Ναφθαλίνη

Μαζί με τα ρούχα που κατεβάζουμε αυτή την εποχή από τα πατάρια, η περιρρέουσα «ατμόσφαιρα» έχει πάρει μια μυρωδιά ναφθαλίνης. Εχουν βγει στην επιφάνεια αναλύσεις για την ανάγκη παραγωγικής ανασυγκρότησης, παρωχημένου παραγωγικού μοντέλου και άλλες συζητήσεις που ενδημούσαν τη δεκαετία του 1980. Πολλές από αυτές συνεχίζονται σε ορισμένους χώρους της παρηκμασμένης Κεντροαριστεράς. Προφανώς και έχουμε πρόβλημα παραγωγικού μοντέλου. Απλά ο τρόπος που έχουν στο μυαλό τους να γίνει πράξη, οι συγκεκριμένοι, είναι ξεπερασμένος.

Ολοι αυτοί οι δημοσιολογούντες, αρέσκονται μεν σε γενικόλογες συζητήσεις, αλλά έχουν στο πίσω μέρος τους και μια βαθιά κρατικίστικη αντίληψη ότι δήθεν όλες αυτές τις αλλαγές μπορεί να τις υπαγορέψει κάποιο κράτος. Προφανώς από τώρα οργανώνουν την αντίσταση, εάν κάποια κρατική εξουσία πέσει στην «παγίδα» τους, κάνει το λάθος να τους ακούσει και επιχειρήσει να «διατάξει» αυτή την αλλαγή.

Μιλούν για χαμηλή παραγωγικότητα, αλλά αν μιλήσει κάποιος για αξιολόγηση, ξεσηκώνονται. Ζητούν αλλαγές, αλλά δεν είναι διατεθειμένοι να παραχωρήσουν ούτε σπιθαμή κεκτημένων του δικού τους χώρου. Το απαύγασμα των αναλύσεων, είναι η αναφορά στο μεγάλο δημόσιο χρέος. Το «δυσθεώρητο» όπως κατ’ επανάληψη λέγεται. Το οποίο για αυτούς έχει γίνει δυσθεώρητο γιατί δεν άλλαξε το παραγωγικό μοντέλο. Οχι γιατί οι κρατικίστικες πολιτικές που οι ίδιοι υπηρετούν στερούσαν οποιαδήποτε αναπτυξιακό πόρο από τη χώρα και τον ιδιωτικό τομέα, όπου οι πολλαπλασιαστές είναι μεγαλύτεροι. Οχι γιατί όλες αυτές οι πολιτικές αποστερούσαν από την οικονομία οποιαδήποτε προοπτική ανάπτυξης.

Δέστε το παράδειγμα των δανείων – περίπου 12,7 δισ. – που θα διαθέσει το Ταμείο Ανάκαμψης. Από τώρα έχουν αρχίσει οι συστάσεις, «μην τυχόν και ξεχάσετε τους μικρομεσαίους». Μην τυχόν και δώσετε στις τράπεζες τη χορήγησή τους, λένε οι ίδιοι, έχοντας προφανώς στο μυαλό τους ότι αν περάσει το δικό τους, «δεν μπορεί θα βρεθεί ένας πολιτικός να δώσει και σε εμάς». Δεν εννοούν τους βιώσιμους, αυτούς που τα καταφέρνουν με τα χρέη τους. Ο νους τους είναι σε αυτούς που δεν τα καταφέρνουν. Λες και η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου μπορεί να γίνει χωρίς να ξεκαθαρίσει το τοπίο από τις εταιρείες ζόμπι. Χωρίς οι επικεφαλής τους να αναζητήσουν την επιστροφή σε βιώσιμα μονοπάτια. Με λύσεις όμως που δεν θα στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό. Η κυβέρνηση δείχνει να αντιστέκεται για την ώρα στην εύκολη λύση της διάσωσης των πάντων. Και αυτών που το αξίζουν και προσπαθούν και αυτών που δεν είναι διατεθειμένοι να κουνήσουν ούτε το δαχτυλάκι τους. Τα χαμηλότοκα δάνεια σωστά έχει προγραμματιστεί να καλύπτουν το 30-50% ενός επιχειρηματικού σχεδίου (ναι πρέπει να υπάρχει και σχέδιο). Το 20% θα το βάλει ο επενδυτής. Το υπόλοιπο 30% πόροι τρίτων όπως δάνειο της ίδιας της τράπεζες.

Σωστά κατευθύνονται εκεί που θέλει να πάει η οικονομία. Στον ψηφιακό μετασχηματισμό, στην πράσινη μετάβαση, στην εξωστρέφεια (πρώτα οι εξαγωγές), στην καινοτομία, αλλά κυρίως στο πιο σημαντικό: στην ανάπτυξη οικονομιών κλίμακας μέσω συνεργασιών, εξαγορών και συγχωνεύσεων. Το τελευταίο είναι το κλειδί. Είναι η προϋπόθεση, η οποία όμως δεν διατάσσεται. Ετσι αλλάζει το παραγωγικό μοντέλο. Με το κράτος ρυθμιστή, αλλά κυρίως με απόλυτη προστασία των συνθηκών ανταγωνισμού. Αυτή τη φορά αυτός που θα ενισχυθεί πρέπει να το αξίζει, ώστε να προστατευτεί αυτός που είναι ήδη στην αγορά υγιής και ανθεκτικός. Που το χάνει η κυβέρνηση; Στο ότι συντηρεί την άποψη ότι «έχει για όλους». Στην πραγματικότητα δεν φτάνουν για όλους και κυρίως δεν τα δικαιούνται όλοι…