Λαγκάρντ: Σφυροκόπημα Σοσιαλιστών και Αριστερών για τα επιτόκια στο Ευρωκοινοβούλιο

Δεν θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει ανώδυνη την χθεσινή εμφάνιση της επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, στην τακτική τριμηναία παρουσίαση της ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκου Κοινοβουλίου. Λίγες μέρες πριν η ΕΚΤ αποφάσισε την αύξηση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης και η Λαγκάρντ βρέθηκε πολλές φορές αντιμέτωπη  με ερωτήσεις κυρίως από το στρατόπεδο των σοσιαλιστών και των αριστερών ευρωβουλευτών για την απόφαση που επιβαρύνει τα νοικοκυριά στην ευρωζώνη.

Πότε και πού θα ολοκληρωθεί ο κύκλος της αύξησης των επιτοκίων

Είναι χαρακτηριστικό όταν ο Πορτογάλος εκπρόσωπος των Σοσιαλιστών πήρε τη σκυτάλη των ερωτήσεων ρώτησε με ακρίβεια αν οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ γνωρίζουν τον αντίκτυπο που έχει η αύξηση του κόστους χρήματος στις οικογένειες που έχουν ενυπόθηκα δάνεια και ότι η οικονομία θα είναι σε χειρότερη κατάσταση σε έξι μήνες μετά από αυτήν την απόφαση. Τόνισε μάλιστα ότι η πολιτική του οικογένεια αναμένει μια απάντηση για το πότε θα ολοκληρωθεί ο κύκλος της αύξησης των επιτοκίων.

Λαγκάρντ: Υψηλά επιτόκια ώσπου να επιστρέψει ο πληθωρισμός στο στόχο

Η Λαγκάρντ, που η προϋπηρεσία της σε πολιτικές θέσεις της δίνει την δυνατότητα να ξεφεύγει από το κοστούμι του τεχνοκράτη κεντρικού τραπεζίτη, ευχαρίστησε για την σαφήνεια της ερώτησης και με διπλωματικό τρόπο είπε ότι η απάντηση της δεν θα είναι τόσο σαφής όσο θα ήθελε να είναι.

Ωστόσο επιχείρησε να εκλαϊκεύσει και να αποκωδικοποιήσει το πώς θα κινηθεί η νομισματική πολιτική. Χρησιμοποίησε μια συγκεκριμένη παράγραφο από την απόφαση της κεντρικής τράπεζας στην οποία εμπεριέχεται το ζήτημα του ύψους των επιτοκίων αλλά και της διάρκειας που θα παραμείνουν υψηλά, που είναι οι βασικές συνθήκες της νομισματικής πολιτικής.

Τόνισε ότι με βάση «την τρέχουσα αξιολόγηση», επεξηγώντας ότι στηρίζονται στα μέχρι τώρα δεδομένα και ότι αυτά μπορεί να αλλάξουν αν υπάρξουν απρόβλεπτα σοκ, το «δ.σ της ΕΚΤ θεωρεί ότι τα βασικά επιτόκια έχουν φθάσει σε επίπεδα που», και σ΄ αυτό το σημείο κάνει την παρένθεση και εξηγεί: Εδώ είμαστα στο 4%, αυτό αποφασίστηκε. Η παρένθεση έγινε χαμηλώνοντας τον τόνο της φωνής της και θα μπορούσε να εκληφθεί ως σήμα κορύφωσης της αύξησης των ευρωεπιτοκίων.

Η βασική διαμάχη

Συνέχισε λέγοντας ότι η συνθήκη της διάρκειας που θα παραμείνουν υψηλά βρίσκεται στη φράση «αν διατηρηθούν για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, θα συμβάλουν ουσιαστικά στην έγκαιρη επιστροφή του πληθωρισμού στο στόχο.» Αποκάλυψε δε ότι η βασική διαμάχη, που οδήγησε στην απόφαση για αύξηση κατά 25 μονάδες βάσης μεταξύ των αξιωματούχων της κεντρικής τράπεζας ήταν η διάρκεια.

Ωστόσο, όπως φαίνεται από τα μέχρι τώρα δεδομένα οι κεντρικοί τραπεζίτες κινούνται σε αχορτογράφητα νερά, ο Τζερόμ Πάουελ στην ομιλία του στο Τζάκσον Χολ είχε πει χαρακτηριστικά «όπως συμβαίνει συχνά, πλοηγούμαστε με βάση τα αστέρια κάτω από συννεφιασμένο ουρανό» η Λαγκάρντ τόνισε ότι η σταθερή προσέγγιση είναι να εξετάζουν τα στοιχεία κάθε φορά για να πάρουν τις αποφάσεις.

MEPs quiz @ecb President Christine @Lagarde, focusing on interest rate hikes – a short summary of the hearing in @EP_Economics which just concluded https://t.co/buor0IM1Px

— ECON Committee Press (@EP_Economics) September 25, 2023

Απαντώντας στο αν γνωρίζουν οι αξιωματούχοι τον αντίκτυπο στις ζωές των νοικοκυριών η επικεφαλής της ΕΚΤ είπε ότι είναι στο νου τους, καθώς γνωρίζουν ότι το 30% των νοικοκυριών έχουν ενυπόθηκα δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο και αναγνωρίζουν ότι οι υψηλές τιμές της ενέργειας πλήττουν περισσότερο τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα. «Γι΄αυτό πρέπει να φθάσουμε γρήγορα στο στόχο του 2% για να υπάρχει λιγότερος πόνος.

Ωστόσο οι απαντήσεις δεν ικανοποίησαν το ευρύτερο αριστερό στρατόπεδο που επανήλθε με ερωτήσεις. Υποστήριξαν ότι ο εν λόγω πληθωρισμός είναι πληθωρισμός που προέρχεται από την προσφορά και επομένως δεν πρέπει να αντιμετωπιστεί με αύξηση των επιτοκίων. Οι αυξήσεις των επιτοκίων βλάπτουν τις εργαζόμενες οικογένειες και την οικονομική ανάπτυξη χωρίς λόγο, υποστήριξαν οι εν λόγω ευρωβουλευτές.

Αν και αναγνώρισε ότι μια συνιστώσα του πληθωρισμού βασιζόταν στην προσφορά, η κ. Λαγκάρντ υπερασπίστηκε την πολιτική υψηλών επιτοκίων, υποστηρίζοντας ότι ήταν απαραίτητο να παραμείνουμε στην πορεία που ακολουθήσαμε και ότι επί του παρόντος δεν υπάρχει καμία συζήτηση στην ΕΚΤ για μείωση των επιτοκίων. Ήταν σημαντικό να αγκυρωθούν οι επενδυτικές προσδοκίες για να επανέλθει η εμπιστοσύνη των επενδυτών, πρόσθεσε η κ. Λαγκάρντ.

Η αγορά εργασίας

Σε ερώτηση σχετικά με τις διαφορές ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και στην Federal Reserve η Κριστίν Λαγκάρντ επικεντρώθηκε κυρίως στις διαφορές που υπάρχουν στην αγορά εργασίας στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Στην Ευρώπη, εξηγεί, υπάρχουν περισσότερες συλλογικές διαπραγματεύσεις, οι οποίες καθορίζουν το ύψος των μισθών. Υπάρχει ένα βαθμός ευελιξίας, κινητικότητας και προσανατολισμού στις ανάγκες της αγοράς που συναντάται περισσότερο στην αγορά εργασίας των ΗΠΑ. Όσον αφορά την αγορά εργασίας στην Ευρώπη παρατηρεί ότι αρχίζει να προσαρμόζεται στις συνθήκες και θα χρειαστεί λίγο ακόμα χρόνος για να βρεθούν οι πραγματικοί μισθοί στα προ πανδημίας επίπεδα.

Νομισματική και δημοσιονομική πολιτική

Στην αρχική της τοποθέτηση η επικεφαλής της ΕΚΤ προέτρεψε τα μέλη του Ευρωκοινοβουλίου να κάνουν περισσότερη δουλειά σε νομοθετικό επίπεδο πριν τις επόμενες εκλογές, ώστε να υπάρξει πρόοδος στην τραπεζική ένωση, στο ψηφιακό ευρώ αλλά και στην ένωση των κεφαλαιαγορών. Η δημοσιονομική πολιτική, είπε χαρακτηριστικά, θα πρέπει να σχεδιαστεί με τρόπο που θα κάνει πιο παραγωγική την οικονομία της ευρωζώνης και θα μειώσει το υψηλό δημόσιο χρέος. Τέλος, ευχήθηκε να ολοκληρωθεί η μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας μέχρι το τέλος του χρόνου.