Silicon Valley Bank: Τι σημαίνει το «κραχ» για την τράπεζα και τους πελάτες

Οι ρυθμιστικές αρχές έχουν προειδοποιήσει εδώ και καιρό ότι το τέλος των χαμηλών επιτοκίων θα μπορούσε να προκαλέσει ξαφνικές κρίσεις σε απροσδόκητες γωνιές της παγκόσμιας χρηματοδότησης. Έτσι, όταν η Silicon Valley Bank (SVB) απέτυχε μπροστά σε μια κρίση χρηματοδότησης, οι επενδυτές αναρωτήθηκαν αν η κατάστασή της ήταν προάγγελος ευρύτερων προβλημάτων.

Οι μεγάλες τράπεζες είναι πολύ καλύτερα κεφαλαιοποιημένες από ό,τι πριν από την παγκόσμια οικονομική κρίση και η πελατειακή βάση της SVB ήταν ασυνήθιστα συγκεντρωμένη σε νεοφυείς επιχειρήσεις που υποστηρίζονταν από εταιρείες ιδιωτικών επιχειρηματικών κεφαλαίων.

«Όταν φεύγει η παλίρροια βλέπεις ποιος κολυμπά γυμνός» – Οι επόμενες ημέρες για την SVB

Ωστόσο, το τραπεζικό sell-off που ακολούθησε το κραχ της SVB αντανακλά τις ανησυχίες ότι οι επιπτώσεις των αυξήσεων των επιτοκίων θα μπορούσαν να βλάψουν τουλάχιστον τις πιο ευάλωτες τράπεζες, προκαλώντας ένα έκτακτο πακέτο υποστήριξης από τις ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ.

1. Τι συνέβη στην SVB;

Η SVB ήταν στενά συνδεδεμένη με το οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων των ΗΠΑ, καθώς ήταν η μόνη εισηγμένη στο χρηματιστήριο τράπεζα με επίκεντρο τη Silicon Valley και στις τεχνολογικές startup. Σύμφωνα με τον ιστότοπό της, συνεργάζεται με σχεδόν τις μισές νεοφυείς επιχειρήσεις στις ΗΠΑ που υποστηρίζονται από επιχειρηματικά κεφάλαια και με το 44% των αμερικανικών εταιρειών τεχνολογίας και υγειονομικής περίθαλψης που εισήχθησαν στο χρηματιστήριο πέρυσι. Ανάμεσά τους είναι η Pinterest, η Shopify Inc. και η εταιρεία κυβερνοασφάλειας CrowdStrike Holdings Inc.

Στις 8 Μαρτίου, η μητρική εταιρεία SVB Financial Group, ανακοίνωσε ότι πούλησε 21 δισεκατομμύρια δολάρια χρεογράφων από το χαρτοφυλάκιό της με ζημία 1,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων και ότι θα πουλήσει 2,25 δισεκατομμύρια δολάρια σε νέες μετοχές για να στηρίξει τα οικονομικά της. Αυτό ενόχλησε αρκετούς εξέχοντες επενδυτές, συμπεριλαμβανομένων των Peter Thiel’s Founders Fund, Coatue Management και Union Square Ventures, που λέγεται ότι είχαν δώσει οδηγίες στις επιχειρήσεις του χαρτοφυλακίου τους να τραβήξουν τα μετρητά τους από την τράπεζα. Μέχρι τις 10 Μαρτίου, η προσπάθεια άντλησης νέων μετοχών ή εύρεσης αγοραστή είχε εγκαταλειφθεί και η τράπεζα τέθηκε υπό διαχείριση από την Federal Deposit Insurance Corp.

2. Τι σημαίνει αυτό για την SVB και τους πελάτες της;

Η FDIC είπε ότι δημιούργησε μια νέα τράπεζα, την Deposit Insurance National Bank of Santa Clara, για να διατηρεί τα περιουσιακά στοιχεία της SVB και οι ασφαλισμένοι καταθέτες – όσοι έχουν 250.000 δολάρια ή λιγότερο στους λογαριασμούς τους – θα έχουν πρόσβαση στα χρήματά τους από τις 13 Μαρτίου. Η είσπραξη συνήθως σημαίνει ότι οι καταθέσεις μιας τράπεζας θα αναληφθούν από άλλη υγιή τράπεζα ή η FDIC θα πληρώσει τους καταθέτες μέχρι το ασφαλισμένο όριο. Συνήθως, η FDIC πουλά τα περιουσιακά στοιχεία μιας χρεοκοπημένης τράπεζας σε άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και πληρώνει όσους έχουν ανασφάλιστες καταθέσεις από αυτά τα έσοδα. Οι ανασφάλιστοι καταθέτες θα λάβουν πιστοποιητικό είσπραξης για το υπόλοιπο ποσό των ανασφάλιστων κεφαλαίων τους, είπε η ρυθμιστική αρχή, προσθέτοντας ότι δεν γνωρίζει ακόμη αυτό το ποσό.

3. Θα μπορούσε να εμφανιστεί αγοραστής;

Η HSBC Holdings Plc αγόρασε το βρετανικό σκέλος της SVB έναντι του συμβολικού τιμήματος της 1 λίρας. Η Τράπεζα της Αγγλίας δήλωσε ότι «όλα τα χρήματα των καταθετών στην SVB UK είναι ασφαλή ως αποτέλεσμα αυτής της συναλλαγής». Η μητρική εταιρεία της SVB λέγεται ότι διερευνά την πώληση και άλλων περιουσιακών στοιχείων. Στα βάθη της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης πριν από 15 χρόνια, οι ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ δημιούργησαν προηγούμενο διευθετώντας τις ταλαιπωρημένες πωλήσεις των Bear Stearns Cos. και Merrill Lynch & Co. στις JPMorgan Chase & Co. και Bank of America Corp., αντίστοιχα. Αλλά αυτές οι τράπεζες που απέτυχαν θεωρήθηκαν συστημικά σημαντικές λόγω των υποχρεώσεών τους σε χρέη προς άλλες τράπεζες. Δεν είναι ξεκάθαρο ότι η SVB θα είχε την ίδια μεταχείριση.

4. Γιατί η SVB αποδείχθηκε τόσο ευάλωτη;

Αρκετοί παράγοντες συνενώθηκαν για να προκαλέσουν το κραχ. Μερικά από αυτά είναι μοναδικά για την SVB, ενώ άλλα αποτελούν την πηγή ευρύτερων ανησυχιών στον τραπεζικό τομέα. Πίσω από τα περισσότερα από αυτά βρίσκονται οι ραγδαίες αυξήσεις των επιτοκίων που προωθήθηκαν τον τελευταίο χρόνο από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ για να δαμάσουν τον υψηλότερο πληθωρισμό των τελευταίων δεκαετιών. Μια συνέπεια αυτών των αυξήσεων που έπληξαν ιδιαίτερα την SVB ήταν η απότομη ύφεση στις εταιρείες υψηλής τεχνολογίας που ήταν και η πηγή της ταχείας ανάπτυξής της. Οι περισσότερες τράπεζες έχουν ευρύτερες πελατειακές βάσεις. Καθώς τα επιχειρηματικά κεφάλαια τελείωσαν, οι πελάτες της SVB χρησιμοποίησαν τις καταθέσεις τους για να κάνουν αναλήψεις μετρητών.

5. Τι συνέβη μετά από αυτές τις αποσύρσεις καταθέσεων;

Για να συμβαδίσει, η SVB έπρεπε να πουλήσει περιουσιακά στοιχεία — συμπεριλαμβανομένων, κυρίως, ομολόγων που είχαν χάσει σημαντικό μέρος της αξίας τους. Αυτό προκάλεσε ζημίες 1,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων που δεν θα είχαν χτυπήσει τον ισολογισμό διατηρούνταν μέχρι τη λήξη. Και εδώ, ήταν που η τράπεζα ήταν ιδιαίτερα ευάλωτη. Όλες οι τράπεζες των ΗΠΑ κρατούν ένα κομμάτι των χρημάτων τους σε ομόλογα, όμως οι αυξήσεις της Fed τα κατέστησαν λιγότερο πολύτιμα λόγω των χαμηλών αποδόσεων τους. Αλλά η SVB πήγε σε διαφορετικό επίπεδο: το επενδυτικό της χαρτοφυλάκιο είχε διογκωθεί σε περισσότερο από το ήμισυ του συνολικού ενεργητικού της, πολύ πάνω από τον κανόνα.

6. Γιατί υπάρχουν φόβοι ντόμινο;

Η κατάρρευση της SVB ήρθε δύο ημέρες μετά το απότομο κλείσιμο της Silvergate Capital Corp. Ενώ οι δύο περιπτώσεις είναι ως επί το πλείστον άσχετες, υπήρχαν ομοιότητες. Στη Silvergate, το ζήτημα αφορούσε τις καταθέσεις που ξεκίνησαν πέρυσι, όταν οι πελάτες – επιχειρήσεις κρυπτονομισμάτων, κυρίως – απέσυραν μετρητά για να αντιμετωπίσουν την κατάρρευση της FTX. Οι αναλήψεις οδήγησαν σε πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων, όπως συνέβη με την SVB, με αποτέλεσμα η Silvergate να ανακοινώσει το κλείσιμο. Στη συνέχεια, δύο ημέρες μετά την κατάρρευση της SVB, οι ρυθμιστικές αρχές επιχείρησαν να κλείσουν μια άλλη φιλική προς τα κρυπτονομίσματα τράπεζα, την Signature Bank της Νέας Υόρκης, υπογραμμίζοντας τον επείγοντα χαρακτήρα των προσπαθειών. Βέβαια, οι μετοχές των αμερικανικών τραπεζών ήταν ήδη υπό πίεση αφού η KeyCorp, προειδοποίησε για αυξανόμενη πίεση. Καθώς τα επιτόκια αυξάνονται, οι καταθέτες μπορούν να στραφούν σε τράπεζες που προσφέρουν υψηλότερα επιτόκια. Οι τράπεζες μπορούν είτε να αυξήσουν τα δικά τους επιτόκια, μειώνοντας τα κέρδη, είτε να αντιμετωπίσουν την προοπτική ενός αγώνα για να στηρίξουν τη χρηματοδοτική τους βάση, εάν οι καταθέτες φύγουν. Στις 12 Μαρτίου, οι ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ παρενέβησαν.

7. Υπήρξαν σημάδια;

Υπήρξε αυξημένη ανησυχία για τον αντίκτυπο της αύξησης των επιτοκίων στους τραπεζικούς ισολογισμούς. Ενώ οι αυξανόμενες τιμές αφορούν τα έσοδα των τραπεζών, επηρεάζεται και η αξία των περιουσιακών στοιχείων που κατέχουν.

Παράλληλα, αναλυτές ψέγουν τους ιθύνοντες πως άφησαν τη 16η μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας να γίνει τόσο ευάλωτη, χωρίς να επέμβουν την ώρα που έπρεπε. Ειδικοί λένε ότι ορισμένα από τα αδύναμα σημεία της SVB ήταν ολοφάνερα. Οι καταθέσεις στις τράπεζες αυξήθηκαν με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Τα περιουσιακά στοιχεία ανήλθαν συνολικά σε 212 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το τέλος του 2022, σε σύγκριση με μόλις 115 δισεκατομμύρια δολάρια το 2020. Αυτό θα έπρεπε να έχει τραβήξει το ενδιαφέρον των ρυθμιστών. Συγκεκριμένα, σχεδόν το 96% των καταθέσεων της SVB δεν καλύπτονταν από την FDIC, η οποίο εγγυάται καταθέσεις έως και 250.000 δολάρια.