Κεντρικές τράπεζες: Σε μεγάλο σταυροδρόμι το 2024 ως προς την πολιτική των επιτοκίων

Σε περίοδο στάσιμων επιτοκίων μπαίνουν πλέον για τα καλά όπως όλα δείχνουν Ευρώπη και ΗΠΑ, δίνοντας ανάσα σε νοικοκυριά κι επιχειρήσεις. Όλοι πλέον ελπίζουν ότι έχουμε φτάσει πλέον στο ζενίθ όσον αφορά το κόστος δανεισμού –προϋπόθεση απαραίτητη ώστε στην πορεία να ξεκινήσει η μείωση.

Ο Πάουελ

Την Τετάρτη ο επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ Τζερόμ Πάουελ έδωσε το πιο ξεκάθαρο μήνυμα μέχρι τώρα ότι η επιθετική εκστρατεία αυξήσεων της FED έχει τελειώσει, με τις αγορές να προβλέπουν σειρά περικοπών νωρίς μέσα το επόμενο έτος, ίσως και από το Μάρτιο όπως εκτιμά η Goldman Sachs. Οι αξιωματούχοι της κεντρικής τράπεζας αναμένουν ότι θα μπορέσουν να μειώσουν τα επιτόκια κατά 75 μονάδες βάσης το επόμενο έτος από το εύρος του 5,25% με 5,50% που ισχύει σήμερα.

Εβδομάδα «χρησμών» για τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες

Η Λαγκάρντ

Επίσης χθες, Πέμπτη, η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ και τα άλλα μέλη της ΕΚΤ αποφάσισαν να διατηρήσουν αμετάβλητα τα βασικά επιτόκια δανεισμού σε ευρώ και να επιταχύνουν τον τερματισμό του ειδικού προγράμματος παροχής χρήματος κατά της πανδημίας  ύψους 1,7 τρις ευρώ (ΡΕΡΡ), εν μέσω στοιχείων και προβλέψεών της ότι ο πληθωρισμός υποχωρεί.

Οι προσδοκίες για μειώσεις επιτοκίων από τη FED σύντομα μέσα στο 2024 αλλά και από την ΕΚΤ αργότερα το ίδιο έτος, έχουν προκαλέσει νέο γύρο ευφορίας στα χρηματιστήρια και άνοδο στις τιμές των κρατικών ομολόγων.

Πότε βλέπει μειώσεις από την ΕΚΤ η Berenberg

Η επενδυτική τράπεζα Berenberg σε ανάλυσή της με τίτλο «ΕΚΤ: Έρχονται Μειώσεις Επιτοκίων –Αλλά Όχι Ακόμη» κάνει συγκεκριμένες προβλέψεις για το που μπορούν να αναμένουν οι Ευρωπαίοι το κόστος δανεισμού. Όπως αναφέρει, η ΕΚΤ απέφυγε να επιβεβαιώσει  προσδοκίες της αγοράς για πρώτη μείωση επιτοκίων από τον Μάρτιο του 2024. Η Λαγκάρντ άφησε να εννοηθεί ότι μια πρώτη τέτοια μείωση φαίνεται πιο πιθανή από τον Ιούνιο του 2024 και μετά, παρά στις αρχές του 2024. Η Berenberg με βάση τα σημερινά δεδομένα εκτιμά ότι η ΕΚΤ θα αρχίσει να χαλαρώνει νομισματική πολιτική από το τρίτο τρίμηνο του 2024 και μετά, οδηγώντας τα επιτόκια από 4% τώρα σε 3,5% έως το τέλος του 2024 και σε 3,25% στις αρχές του 2025 -όπου και αναμένεται νέα παύση.

Τι αποφάσισε η ΕΚΤ την Πέμπτη

Η Κριστίν Λαγκάρντ και τα υπόλοιπα μέλη της κεντρικής τράπεζας διατήρησαν το βασικό επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων στο 4%, με το διοικητικό συμβούλιο της τράπεζας να ανακοινώνει πως η ΕΚΤ είναι αποφασισμένη «να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα επανέλθει εγκαίρως στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2%. Με βάση την τρέχουσα αξιολόγησή του, το Διοικητικό Συμβούλιο θεωρεί ότι τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ βρίσκονται σε επίπεδα τα οποία, αν διατηρηθούν για επαρκώς μακρό χρονικό διάστημα, θα έχουν σημαντική συμβολή σε αυτόν τον στόχο».

Η Λαγκάρντ δεν επιβεβαίωσε προσδοκίες της αγοράς για μείωση επιτοκίων ήδη από τον Μάρτιο, λέγοντας ότι «δεν πρέπει απολύτως να μειώσουμε την επιφυλακή μας» έναντι των πληθωριστικών πιέσεων.

Για τον πληθωρισμό, η ΕΚΤ εκτιμά τώρα ότι θα διαμορφωθεί σε 5,4% το 2023, σε 2,7% το 2024, σε 2,1% το 2025 και σε 1,9% το 2026. Επίσης εκτιμά ότι ο πληθωρισμός χωρίς τις τιμές της ενέργειας και των ειδών διατροφής θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο σε 5% το 2023, σε 2,7% το 2024, σε 2,3% το 2025 και σε 2,1% το 2026.

Ειδικά όσον αφορά το έκτακτο πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (PEPP), η ΕΚΤ αποφάσισε να συνεχίσει να επανεπενδύει πλήρως τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος κατά τη λήξη τους στη διάρκεια του α΄ εξαμήνου του 2024. Στη διάρκεια του β΄ εξαμήνου του επόμενους έτους όμως, σκοπεύει να μειώσει το χαρτοφυλάκιο PEPP κατά 7,5 δισεκ. ευρώ μηνιαίως κατά μέσο όρο. Το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει να τερματίσει τις επανεπενδύσεις στο πλαίσιο του προγράμματος PEPP στο τέλος του 2024.

Η Τράπεζα Αγγλίας

Την Πέμπτη επίσης η Τράπεζα της Αγγλίας (BoE) είχε διατηρήσει αμετάβλητο το δικό της βασικό επιτόκιο στο 5,25%, δίνοντας στίγμα ότι η νομισματική πολιτική είναι «πιθανό να χρειαστεί να είναι περιοριστική για παρατεταμένο χρονικό διάστημα». Η Επιτροπή Νομισματικής Πολιτικής (MPC) ψήφισε με 6-3 υπέρ της διατήρησης αμετάβλητων των επιτοκίων αν και τα τρία μέλη που διαφώνησαν τάχθηκαν υπέρ περαιτέρω αύξησης κατά 25 μονάδες βάσης στο 5,5%.

Η Κεντρική Τράπεζα της Νορβηγίας

Στη Νορβηγία επίσης η κεντρική τράπεζα προχώρησε σε αύξηση επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης στο 4,50% στην προσπάθειά της να περιορίσει τον πληθωρισμό. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Κεντρικής Τράπεζας, το επιτόκιο πιθανότατα να παραμείνει σε αυτό το επίπεδο για μεγάλο διάστημα. Η κεντρική τράπεζα της Ελβετίας (SNB) διατήρησε από την πλευρά της σταθερό το επιτόκιο δανεισμού σε ελβετικά φράγκα στο 1,75%.