Τέλος στην εποχή των αρνητικών επιτοκίων έδωσε η Τράπεζα της Ιαπωνίας που προχώρηση χθες στην πρώτη αύξηση μετά από 17 χρόνια. Είχε προηγηθεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα που πριν 18 μήνες ολοκλήρωσε τον κύκλο των αρνητικών επιτοκίων, μια εποχή που δεν θα ξαναέλθει σύντομα, σύμφωνα με έρευνα του Reuters
Μετά την παγκόσμια ύφεση και την κρίση χρέους στα τέλη της δεκαετίας του 2000, τα αρνητικά επιτόκια χρέωναν τις τράπεζες να δεσμεύουν τις καταθέσεις στην κεντρική τους τράπεζα αντί να τους πληρώνουν τόκους γι’ αυτό.
Ομόλογα ΗΠΑ: Το τέλος της εποχής του φθηνού χρήματος
Το τέλος των χαμηλών επιτοκίων
Ο στόχος ήταν να ενθαρρυνθεί επαρκής τραπεζικός δανεισμός για να ξεκινήσει η ανάπτυξη στις οικονομίες μετά την κρίση και να αποτραπεί η απειλή του αποπληθωρισμού. Οι περισσότεροι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής συμπεραίνουν τώρα ότι δεν λειτούργησαν τόσο καλά όσο είχαν προγραμματιστεί και ότι, σε κάθε περίπτωση, τα πράγματα έχουν προχωρήσει.
«Οι μέρες των εξαιρετικά χαμηλών επιτοκίων έχουν τελειώσει», τόνισε Αγκουστίν Κάρστενς γενικός διευθυντής της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών κατά την διάρκεια ομιλίας του.
«Ο πληθωρισμός θα εξαρτηθεί εν μέρει από παράγοντες που δεν είναι υπό τον έλεγχο των κεντρικών τραπεζών». Προειδοποίησε επίσης ότι μια σειρά από παράγοντες όπως η αποπαγκοσμιοποίηση, ο οικονομικός κατακερματισμός, οι δυσμενείς δημογραφικές τάσεις και η ανάγκη καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής, θα διατηρήσουν τις τιμές υπό πίεση μεσοπρόθεσμα, απαιτώντας από τις κεντρικές τράπεζες να ακολουθήσουν τις δεσμεύσεις τους για τον περιορισμό του πληθωρισμού.
Στις αρχές της δεκαετίας του 2010, οι τρεις μεγάλες κεντρικές τράπεζες του κόσμου, η Τράπεζα της Ιαπωνίας (BOJ), η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, προχώρησαν σε αποκλιμάκωση των επιτοκίων.
Ωστόσο η Fed δεν προχώρησε όπως η ομόλογες καθώς οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της αμφέβαλαν ότι η νομοθεσία των ΗΠΑ θα επέτρεπε αρνητικά επιτόκια.
Οι άλλες κεντρικές τράπεζες, είχαν την ανησυχία ότι ο αποπληθωρισμός, που ωθεί τους καταναλωτές να αναβάλουν τις αγορές τους για να εξασφαλίσουν χαμηλότερες τιμές αργότερα, θα μπορούσε να οδηγήσει τις οικονομίες σε ύφεση και έτσι υιοθέτησαν την πολιτική των αρνητικών επιτοκίων.
Η Εθνική Τράπεζα της Ελβετίας, η σουηδική Riksbank και η Nationalbank της Δανίας έπραξαν το ίδιο, και δέχθηκαν τα βέλη της κριτικής από τις εμπορικές τράπεζες που καλούνταν να πληρώνουν για τις καταθέσεις τους.
Μια δανική τράπεζα πρόσφερε ακόμη και αρνητικό επιτόκιο στεγαστικών δανείων για να προσελκύσει πελάτες, πληρώνοντας ουσιαστικά τους αγοραστές κατοικιών για να τους δανείσουν χρήματα. Στο πλαίσιο αυτό οι αποταμιευτές που κατέθεταν τα χρήματά τους σε μια εμπορική τράπεζα είχαν μικρή ανταμοιβή και πολλές εφημερίδες σε Ελβετία και Γερμανία άσκησαν σκληρή κριτική.
Τα αποτελέσματα των αρνητικών επιτοκίων
Σύμφωνα με μελέτες της ΕΚΤ τα αρνητικά επιτόκια όντως πρόσθεταν περίπου 0,7% στην αύξηση των δανείων κάθε χρόνο, αυτό ωστόσο δεν ήταν αρκετό για να φέρει τον πληθωρισμό της ευρωζώνης στον στόχο της κεντρικής τράπεζας γύρω στο 2%.
Όσοι επικρίνουν τα αρνητικά επιτόκια υποστηρίζουν ότι ότι η έλλειψη πρόσβασης σε πιστώσεις δεν ήταν ποτέ ο κύριος λόγος για την υποτονική ανάκαμψη της Ευρώπης και ότι τα βαθύτερα προβλήματα όπως η έλλειψη ανταγωνιστικότητας και οι δημόσιες επενδύσεις δεν αφορούν την νομισματική πολιτική.
Η Fed, η οποία διατήρησε τα επιτόκια πάνω αλλά κοντά στο μηδέν, ανακάλυψε παρομοίως ότι οι προσπάθειές της να διαχειριστεί τον πληθωρισμό που επί μια δεκαετία βρισκόταν κάτω από το στόχο απέφεραν μόνο αργά και συχνά μη ικανοποιητικά αποτελέσματα.
Όπως αποδείχθηκε ο κόσμος βγήκε από την εποχή του χαμηλού πληθωρισμού λόγω των εμπλοκών της εφοδιαστικής αλυσίδας που δημιουργήθηκαν από την πανδημία, σε συνδυασμό με τα τεράστια προγράμματα δημοσιονομικής τόνωσης των πλούσιων εθνών και τις ανατιμήσεις σοκ στις τιμές της ενέργειας που δημιουργήθηκαν από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Αλλά οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν τις στρεβλώσεις που δημιουργούνται από τα αρνητικά επιτόκια, κυρίως ένα χρηματοπιστωτικό σύστημα γεμάτο με τρισεκατομμύρια δολάρια φθηνού χρήματος και πλεονάζοντα κεφάλαια τα οποία οι τράπεζες μπορούν απλώς να παρκάρουν με την κεντρική τράπεζα για ένα εύκολο κέρδος.
Ακριβώς όπως ανησυχητικός ήταν ο αντίκτυπος στη δημοσιονομική πολιτική σε όλο τον κόσμο, ενθαρρύνοντας τις κυβερνήσεις να συγκεντρώσουν χρέη ρεκόρ -δανεισμός που ήταν αρχικά φθηνός αλλά έγινε πιο ακριβός καθώς τα επιτόκια ανέβηκαν σε πιο φυσιολογικά επίπεδα.
Latest News
Γιατί η Intel πήρε την κάτω βόλτα -Η βουτιά στα κέρδη και η μάχη επιβίωσης
Η Intel ανακοίνωσε τον περασμένο μήνα λειτουργικές ζημίες 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το 2023
Η μετεωρική άνοδος και η εκκωφαντική πτώση της βασίλισσας του Airbnb
Πώς η βασίλισσα έπεσε από τον θρόνο της
Τι φοβάται ο Ελβετός κεντρικός τραπεζίτης
Στο τρέχον περιβάλλον η αβεβαιότητα παραμένει αυξημένη
Game changer για την αγορά πετρελαίου ο σχιστόλιθος των ΗΠΑ
Η αναταραχή στη Μέση Ανατολή δεν αποτελεί πλέον τέτοια απειλή για τους καταναλωτές βενζίνης στον κόσμο
Η General Mills αναζητά αγοραστές για τη δραστηριότητα γιαουρτιού
Την πώληση της επιχείρησης γιαουρτιού στη Βόρεια Αμερική και της δημοφιλούς μάρκας Yoplait, εξετάζει η εταιρεία - Πιθανή μια συμφωνία λίγο πάνω απο τα 2 δισεκατομμύρια δολάρια
Και η Fitch Ratings υποβαθμίζει τις προοπτικές της Boeing
Η πώληση 100 αεροσκαφών 737 MAX κατασκευής του 2023 θα μπορούσε να αλλαξει τη αξιολόγηση λέει ο επενδυτικός οίκος
Γιατί θα αυξηθούν τα αεροπορικά ναύλα από τον Μάιο
Οι καθυστερήσεις παράδοσης συνδέονται με τις ανησυχίες για την ασφάλεια του 737 Max που έπληξαν τις εταιρείες ενόψει της καλοκαιρινής ταξιδιωτικής περιόδου
Σταμάτησε η έρευνα στις ΗΠΑ για το σκάνδαλο της Mercedes με τις εκπομπές diesel
Η αυτοκινητοβιομηχανία είχε κατηγορήθει ότι εξαπάτησε τους καταναλωτές για τα οχήματα BlueTEC
Αλμα κερδών 28% της SAAB για το πρώτο τρίμηνο
Η ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ ανοίγει την «πόρτα» για τις ανάγκες των μελών της Συμμαχίας
Τα 39 δισ. ήταν... λίγα για την Anglo American - Επανέρχεται η BHP με νέα πρόταση
Η BHP έχει προθεσμία έως τις 22 Μαΐου για να επανέλθει με επίσημη προσφορά για την Anglo American