Θες να σώσεις ένα δέντρο; Σύνδεσέ το με το Twitter…

Τον Ιούλιο του 2018 μία κόκκινη δρυς ηλικίας άνω των εκατό ετών έκανε ζωντανή μετάδοση στο Twitter. Ο λογαριασμός @awitnesstree τουιτάριζε από το δάσος Χάρβαρντ, στο Πίτερσαμ της Μασαχουσέτης.

Μάλιστα, το αιωνόβιο δέντρο έδινε και τα βιογραφικά του στοιχεία αφού σαν… δέντρο στη ζωή του είχε γίνει μάρτυρας της αλλαγής του περιβάλλοντος. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα The Conversation, κάθε τρεις ημέρες η δρυς έκανε αποστολές ενημερώσεων στους πάνω από 9.000 ακολούθους της. Μάλιστα, στις 24 Φεβρουαρίου του 2020, ανάρτησε ότι «οι τελευταίες δύο ημέρες ήταν εξαιρετικά ζεστές για τα δεδομένα του Φεβρουαρίου». «Πότε θα τελειώσει αυτός ο καύσωνας;», αναρωτιόταν.

Αν αναρωτιέστε αν χάσαμε τα λογικά μας και γράφουμε ασυναρτησίες, θα σας απαντήσουμε όχι. Απλά η δρυς (μία ταπεινή βελανιδιά δηλαδή) διέθετε μια σειρά αισθητήρων που είχαν τοποθετηθεί γύρω από τον κορμό της και συγκέντρωναν δεδομένα μέσω παρακολούθησης σε πραγματικό χρόνο. Τους αισθητήρες εγκατέστησαν οι οργανισμοί Witness Tree και TreeWatch.net. Το τελευταίο, με την καθοδήγηση του Πανεπιστημίου Γκεντ, δημιούργησε το πρώτο δέντρο που έχει λογαριασμό στο Twitter το 2016 και πλέον παρακολουθεί μέσω των αισθητήρων δεδομένα από 21 δέντρα σε Βέλγιο, Γερμανία, Ινδία, Ολλανδία και Βρετανία.

Οι αισθητήρες που εγκαταστάθηκαν στη δρυ του Χάρβαρντ από την Witness Tree περιλαμβάνουν μία κορδέλα γύρω από τον κορμό για να παρακολουθούν τη ροή του νερού, μια καρφίτσα με ελατήριο που σπρώχνει προς το φλοιό της για να παρακολουθεί τη συρρίκνωση και τις διογκώσεις ενώ μια κάμερα καταγράφει την ανάπτυξη των φύλλων. Τα συνεχή δεδομένα από τους αισθητήρες δίνουν πληροφορίες για το πώς τα δέντρα επηρεάζονται από τις αλλαγές στο γύρω περιβάλλον τους. Προφανώς η συγκεκριμένη τεχνολογία είναι ακόμη σε νηπιακή μορφή, αλλά θεωρείται εξαιρετικά υποσχόμενη.

Η ανάλυση των δεδομένων από τις οργανώσεις Witness Tree και TreeWatch.net δείχνει ότι η ξηρασία μπορεί να οδηγήσει σε κλείσιμο των στομάτων, δηλαδή των μικρών ανοιγμάτων που βρίσκονται στο κάτω μέρος των φύλλων ενός φυτού. Τα κλειστά στόματα ουσιαστικά δεν επιτρέπουν την πρόσληψη νερού, διακόπτοντας έτσι την ανάπτυξη του δέντρου. Πιο συχνά η ξηρασία μπορεί να οδηγήσει σε μικρότερη απορρόφηση άνθρακα από τα δέντρα και συνολικά από τα δάση.

Αξιοσημείωτο είναι ότι νεότερες μελέτες δείχνουν ότι υπάρχει η πιθανότητα μεμονωμένα δέντρα να αντιδρούν διαφορετικά στον ίδιο καύσωνα, ενώ και η μεταφορά νερού στα δέντρα μπορεί να διακοπεί απότομα ακόμα και από μία ηλιακή έκλειψη. Με τον ήλιο να καλύπτεται από το φεγγάρι, τα στόματα κλείνουν, όπως κάνουν όταν βραδιάζει, μειώνοντας έτσι αυτόματα την πρόσληψη νερού.