Τι συνέβη στην οικονομία της Κίνας

Project Syndicate

Tον Ιανουάριο η κυβέρνηση της Κίνας προέβλεψε ότι η οικονομία της χώρας – η οποία, εκείνη την εποχή, βίωνε μια ισχυρή ανάκαμψη μετά την αρχική επιβράδυνση της πανδημίας – θα αναπτυσσόταν κατά 5,5% το 2022. Αλλά μέχρι το δεύτερο τρίμηνο, δυστυχώς, η ταχεία εξάπλωση της Omicron παραλλαγής του COVID-19 είχε αναγκάσει την κυβέρνηση να εφαρμόσει έκτακτα μέτρα περιορισμού στις πιο δυναμικές οικονομικά πόλεις της, όπως το Πεκίνο, το Γκουανγκζού, τη Σαγκάη και το Σενζέν.

Το δίμηνο lockdown στη Σαγκάη, ειδικότερα, επέφερε καταστροφικό πλήγμα στην ανάπτυξη, καθώς ολόκληρο το Δέλτα του ποταμού Yangtze αποκλείστηκε ουσιαστικά από την παγκόσμια οικονομία. Ταρακούνησε επίσης την εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων και των επενδυτών. Ακόμα κι αν εξακολουθούν να πιστεύουν στις μακροπρόθεσμες προοπτικές της κινεζικής οικονομίας, πάρα πολλοί επιχειρηματίες και επενδυτές – τόσο ξένοι όσο και Κινέζοι – έχουν γίνει πιο προσεκτικοί από ποτέ όσον αφορά την επιχειρηματική δραστηριότητα εκεί, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Τα αποτελέσματα αυτής της μετατόπισης είναι βέβαιο ότι θα επιμείνουν, ακόμη και αφού οι οικονομικές δραστηριότητες – οι οποίες δεν έχουν ανακάμψει περισσότερο από τρεις μήνες μετά την άρση του lockdown – επιστρέψουν στο προηγούμενο επίπεδο.

Διαβάστε επίσης: Το «πάθημα» με τη Ρωσία και η πρόκληση της Κίνας – Τι θα κάνει η Ευρώπη;

Φαίνεται ότι αυτό που συνέβη στην οικονομία από τον Μάρτιο μπορούσε να αποφευχθεί. Το γεγονός είναι ότι, παρά το γεγονός ότι επιδιώκεται μόνο σε περιορισμένο βαθμό, η καινοτομία σε τοπικό επίπεδο βοήθησε τη Σαγκάη να ελαχιστοποιήσει τον οικονομικό αντίκτυπο της πανδημίας τα δύο χρόνια πριν από το lockdown τον Μάρτιο του 2022. Αλλά τώρα η έλλειψη προθυμίας από τις τοπικές κυβερνήσεις να καινοτομήσουν συνεπάγεται σοβαρό οικονομικό κόστος. Τα τελευταία χρόνια τέτοιες τοπικές καινοτομίες γίνονται όλο και πιο σπάνιες. Αυτό οφείλεται εν μέρει στο ότι οι τοπικοί αξιωματούχοι φοβούνται τις πολιτικές συνέπειες και στην ενισχυμένη προσπάθεια της κεντρικής κυβέρνησης κατά της διαφθοράς. Αλλά η αλλαγμένη συμπεριφορά των τοπικών κυβερνήσεων μπορεί επίσης να αντανακλά αλλαγές στα βασικά τους κίνητρα, που προκλήθηκαν από τις προφανείς προσπάθειες της Κίνας να απομακρυνθεί από το αποκεντρωμένο σύστημα του παρελθόντος.

Αυτή η αλλαγή θα έχει εκτεταμένες επιπτώσεις στην οικονομική ανάπτυξη της Κίνας. Εάν η Κίνα δεν δεσμευτεί να επιδιώξει ολοκληρωμένες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και να οικοδομήσει ένα πιο ολοκληρωμένο σύστημα στην αγορά, η απομάκρυνση από το περιφερειακά αποκεντρωμένο σύστημα του παρελθόντος θα αποκαλύψει τα ελαττώματα στο οικονομικό της σύστημα. Αυτά τα ελαττώματα – τα οποία ο ανταγωνισμός τοπικής αυτοδιοίκησης στο πλαίσιο ενός περιφερειακά αποκεντρωμένου συστήματος είχε μετριάσει τουλάχιστον εν μέρει – θα γίνουν εμπόδια στον οικονομικό δυναμισμό και τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Ο Jun Zhang είναι πρύτανης του School of Economics στο Fudan University και διευθυντής του China Center for Economic Studies, ομάδας σκέψης στη Σαγκάη.