Ιταλία: Σκληρό μπρα ντε φερ Μελόνι – Ανιέλι [γράφημα]

Δημοσίευμα με τίτλο «Η Ιταλία προς πώληση» οδήγησε σε κόντρα την Τζόρτζια Μελόνι με μια από τις ισχυρότερες επιχειρηματικές οικογένειες της χώρας, τους Ανιέλι. Πρόκειται για ασυνήθιστη σύγκρουση της κυβέρνησης με έναν από τους μεγαλύτερους βιομηχανικούς ομίλους της Ιταλίας –και όχι μόνο- η οποία φαίνεται ότι πηγάζει από πολιτικά αλλά και από οικονομικά κίνητρα.

Ιταλία: Aπάτη με εικονικά τιμολόγια και κινεζικές σκιώδεις τράπεζες ύψους 1,7 δισ. ευρώ

Με τις ευρωεκλογές να πλησιάζουν, η δεξιά κυβέρνηση της Μελόνι φαίνεται ότι θέλει να υπερασπιστεί σθεναρά τις ιδιωτικοποιήσεις στις οποίες προχωρά, στις οποίες άσκησε κριτική σε πρωτοσέλιδό της η αριστερή εφημερίδα La Repubblica η οποία ελέγχεται από την εν λόγω οικογένεια των επιχειρηματιών. Από την άλλη, η Ρώμη θα ήθελε να δει την αυτοκινητοβιομηχανία Stellantis, στην οποία ανήκει πλέον και η Fiat, να αυξάνει την παραγωγή σε ιταλικό έδαφος και πιέζει προς την κατεύθυνση αυτή. Πρόεδρος στην Stellantis είναι ο γόνος της οικογένειας Ανιέλι, Τζον Έλκαν.

Αφορμή για την ανταλλαγή «πυρών» ήταν οι ιδιωτικοποιήσεις που ανακοίνωσε η Ρώμη με στόχο να συγκεντρωθούν κεφάλαια περίπου 20 δισ ευρώ μέχρι το 2026. Στις ιδιωτικοποιήσεις περιλαμβάνονται τα ταχυδρομεία, Poste Italiane, οι σιδηρόδρομοι, Ferrovie dello Stato και η ενεργειακή εταιρεία Eni. Επίσης περιλαμβάνεται η τράπεζα Monte dei Paschi. Η Μελόνι πέρασε στην αντεπίθεση κατηγορώντας την οικογένεια για υποκρισία, αφού ήταν εκείνοι οι οποίοι, όπως είπε, «πώλησαν τη Fiat στους Γάλλους».

«Το πρωτοσέλιδο της Repubblica με έκανε να χαμογελάσω: Η Ιταλία είναι προς πώληση», δήλωσε η πρωθυπουργός. «Όλα αυτά είναι καλά, αλλά αυτή η κατηγορία προέρχεται από την εφημερίδα που ανήκει σε εκείνους που πήραν τη Fiat και την πούλησαν στους Γάλλους, οι οποίοι μετέφεραν τη φορολογική και νομική τους έδρα στο εξωτερικό και έθεσαν προς πώληση τις τοποθεσίες των ιστορικών ιταλικών εταιρειών μας στο ιστοσελίδες ακινήτων», είπε.  Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης στην εκπομπή Quarta Repubblica, η Μελόνι δεν ανέφερε πάντως καθόλου το όνομα των Ανιέλι.

Πολιτικό μπρα ντε φερ

Εκτός από πολιτικούς λόγους, η ίδια φαίνεται να είναι ενοχλημένη από το γεγονός ότι η Ρώμη δεν μπορεί να ασκήσει επιρροή στην αυτοκινητοβιομηχανία επειδή δεν έχει εκεί μερίδιο ούτε θέση στο διοικητικό συμβούλιο, σε αντίθεση με την κυβέρνηση της Γαλλίας. Για πολιτικούς και οικονομικούς λόγους, η Ρώμη επίσης θα ήθελε να αυξηθεί η παραγωγή της Stellantis στην Ιταλία.

Την αυτοκινητοβιομηχανία έσπευσαν να την υπερασπιστούν πολλοί παράγοντες του κλάδου αναφέροντας σε μέσα ενημέρωσης, όπως οι Financial Times, ότι μεγάλες προκλήσεις όπως η στροφή προς τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και τεχνολογίες πιο αυτόνομη οδήγησης μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο με τη δημιουργία μεγάλων ευρωπαϊκών ομίλων.

Υπέρ της Μελόνι ο Μοντεζέμολο…

Υπέρ της Μελόνι τάχθηκε ο πρώην πρόεδρος της Fiat και μεγάλη μορφή στην Ιταλία, Λούκα ντι Μοντεζέμολο ο οποίος έκανε λόγο για «πούλημα κομματιών της Ιταλίας» από τον Έλκαν. «Όλες οι αποφάσεις για την ιταλική αγορά αυτοκινήτου λαμβάνονται στο Παρίσι», είπε σύμφωνα με τον ιστότοπο Affaritaliani. «Με εξέπληξε θετικά», είπε για τη Μελόνι.

«Σήμερα δεν έχουμε πλέον αυτοκινητοβιομηχανία στην Ιταλία. Η ιδιοκτησία δεν έχει σημασία -το γεγονός ότι έχει πουληθεί ή δεν πουληθεί. Η αλήθεια είναι ότι όλες οι αποφάσεις που αφορούν την ιταλική αγορά λαμβάνονται στο Παρίσι. Φτάσαμε σε κάτι ανάμεσα στο παράλογο και το ταπεινωτικό, ότι δηλαδή ένα αυτοκίνητο σαν το (μοντέλο της Fiat το) 600, ένα μοντέλο θεσμός της Ιταλίας όπως ήταν το 500, παράγεται στην Πολωνία. Με τον Μαρτσιόνε (το πρώην αφεντικό της Fiat Chrysler Autonobiles) μάλλον δεν θα είχε συμβεί αυτό», είπε σύμφωνα με τον ιστότοπο.

…Και κατά της Μελόνι ο Ματέο Ρέντσι

Ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Ματέο Ρέντσι παρενέβη στην πολιτική συζήτηση και σε σχόλιο του, όπως το μετέδωσε ο ιστότοπος Ilriformista, εξέφρασε τη δική του θέση. «Η Μελόνι (…) επιτέθηκε στον Τζον Έλκαν επειδή ‘’πούλησε στους Γάλλους’’ και μετά στην Repubblica λέγοντας ότι (…) η εφημερίδα δεν έχει δικαίωμα να ασκεί κριτική στις ιδιωτικοποιήσεις που σχεδιάζει η Μελόνι επειδή η ιδιοκτησία της Repubblica είναι στα χέρια του Έλκαν. (…) Όσα είπε η πρωθυπουργός είναι πολύ σοβαρά. (…) στην Ιταλία υπάρχει ελευθερία οικονομικής πρωτοβουλίας που είναι εγγυημένη από το Σύνταγμα. Εάν αποφασίσω να πουλήσω την περιουσία μου η πρωθυπουργός δεν έχει δικαίωμα να αμφισβητήσει την επιλογή μου. Ενώ εάν η πρωθυπουργός αποφασίσει να πουλήσει ένα κρατικό περιουσιακό στοιχείο όπως μετοχές της ΕΝΙ, καθένας έχει το δικαίωμα να ασκήσει κριτική. (…) Η Μελίνι έπληξε την ελευθερία του Τύπου και επίσης την ελευθερία του επιχειρείν. Και το έκανε ως αντίποινα για μια κριτική» εναντίον της, είπε.

Η αυτοκρατορία των Ανιέλι

Οι Ανιέλι έχουν ισχύ στη γειτονική χώρα που έχει συγκριθεί με αυτή των Κένεντι στις ΗΠΑ. Ο πατριάρχης της οικογένειας, Τζιάνι Ανιέλι, ήταν αυτός που επέλεξε τον Έλκαν ως διάδοχο της αυτοκρατορίας και σήμερα είναι πρόεδρος της αυτοκινητοβιομηχανίας Stellantis (Abarth, Alfa Romeo, Chrysler, Citroën, Dodge, DS, Fiat, Jeep, Lancia, Maserati, Opel, Peugeot, Ram, Vauxhall) και διευθύνων σύμβουλος της Exor, της εταιρείας συμμετοχών που ελέγχει τις δραστηριότητες της οικογενείας. Η Stellantis προέκυψε από τη συγχώνευση της Fiat Chrysler Automobiles (FCA) και του γαλλικού ομίλου PSA Group.

Οι επενδύσεις της Exor στην Ιταλία περιλαμβάνουν αυτές στις Ferrari και Maserati, στην εταιρεία κατασκευής γεωργικού εξοπλισμού CNH Industrial, την εταιρεία επαγγελματικών οχημάτων Iveco, την ποδοσφαιρική ομάδα Juventus και τον όμιλο μέσων ενημέρωσης GEDI. Ο όμιλος GEDI περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τους εκδότες των ιταλικών εφημερίδων La Repubblica και La Stampa. Η Exor είναι επίσης ο μεγαλύτερος μέτοχος του περιοδικού The Economist και πέρυσι εξαγόρασε μερίδιο 15% στον ολλανδικό όμιλο Philips.

Η Exor έχει στοιχεία ενεργητικού που υπολογίζονταν το 2023 σε 33 δις ευρώ. Ελέγχει το 14,2% της Stellantis, η οποία είναι εισηγμένη στο Παρίσι, όταν ο μεγαλύτερος μέτοχος της εταιρείας. Τα δικαιώματα ψήφου της Exor αναμένεται ότι θα αυξηθούν στο 25%. Η Fiatσυγχωνεύτηκε με την αμερικανική Chrysler το 2014. Η συγχώνευση με το γαλλικό γκρουπ PSA Peugeot Citroën ολοκληρώθηκε το 2021.