Η ΕΚΤ και η επόμενη μέρα

Στην Ευρώπη ξαφνικά συνειδητοποιούν ότι ο κόσμος έχει αλλάξει και ακόμα αυτοί βρίσκονται στην εποχή δημιουργίας της Οικονομικής και Νομισματικής Ενοποίησης. Στο μακρινό 1999. Μόνο που τότε, όταν ξεκίνησε το ευρώ, περίπου οι μισές από τις δέκα μεγαλύτερες παγκόσμιες εταιρείες με κεφαλαιοποίηση στο χρηματιστήριο δεν υπήρχαν. Το έτος αυτό, οι εισαγωγές αντιπροσώπευαν περίπου το 30% της οικονομικής δραστηριότητας της ζώνης του ευρώ.

Την παραμονή της πανδημίας 2019, το μερίδιο αυτό αυξήθηκε στο 45%. Και ενώ το 2000 υπήρχαν κατά μέσο όρο 24 άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω για κάθε 100 άτομα σε ηλικία εργασίας στη ζώνη του ευρώ, η αναλογία αυτή ανέβηκε στους 32 πέρυσι. Αρα έχει αλλάξει το επιχειρηματικό περιβάλλον και ειδικά αυτό των εταιρειών υψηλής τεχνολογίας. Η παραγωγή στην ευρωζώνη εμφανώς φθίνει και αντικαθίσταται σταθερά από φτηνότερα προϊόντα από χώρες εκτός της ζώνης.

Ενώ τέλος το δημογραφικό αναδεικνύεται στο κορυφαίο πρόβλημα συνολικά της ευρωπαϊκής ηπείρου, η οποία γερνάει με γρήγορους ρυθμούς. Τις συγκεκριμένες παραδοχές τις έκανε με μια διάθεση… αναπόλησης, το μέλος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ιζαμπέλ Σναμπέλ, λίγες μέρες μετά την πρώτη προσπάθεια ενός ευρωπαϊκού οργάνου, της ΕΚΤ, να δει τις αλλαγές που έχουν γίνει και να τις αντιμετωπίσει.

Η γερμανίδα οικονομολόγος έκανε και μια ακόμα παραδοχή που δείχνει επίσης το πρόβλημα επικαιροποίησης των πολιτικών εντός του ευρωσυστήματος. Διαπίστωσε κάτι που ο μέσος ευρωπαίος πολίτης το ζει στο πετσί του, ότι το κόστος της στέγασης έχει απογειωθεί. Κι όμως επειδή έχει χαμηλή στάθμιση στον δείκτη του πληθωρισμού, πολλές οικονομίες παραμένουν για πολλά χρόνια κοντά σε συνθήκες αποπληθωρισμού. Οι πολίτες πληρώνουν κάθε χρόνο για τις ανάγκες στέγασής τους, που αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κόστη ενός νοικοκυριού, υψηλότερα ποσά και οι οικονομολόγοι και πολιτικοί που λαμβάνουν αποφάσεις σε Βρυξέλλες και Φρανκφούρτη σχεδίαζαν πολιτικές ώστε να ξεκολλήσει προς τα πάνω ο πληθωρισμός. Κυριολεκτικά στον κόσμο τους.

Στην ΕΚΤ δείχνουν να έχουν αντιληφθεί ότι κάτι δεν πήγαινε καλά και θέλουν να το αλλάξουν. Η συζήτηση που άνοιξε και κυρίως το χρονικό σημείο, για την επανεξέταση της πολιτικής τους, δεν είναι τυχαίο. Σαν να τρέχει να προλάβει να διαμορφώσει ένα σαφές πλαίσιο πριν από τις γερμανικές εκλογές. Μετά από αυτές πολλοί στην Ευρώπη εκτιμούν ότι θα υπάρξουν μεγάλες αλλαγές. Ισως και στις συνθήκες της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Η «πρεμούρα» είναι τόσο μεγάλη στη Φρανκφούρτη, που η αυριανή συνάντηση (22 Ιουλίου), η τελευταία πριν από την ανάπαυλα του Αυγούστου, που κανονικά θα ήταν μια συνεδρίαση ρουτίνας τείνει να λάβει διαστάσεις. Η ΕΚΤ εκτός από τον νέο στόχο του πληθωρισμού στο 2% και τη νέα νομισματική πολιτική που θα στοχεύει σε αυτόν, θα πρέπει να ξεκαθαρίσει πώς θα αντιμετωπίσει τη σταδιακή απόσυρση του σχεδίου έκτακτης ανάγκης των 1,85 τρισ. ευρώ.

Η γραμμή δεν είναι ενιαία. Θα γίνει μεγάλη μάχη. Ο επικεφαλής της Budesbank Γενς Βάιντμαν, θα επιθυμούσε εδώ και τώρα μια απόφαση για την απόσυρση των προσωρινών μέτρων. Η Κριστίν Λαγκάρντ γνωρίζει ότι αυτό θα δημιουργήσει μεγάλο πρόβλημα στο κόστος δανεισμού των νότιων χωρών, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης, αλλά κυρίως της Ιταλίας. Η απόφασή της που μπορεί να παρουσιαστεί και σήμερα είναι η χρηματοδότηση της οικονομίας να μετατραπεί από έκτακτο σε μόνιμο μηχανισμό. Σε αυτή την κατεύθυνση, υπάρχουν σκέψεις να μετατραπεί σε «πράσινο» μηχανισμό που θα αγοράζει κυρίως «πράσινα» ομόλογα. Ιδωμεν…