Αρκτική: «Σύγκρουση» γιγάντων με το βλέμμα σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο

Ο πόλεμος του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία μπορεί να μαίνεται χιλιάδες χιλιόμετρα προς τα νότια, αλλά ο ίδιος παρακολουθεί στενά τις στρατιωτικές του δραστηριότητες στην απομακρυσμένη Αρκτική.

Είναι μια ολοένα και πιο σημαντική περιοχή για την ενέργεια, το εμπόριο και την ασφάλεια, όπου η Ρωσία, οι ΗΠΑ, και η Κίνα συναγωνίζονται για το ποιος θα αποκτήσει τον μεγαλύτερο έλεγχο, σύμφωνα με το Bloomberg.

Η έκταση των πόρων του βυθού της Αρκτικής δεν είναι καλά χαρτογραφημένη, αλλά οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι η περιοχή κατέχει περίπου το ένα τέταρτο των πόρων πετρελαίου και φυσικού αερίου του πλανήτη, ενώ οι θαλάσσιες οδοί της θα μπορούσαν να μειώσουν μέρες, αν όχι εβδομάδες από τις παραδοσιακές εμπορικές ναυτιλιακές διόδους.

Η Μόσχα κατέχει μερικά από τα πιο σημαντικά στρατηγικά της πλεονεκτήματα στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένων των επιθετικών υποβρυχίων με πυρηνική ικανότητα — και αυτά θα μπορούσαν να αποκτήσουν μεγαλύτερη σημασία, καθώς ο Πούτιν επιδιώκει με την πάροδο του χρόνου να ανασυνθέσει έναν στρατό που έχει εξαντληθεί σε μεγάλο βαθμό από τη σύγκρουση στην Ουκρανία.

 Η αίσθηση είναι ότι, ανεξάρτητα από το τι συμβαίνει στην Ουκρανία (όπου τα στρατεύματα της Μόσχας έχουν βαλτώσει σε έναν τρομακτικό πόλεμο φθοράς), τα κράτη του ΝΑΤΟ οδηγούνται σε ένα μακροπρόθεσμο κλίμα αντιπαράθεσης με τη Ρωσία.

«Πρέπει να αντιμετωπίσουμε ένα έθνος που έχει δείξει τόσο το είδος της προθυμίας, όσο και την ικανότητα να χρησιμοποιεί τη στρατιωτική δύναμη με επιθετικό τρόπο», δήλωσε ο υποναύαρχος Rune Andersen, Αρχηγός του Βασιλικού Ναυτικού της Νορβηγίας, σε πρόσφατη συνέντευξη του από τη γέφυρα του HMS Albion. «Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να είμαστε επικεντρωμένοι στο μέλλον και να είμαστε προετοιμασμένοι για να αποτρέψουμε οποιαδήποτε τέτοια ενέργεια εναντίον οποιασδήποτε χώρας του ΝΑΤΟ — που ισχύει για αυτήν την περιοχή καθώς και για τη Βαλτική και άλλα μέρη του εδάφους του ΝΑΤΟ», πρόσθεσε.

 Κατά την διάρκεια της άσκησης που έλαβε χώρα, περισσότεροι από 20.000 στρατιώτες από το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ, την Ολλανδία και έξι άλλες χώρες αντιμετωπίζουν θερμοκρασίες κάτω των μειον 20 βαθμών κελσίου, πάγο και βαρύ χιόνι για να βοηθήσουν τη Νορβηγία, η οποία σε έναν εικονικό πόλεμο  αντιμετωπίζει μια περιορισμένη εισβολή από τον Βορρά. Οι 11 ημέρες ασκήσεις εκπαιδεύουν δυνάμεις για να επιβιώσουν και να επιχειρήσουν σε απομακρυσμένες περιοχές της Αρκτικής.

Με τη Φινλανδία και τη Σουηδία να επιδιώκουν να ενταχθούν στη συμμαχία, τα επτά από τα οκτώ αρκτικά έθνη ανήκουν ή φιλοδοξούν να εισχωρήσουν στο ΝΑΤΟ. Αυτό σημαίνει μεγαλύτερη συλλογική αεροπορική, ναυτική ισχύ και δύναμη πυροβολικού, καθώς και έδαφος με σιδηροδρομικά δίκτυα για τη μεταφορά στρατευμάτων και εξοπλισμού σε περίπτωση πολεμικής σύγκρουσης.

Αυτό το ενιαίο μέτωπο μπορεί να χρησιμεύσει για να υποστηρίξει το αφήγημα του Κρεμλίνου ότι το ΝΑΤΟ επιδιώκει να το «περικυκλώσει» και να ωθήσει τη Ρωσία να ενισχύσει τη δική της στρατιωτική παρουσία εκεί.

«Εάν η Ρωσία θέλει να έχει αξιόπιστο πυρηνικό αποτρεπτικό μέσο, ​​εάν η Ρωσία θέλει να έχει τον έλεγχο του άμεσου περιβάλλοντος ασφαλείας στη Βόρεια Ευρώπη και επίσης στην Αρκτική, πρέπει να έχει μια πολύ ισχυρή θέση ασφάλειας και στρατιωτικής προστασίας στην Αρκτική», δήλωσε ο Andreas Østhagen, ανώτερος ερευνητής στο Ινστιτούτο Fridtjof Nansen στη Νορβηγία. «Αυτή η πιθανότατα θα αυξηθεί μόλις η Σουηδία και η Φινλανδία ενταχθούν στο ΝΑΤΟ», πρόσθεσε.

Περιοχή ιδιαίτερου ενδιαφέροντος είναι το λεγόμενο χάσμα Γροιλανδίας-Ισλανδίας-Ηνωμένου Βασιλείου, από το οποίο πρέπει να περάσουν ρωσικά σκάφη για να αποκτήσουν πρόσβαση στον Ατλαντικό Ωκεανό. Εκεί, οι δυνάμεις του Πούτιν θα μπορούσαν ενδεχομένως να διαταράξουν την εμπορική ναυτιλία ή να κόψουν τις γραμμές στρατιωτικού εφοδιασμού για τις ΗΠΑ για να στείλουν ενισχύσεις στην Ευρώπη. Η δολιοφθορά στα υποβρύχια καλώδια δεδομένων του Υπερατλαντικού θα μπορούσε να προκαλέσει εκτεταμένη ζημιά.

 Ο Πούτιν φαίνεται να θέλει να κρατήσει τη Ρωσία «ζωντανή» στην Αρκτική, ακόμη και όταν οι δυνατότητες του δεν είναι τεράστιες, ιδιαίτερα τα χερσαία στρατεύματα τα οποία έχοιν επικεντρωθεί στην στήριξη της εισβολής στην Ουκρανία. Με τα χρόνια άνοιξε ξανά τις στρατιωτικές βάσεις της πρώην ΕΣΣΔ και έχτισε νέες. Περίπου τα δύο τρίτα των πυρηνοκίνητων σκαφών της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένων υποβρυχίων βαλλιστικών πυραύλων και υποβρυχίων πυρηνικής επίθεσης, έχουν τοποθετηθεί στον Βόρειο Στόλο της, που εδρεύει στη χερσόνησο Κόλα.

Η συντομότερη διαδρομή προς τη Βόρεια Αμερική από τη Ρωσία εξακολουθεί να είναι πάνω από την κορυφή του πλανήτη και οι νέοι υπερηχητικοί πύραυλοι της Μόσχας θα απαιτήσουν σχεδόν στιγμιαίο χρόνο αντίδρασης από τις άμυνες της Βόρειας Αμερικής, οι οποίες εκσυγχρονίζονται, λένε στρατιωτικοί ειδικοί.

Πέρυσι ο Ρώσος πρόεδρος παρουσίασε μια νέα θαλάσσια στρατηγική, δεσμευόμενος να προστατεύσει τα ύδατα της Αρκτικής «με κάθε μέσο», μεταξύ άλλων με υπερηχητικά πυραυλικά συστήματα Zircon. Ο υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σοιγκού ανακοίνωσε σχέδια σύμφωνα με τα οποία θα δώσει στα ρωσικά στρατεύματα της Αρκτικής περίπου 500 σύγχρονα οπλικά συστήματα και ασφαλή πλήρη κάλυψη με ραντάρ του εναέριου χώρου.

Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ανέφερε τακτικές ασκήσεις στην Αρκτική πέρυσι, με τελευταία το Σεπτέμβριο όπου τα στρατεύματα εκπαιδεύονταν στην «υπεράσπιση των ρωσικών εδαφών».

Εκτός από τη διαφύλαξη των στρατηγικών της συμφερόντων, η εστίαση της Ρωσίας στην Αρκτική αποσκοπεί και στη διαφύλαξη των οικονομικών συμφερόντων της, σύμφωνα με τη Rebecca Pincus, Διευθύντρια του Polar Institute στο Wilson Center. Η Μόσχα θέλει να προστατεύσει τους βόρειους εμπορικούς της δρόμους και να αποκτήσει πρόσβαση σε νέα ορυκτά καύσιμα και κοιτάσματα σπάνιων γαιών καθώς λιώνουν οι πάγοι λόγω της κλιματικής αλλαγής.

Ο σταθμός του Guldvog έχει τις περισσότερες αναχαιτίσεις κάθε χρόνο, «γιατί η Ρωσία, για να φτάσει στον Ατλαντικό, πρέπει να ταξιδέψει βόρεια της Νορβηγίας και κατά μήκος των ακτών μας», δήλωσε.

 «Βλέπουμε πολλές πτήσεις, φυσικά, προς τα βόρεια, προς τον Καναδά, τις ΗΠΑ και πάνω από τον Βόρειο Πόλο», ανέφερε.