ΔΝΤ: Πώς τα υψηλά επιτόκια γυρνούν «μπούμεραγκ» στις τράπεζες 

Για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν δανειολήπτες και τράπεζες μετά τις συνεχείς αυξήσεις των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες αναφέρεται σε δεύτερη έκθεσή του με τίτλο Global Financial Stability Report (GFSR) το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, στο πλαίσιο της φθινοπωρινής συνόδου που φέτος γίνεται στο Μαρόκο.

Μετά την έκθεση για τις Παγκόσμιες Οικονομικές Προοπτικές που παρουσίασε ο ΟΤ, τώρα σημειώνεται στην GFSR ότι με τον πυρήνα του πληθωρισμού να παραμένει υψηλός και να μειώνεται σε πολλές προηγμένες οικονομίες με αργούς μόνο ρυθμούς, οι κεντρικές τράπεζες μπορεί να χρειαστεί να διατηρήσουν τη νομισματική πολιτική πιο αυστηρή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από όσο τιμολογείται σήμερα από τις αγορές.

Όπως αναφέρεται, περίπου το 5% των τραπεζών παγκοσμίως μπορεί να είναι ευάλωτες σε ανησυχίες εάν τα επιτόκια των κεντρικών τραπεζών τράπεζας παραμείνουν υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, παρά την άμβλυνση της αναταραχής στον κλάδο τους τελευταίους μήνες.

ΔΝΤ: Τέσσερις κίνδυνοι για την οικονομία – Τι προβλέπει για Ελλάδα [πίνακες]

Καμπανάκι για τράπεζες

Ένα επιπλέον 30% των τραπεζών – συμπεριλαμβανομένων ορισμένων από τις μεγαλύτερες στον κόσμο – θα ήταν ευάλωτες εάν η παγκόσμια οικονομία εισέλθει σε μια περίοδο χαμηλής ανάπτυξης και υψηλού πληθωρισμού ή «στασιμοπληθωρισμού», ανέφερε επίσης το ΔΝΤ στην εξαμηνιαία Έκθεση Παγκόσμιας Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Η προειδοποίηση βασίστηκε σε νέο, πιο σκληρό παγκόσμιο τεστ αντοχής που εφάρμοσε το ΔΝΤ σε περίπου 900 τράπεζες σε 29 χώρες μετά την κατάρρευση νωρίτερα αυτό το έτος της Silicon Valley Bank με έδρα στην Καλιφόρνια, του ελβετικού ομίλου Credit Suisse και δύο άλλων δανειστών των ΗΠΑ.

Τα δάνεια σε νοικοκυριά κι επιχειρήσεις

Στις αναδυόμενες οικονομίες της αγοράς, η πρόοδος στη μείωση του πληθωρισμού φαίνεται να είναι μεγαλύτερη, με τα οφέλη από την αύξηση των επιτοκίων που είχε ξεκινήσει πολύ νωρίτερα να γίνονται εμφανή. Ωστόσο, υπάρχουν αποκλίσεις, σημειώνεται. Η διεύρυνση της απόκλισης του πληθωρισμού και των οικονομικών προοπτικών θα μπορούσε να σηματοδοτήσει την αρχή καταγραφής διαφορών στην παγκόσμια νομισματική πολιτική, αναφέρεται.

Πέρσι η μετάδοση των αυξήσεων επιτοκίων μπορεί να αμβλύνθηκε καθώς εταιρείες και νοικοκυριά επέκτειναν τον ορίζοντα αποπληρωμής του χρέους τους ή χρησιμοποιούσαν αποταμιεύσεις που συσσωρεύτηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας για να στηρίξουν τους ισολογισμούς και τις πληρωμές τόκων τους. Ωστόσο, αυτοί οι παράγοντες τώρα μπορεί να μην επαρκούν για να αποτρέψουν μια τάση αυξανόμενων δυσκολιών αποπληρωμής, σημειώνεται.

Το μερίδιο των εταιρειών με χαμηλές αναλογίες ταμειακών ροών προς τόκων εξόδων —ασθενέστερων επιχειρήσεων με λιγότερα αποθέματα ασφαλείας— έχει αυξηθεί τα τελευταία δύο χρόνια, συμπεριλαμβανομένων των αναδυόμενων αγορών, καθώς οι εταιρείες αντιμετωπίζουν αυστηρότερους όρους χρηματοδότησης προειδοποιεί το ΔΝΤ.

Οι πραγματικές τιμές

Ομοίως, οι δανειολήπτες στεγαστικών δανείων θα συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν υψηλότερο βάρος αποπληρωμής, οδηγώντας σε επιβράδυνση της στεγαστικής δραστηριότητας και περαιτέρω πτώση των τιμών των κατοικιών, σημειώνεται. Οι παγκόσμιες πραγματικές τιμές των κατοικιών μειώνονται από τα τέλη του 2022 και μετά, καθώς οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες έχουν προχωρήσει σε πολύ πιο επιθετική περιοριστική νομισματική πολιτική. Στις προηγμένες οικονομίες, οι πραγματικές τιμές των κατοικιών μειώθηκαν κατά 8,4% το πρώτο τρίμηνο του 2023, ενώ οι αναδυόμενες αγορές σημείωσαν μικρότερη πτώση περίπου 2,4%.

Οι χώρες με μεγάλο μερίδιο στεγαστικών δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο και τιμές κατοικιών πάνω από τον προπανδημικό μέσο όρο κατέγραψαν διψήφια πτώση στις τιμές των κατοικιών, αναφέρει το Ταμείο. Έτσι οι τράπεζες αναμένεται να αντιμετωπίσουν μεγαλύτερο πιστωτικό κόστος καθώς τα υψηλότερα επιτόκια μειώνουν την ικανότητα των δανειοληπτών να αποπληρώσουν δάνεια.

Στην Κίνα η αποδυνάμωση της οικονομικής δυναμικής, η εντεινόμενη ύφεση στον τομέα των ακινήτων και οι αυξανόμενες πιέσεις στη χρηματοδότηση της τοπικής αυτοδιοίκησης επιβαρύνουν σε μεγάλο βαθμό το κλίμα της αγοράς, εκτιμά το ΔΝΤ.

Όμως οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να παραμείνουν αποφασισμένες στον αγώνα τους κατά του πληθωρισμού έως ότου υπάρξουν συγκεκριμένες ενδείξεις ότι επιτυγχάνεται ο στόχος αυτός, αναφέρει το Ταμείο.