεια και τα είδη διατροφής, κατά μέσο όρο σε 5,1% το 2023, 2,9% το 2024 και 2,2% το 2025.

Οι προηγούμενες αυξήσεις των επιτοκίων τις οποίες είχε αποφασίσει το Διοικητικό Συμβούλιο εξακολουθούν να μεταδίδονται δυναμικά. Οι συνθήκες χρηματοδότησης έχουν γίνει πιο αυστηρές και επιδρούν ολοένα πιο περιοριστικά στη ζήτηση, κάτι που αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την επαναφορά του πληθωρισμού στον στόχο. Λόγω της αυξανόμενης επίδρασης αυτής της αυστηροποίησης στην εγχώρια ζήτηση και ενός περιβάλλοντος όπου το διεθνές εμπόριο παρουσιάζει κάμψη, οι εμπειρογνώμονες της ΕΚΤ μείωσαν σημαντικά τις προβολές τους για την οικονομική ανάπτυξη. Αναμένουν τώρα ότι η οικονομία της ζώνης του ευρώ θα μεγεθυνθεί κατά 0,7% το 2023, 1,0% το 2024 και 1,5% το 2025.

Οι κινήσεις της Fed

Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ έχει τρεις προγραμματισμένες συνεδριάσεις για το 2023. Από αυτές, η συνεδρίαση του Νοεμβρίου είναι πιθανό η πιο σημαντική και με τους αναλυτές  να τοποθετούν εκεί χρονικά την τελευταία αύξηση των επιτοκίων. Οι αγορές αναμένουν επί του παρόντος ότι οι συναντήσεις στις 20 Σεπτεμβρίου και στις 13 Δεκεμβρίου θα διατηρήσουν τα επιτόκια σταθερά.

Οι συνεδριάσεις του Σεπτεμβρίου και του Δεκεμβρίου θα περιλαμβάνουν επίσης δημοσίευση των οικονομικών προβλέψεων της Fed, συμπεριλαμβανομένων των προβλέψεων για τα επιτόκια.

Ο πρόεδρος της Federal Reserve στην ομιλία του στο Τζάκσον Χολ ήταν σαφής στην πρόθεση της Fed να ολοκληρώσει τη δουλειά, δηλαδή να οδηγήσει στον πληθωρισμό στο 2%. Αν και συνολικά διατήρησε το γερακίσιο τόνο, δίνοντας σήμα για περαιτέρω αυξήσεις επιτοκίων σε περίπτωση που οι πιέσεις στις τιμές επιμείνουν ή η αμερικανική οικονομία συνεχίσει να αποδεικνύεται πιο ισχυρή από ό,τι αναμενόταν. Ωστόσο, αναγνώρισε ότι οι πλήρεις επιπτώσεις των προηγούμενων αυξήσεων των επιτοκίων δεν έχουν ακόμη εμφανίσει το πραγματικό αποτύπωμα τους στην οικονομία.

Αναγνώρισε ότι οι κίνδυνοι είναι αμφίπλευροι, με κινδύνους να γίνουν τόσο πολλά όσο και λίγα. «Το να κάνουμε πολύ λίγα θα μπορούσε να επιτρέψει στον πληθωρισμό πάνω από τον στόχο να εδραιωθεί και τελικά να απαιτήσει από τη νομισματική πολιτική να αποσπάσει πιο επίμονο πληθωρισμό από την οικονομία με υψηλό κόστος για την απασχόληση», είπε. «Το να κάνουμε πάρα πολλά θα μπορούσε επίσης να προκαλέσει περιττή ζημιά στην οικονομία».

«Όπως συμβαίνει συχνά, πλοηγούμαστε με βάση τα αστέρια κάτω από συννεφιασμένο ουρανό»,