Η ετήσια άδεια των εργαζομένων

Ημέρες Άδειας

Σύμφωνα με το άρθρο 1 του Ν. 3302/2004, κάθε μισθωτός ο οποίος συνδέεται με σύμβαση εξαρτημένης σχέσης εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου, δικαιούται να λάβει ετήσια άδεια με αποδοχές από την έναρξη της απασχόλησής του σε συγκεκριμένη υπόχρεη επιχείρηση.

Η άδεια αυτή χορηγείται από τον εργοδότη αναλογικά (ποσοστό) με βάση το χρονικό διάστημα που απασχολήθηκε ο εργαζόμενος στον εργοδότη αυτό.

Διαβάστε επίσης: Νέα Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας

Η άδεια αυτή υποχρεωτικά χορηγείται από τον εργοδότη, ως εξής:

• Η χορήγηση της ετήσιας άδειας με αποδοχές των εργαζομένων υπολογίζεται με βάση το ημερολογιακό έτος.
• Ο εργαζόμενος δικαιούται αναλογία χρόνου ετήσιας άδειας από την έναρξη της απασχόλησής του σύμφωνα με το εβδομαδιαίο σύστημα εργασίας του (πενθήμερο ή εξαήμερο), χωρίς να απαιτείται να συμπληρώσει συγκεκριμένο διάστημα προϋπηρεσίας στον εργοδότη του.
• Η αναλογία της χορηγούμενης άδειας υπολογίζεται βάσει ετήσιας αδείας, που αντιστοιχεί σε 12 μήνες συνεχούς απασχόλησης (δηλαδή ανά εργασιακό έτος), ανεξαρτήτως αν η σχέση εργασίας είναι αορίστου ή ορισμένου χρόνου ή πλήρους ή μερικής απασχόλησης.

Διάβαστε επίσης: Αργία του Αγίου Πνεύματος: Τι ισχύει στον ιδιωτικό τομέα

 Για το πρώτο ημερολογιακό έτος  για συνολική προϋπηρεσία < 12 ετών

Ο αριθμός των δικαιούμενων ημερών αδείας το πρώτο εργασιακό έτος είναι:

• 20 εργασίμων ημερών επί πενθημέρου εβδομαδιαίας εργασίας και
• 24 εργασίμων ημερών επί εξαήμερου.

Δικαιούμενες ημέρες μέχρι την λήξη του πρώτου ημερολογιακού έτους.

Ο εργοδότης υποχρεούται μέχρι τη λήξη του πρώτου ημερολογιακού έτους εντός του οποίου προσελήφθη ο μισθωτός, να χορηγήσει:

• τμηματικά την ετήσια κανονική άδεια με αποδοχές, η οποία αναλογεί στο χρόνο απασχόλησής του στην υπόχρεη επιχείρηση.
• μέχρι 31 Μαρτίου του επόμενου έτους την αναλογία των ημερών αδείας που δικαιούται, σύμφωνα με τους μήνες απασχόλησής του μέχρι 31^η Δεκεμβρίου του έτους πρόσληψης.

Στον παρακάτω πίνακα δίνουμε την σχέση του αριθμού των δικαιούμενων ημερών αδείας κατά την διάρκεια και έως την λήξη του πρώτου ημερολογιακού έτους, με παραδείγματα εφαρμογής επί πενθημέρου και εξαήμερου.

Για το δεύτερο ημερολογιακό έτος για συνολική προϋπηρεσία < 12 ετών

Ο αριθμός των δικαιούμενων ημερών αδείας το δεύτερο εργασιακό έτος είναι:

• 21 εργασίμων ημερών επί πενθημέρου εβδομαδιαίας εργασίας και
• 25 εργασίμων ημερών επί πενθημέρου εβδομαδιαίας εργασίας.

Δικαιούμενες ημέρες μέχρι την λήξη του δεύτερου ημερολογιακού έτους.

Κατά το δεύτερο ημερολογιακό έτος ο μισθωτός δικαιούται να λάβει την ετήσια κανονική άδεια με αποδοχές, η οποία αναλογεί στο χρόνο απασχόλησής του στην υπόχρεη επιχείρηση και υπολογίζεται όπως ανωτέρω.

Στον παρακάτω πίνακα δίνουμε την σχέση του αριθμού των δικαιούμενων ημερών αδείας κατά την διάρκεια και έως την λήξη του δεύτερου ημερολογιακού έτους, με παραδείγματα εφαρμογής επί πενθημέρου και εξαημέρου.

Για το τρίτο και τα επόμενα ημερολογιακό έτος για προϋπηρεσία στον ίδιο εργοδότη < 10 ετών και συνολική < 12 ετών

Ο αριθμός των δικαιούμενων ημερών αδείας το δεύτερο εργασιακό έτος είναι:

• 22 εργασίμων ημερών επί πενθημέρου εβδομαδιαίας εργασίας και
• 26 εργασίμων ημερών επί πενθημέρου εβδομαδιαίας εργασίας.

Δικαιούμενες ημέρες κατά το τρίτο και επόμενα ημερολογιακό έτος.

Κατά το τρίτο ημερολογιακό έτος καθώς και τα επόμενα ο μισθωτός δικαιούται να λάβει ολόκληρη την ετήσια άδειά του σε κάθε χρονικό σημείο του έτους αυτού, από την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους την κανονική ετήσια άδειά του με αποδοχές.

Δικαιούμενες ημέρες αδείας ανάλογα με την συνολική προϋπηρεσία (ανεξαρτήτως εργοδότη) και σύστημα εβδομαδιαίας απασχόλησης

Αυξημένη άδεια με βάση την προϋπηρεσία

Με την από 23/05/2000 ΕΓΣΣΕ προβλέπεται η χορήγηση 25 ή 30 εργάσιμων ημερών ανάλογα αν η παρεχόμενη εργασία είναι εξαήμερη ή πενθήμερη, σε όσους μισθωτούς έχουν υπηρεσία 10 ετών στον ίδιο εργοδότη ή προϋπηρεσία 12 ετών σε οποιονδήποτε εργοδότη.

Επίσης, με την από 02/04/2008 ΕΓΣΣΕ προβλέπεται ότι μετά τη συμπλήρωση 25ετούς υπηρεσίας ή προϋπηρεσίας οι εργαζόμενοι δικαιούνται μία (1) επιπλέον εργάσιμη ημέρα, δηλαδή συνολικά τριάντα μια (31) εργάσιμες ημέρες επί εξαημέρου εβδομαδιαίας εργασίας και είκοσι έξι (26) εργάσιμες ημέρες επί πενθημέρου εβδομαδιαίας εργασίας.

Εργαζόμενοι που έχουν συμπληρώσει υπηρεσία:

• 10 ετών στον ίδιο εργοδότη ή προϋπηρεσία 12 ετών σε οποιονδήποτε εργοδότη και με οποιαδήποτε σχέση εργασίας, δικαιούνται άδεια
• 30 εργάσιμων ημερών, αν εφαρμόζεται σύστημα εξαήμερης εβδομαδιαίας εργασίας και
• 25 εργάσιμων ημερών, αν εφαρμόζεται σύστημα πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας (αρ.3 της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε.2008/2009).
• Από 01-01-2008 δε, μετά τη συμπλήρωση 25ετούς υπηρεσίας ή προϋπηρεσίας, οι εργαζόμενοι δικαιούνται 1 επιπλέον ημέρα αδείας, δηλαδή συνολικά
• 31 εργάσιμες ημέρες επί συστήματος εξαήμερης εβδομαδιαίας εργασίας και
• 26 εργάσιμες ημέρες επί συστήματος πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας αντίστοιχα.

Ως προ το χρόνο  χορήγησης  της άδειας

Ο χρόνος χορηγήσεως των αδειών καθορίζεται κατόπιν συμφωνίας μεταξύ μισθωτών και εργοδότη.

• Οι μισοί τουλάχιστον από τους μισθωτούς πρέπει να πάρουν άδεια μέσα στο χρονικό διάστημα από 1 Μαΐου μέχρι 30 Σεπτεμβρίου.
• Ο εργοδότης υποχρεούται να χορηγήσει την άδεια εντός δύο μηνών από το χρονικό σημείο κατά το οποίο διατυπώθηκε το σχετικό αίτημα.
• Επίσης υποχρεούται να χορηγήσει την άδεια οπωσδήποτε πριν τη λήξη του ημερολογιακού έτους, έστω και αν δεν του την ζήτησε ο μισθωτός .

Ως προς  τον τρόπο χορήγησης της άδειας

Μπορεί η άδεια να χορηγηθεί τμηματικά

Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η κατάτμηση της αδείας υπό προϋποθέσεις, δηλαδή, σε περίπτωση ιδιαίτερης σοβαρής ή επειγούσης ανάγκης της επιχειρήσεως ή κατ’ αίτηση του μισθωτού λόγω δικαιολογημένης αιτίας και πάντοτε μετά από έγκριση της αρμόδιας περιφερειακής Υπηρεσίας του Υπ. Εργασίας. Στην περίπτωση αυτή το πρώτο τμήμα της αδείας πρέπει να περιλαμβάνει 6 τουλάχιστον ημέρες. Για δε τους ανηλίκους, κάτω των 18 ετών  12 τουλάχιστον εργάσιμες μέρες.

Σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου για τη διάρκεια της άδειας (όχι λιγότερο από 6 ημέρες) και το χρόνο χορήγησής της αποφασίζει τριμελής επιτροπή της αρμόδιας Επιθεώρησης Εργασίας, ύστερα από αίτηση  των ενδιαφερομένων.

Αποδοχές αδείας  και χρόνος καταβολής

Ο εργαζόμενος δικαιούται στη διάρκεια της άδειάς του τις αποδοχές που θα έπαιρνε αν εργαζόταν κανονικά με πλήρη απασχόληση. Στις αποδοχές αυτές συμπεριλαμβάνονται όλα τα καταβαλλόμενα μηνιαία επιδόματα και οι προσαυξήσεις.

Δικαιούται επίσης επίδομα αδείας, το οποίο είναι ίσο με τις αποδοχές των ημερών άδειας, με ανώτατο όριο το ½ του μισθού, για τους αμειβόμενους με μισθό ή τα 13 ημερομίσθια  για τους αμειβόμενους με ημερομίσθιο.

Ο εργοδότης υποχρεούται να προκαταβάλλει τις αποδοχές και το επίδομα άδειας στον εργαζόμενο στην αρχή της άδειας.

Οι εργοδότες είναι υποχρεωμένοι να τηρούν βιβλίο αδειών

Οι εργοδότες πρέπει να τηρούν βιβλίο αδειών, κατά τις υποδείξεις του Υπ. Εργασίας, στο οποίο θα πρέπει να εγγράφεται η ημερομηνία πρόσληψης,  η χρονική διάρκεια της αδείας της οποίας δικαιούται κάθε μισθωτός, η χρονολογία χορήγησης της αδείας και οι αποδοχές αδείας που καταβλήθηκαν στον μισθωτό. Το βιβλίο πρέπει να βρίσκεται στη διάθεση των Επιθεωρητών Εργασίας.

Πηγή: Παλαιολόγος Ι. Λιάζος «Μισθοδοσία Προσωπικού Πρακτικός Οδηγός έκδοση 3^η 2022» Υπό έκδοση, ΚΕΠΕΑ

Παλαιολόγος Ι Λιάζος

Εργασιακός και Ασφαλιστικός Σύμβουλος