Τα περιστέρια της ΕΚΤ και τα γεράκια της Fed: Δύο τράπεζες σε «διαφορετικά σύμπαντα»

Η διαφορετική προσέγγιση στο θέμα του πληθωρισμού από τις κεντρικές τράπεζες στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, διεφάνη και τη Δευτέρα σε ξεχωριστές ομιλίες της Ευρωπαίας Κριστίν Λαγκάρντ και του Αμερικανού Τζερόμ Πάουελ.

Η επικεφαλής της ΕΚΤ προσπάθησε να διασκεδάσει τις ανησυχίες για στασιμοπληθωρισμό, τόνισε ότι απαιτούνται προσεκτικές κινήσεις εξαιτίας της αβεβαιότητας και επανέλαβε ότι δεν θα ακολουθήσει την ίδια επιθετική νομισματική πολιτική με αυτή της Federal Reserve, η οποία την περασμένη εβδομάδα άνοιξε τον κύκλο αύξησης των επιτοκίων.

Μάλιστα τόνισε με νόημα ότι η ΕΚΤ και η Fed είναι «σε διαφορετικά σύμπαντα, σε διαφορετικό στάδιο του κύκλου, με διαφορετικά σημεία εκκίνησης»…

Από την πλευρά του ο επικεφαλής της Fed, Τζερόμ Πάουλ υιοθέτησε πιο επιθετικούς τόνους και υποσχέθηκε ότι η Federal Reserve θα λάβει σκληρά μέτρα για τον πληθωρισμό, ο οποίος θέτει σε κίνδυνο μία κατά τα άλλα ισχυρή οικονομική ανάπτυξη. Και μάλιστα επανέλαβε τη θέση που διατύπωσε η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς στη δήλωσή της μετά τη συνεδρίαση της περασμένης εβδομάδας: οι αυξήσεις των επιτοκίων θα συνεχιστούν έως ότου ο πληθωρισμός τεθεί υπό έλεγχο. Και πρόσθεσε ότι οι αυξήσεις θα μπορούσαν να είναι ακόμη μεγαλύτερες από 25 μονάδες βάσης, εάν χρειαστεί.

Διαφορετική ρητορική

Από την αρχή της κρίσης της πανδημίας και οι δύο τράπεζες προχώρησαν σε μειώσεις των επιτοκίων τους στο μηδέν ή και κάτω από αυτό, προκειμένου να στηρίξουν τις οικονομίες. Όσο όμως, οι περιορισμοί χαλάρωναν και η δραστηριότητα επανερχόταν σε μία ιδιότυπη κανονικότητα, μια σειρά παραμέτρων εκτόξευσαν τις τιμές… Αρχικά Fed και ΕΚΤ επέμεναν ότι οι πληθωριστικές πιέσεις θα ήταν παροδικές, για να διαψευσθούν στη συνέχεια και να αλλάξουν τη ρητορική τους.

Ως πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση του πληθωριστικών κινδύνων αποφάσισαν να περικόψουν το έκτακτο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων, με τη Fed να προχωρεί πιο επιθετικά. Και στη συνέχεια στην ατζέντα μπήκε το θέμα της αύξησης των επιτοκίων.

Ωστόσο, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία περιέπλεξε την κατάσταση, ενισχύοντας τις πληθωριστικές πιέσεις και διευρύνοντας την αβεβαιότητα.

Η Federal Reserve αποφάσισε να προχωρήσει πιο επιθετικά ανακοινώνοντας την περασμένη εβδομάδα την πρώτη αύξηση των επιτοκίων μετά από περισσότερα από τρία χρόνια.

Διαβάστε επίσης – Fed: Πρώτη αύξηση επιτοκίων από το 2018

Περίπου μία εβδομάδα  νωρίτερα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σε μια απροσδόκητη κίνηση επιτάχυνε τα σχέδια μείωσης της μεγάλης ρευστότητας στην αγορά, επικαλούμενη τις εξελίξεις από τον πόλεμο στην Ουκρανία που τον χαρακτήρισε ορόσημο για την Ευρώπη. Η ΕΚΤ χτυπά ουσιαστικά με τον τρόπο αυτό καμπανάκι για τον πληθωρισμό λόγω της κατάστασης, που έχει φτάσει σχεδόν το 6% πλέον στην ευρωζώνη.

Για τον λόγο αυτό αποφάσισε να μειώσει τις αγορές ομολόγων στα 30 δισ. για τον Μάιο και στα 20 δισ. ευρώ για τον Ιούνιο σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση.

Αναφορικά με τα επιτόκια αποφασίστηκε να παραμείνουν αμετάβλητα, με τους τραπεζίτες να τονίζουν ότι «τυχόν προσαρμογές των βασικών επιτοκίων της ΕΚΤ θα πραγματοποιηθούν κάποια χρονική στιγμή μετά τη λήξη των καθαρών αγορών του Διοικητικού Συμβουλίου στο πλαίσιο του προγράμματος APP και θα είναι σταδιακές».

Διαβάστε περισσότερα – ΕΚΤ: Φρένο στις αγορές ομολόγων καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία αυξάνει τις προσδοκίες για υψηλότερο πληθωρισμό

Η σημερινή εικόνα στην Ευρώπη

Τη Δευτέρα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ, προσπάθησε να διασκεδάσει τις ανησυχίες για στασιμοπληθωρισμό στην ευρωζώνη, τονίζοντας ότι η ΕΚΤ δεν θα ακολουθήσει την επιθετική νομισματική πολιτική της Federal Reserve.

Μιλώντας, σε συνέδριο στο Παρίσι, η κ. Λαγκάρντ είπε ότι  ο πόλεμος θα έχει «συνέπειες» για την ανάπτυξη καθώς ο πληθωρισμός επιταχύνεται και η εμπιστοσύνη καταστρέφεται. Επεσήμανε μάλιστα, ότι το δύσκολο έργο στο εξής για τις κεντρικές τράπεζες είναι να διατηρήσουν τη σταθερότητα των τιμών χωρίς να βλάψουν την οικονομική δραστηριότητα.

Διαβάστε ακόμη: Προσεκτικά βήματα με φόντο τον πόλεμο και 6+2 αυξήσεις στη διετία

Ερωτηθείσα για τον κίνδυνο στασιμοπληθωρισμού, η Λαγκάρντ είπε ότι «ακόμα και στο πιο ζοφερό σενάριο, με δευτερογενείς επιπτώσεις, με μποϊκοτάζ φυσικού αερίου και βενζίνης και επιδείνωση του πολέμου που συνεχίζεται για μεγάλο χρονικό διάστημα — ακόμα και σε αυτά τα σενάρια έχουμε ανάπτυξη 2,3%».

«Δεν βλέπουμε στοιχεία στασιμότητας αυτή τη στιγμή», υπογράμμισε.

Η κ. Λαγκάρντ αρνήθηκε να σχολιάσει τη νομισματική πολιτική της ΕΚΤ, αλλά παραδέχτηκε ότι δεν θα ακολουθήσει την ίδια επιθετική νομισματική πολιτική με αυτή της Federal Reserve, η οποία την περασμένη εβδομάδα άνοιξε τον κύκλο αύξησης των επιτοκίων.

Η επικεφαλής της ΕΚΤ επανέλαβε ότι η Ευρώπη και οι ΗΠΑ δεν βρίσκονται στην ίδια φάση του οικονομικού κύκλου, προσθέτοντας ότι η ευρωζώνη είναι πιο εκτεθειμένη στον πόλεμο της Ουκρανίας.

«Βρισκόμαστε σε διαφορετικά σύμπαντα, σε διαφορετικό στάδιο του κύκλου, με διαφορετικά σημεία εκκίνησης», είπε η Λαγκάρντ. «Εμείς στη ζώνη του ευρώ βρισκόμαστε σε αρνητικά επιτόκια, ενώ οι ΗΠΑ δεν πήγαν ποτέ κάτω από το μηδέν».

Τα γεράκια της Federal Reserve

Την υπόσχεση ότι η Federal Reserve θα λάβει σκληρά μέτρα για τον πληθωρισμό, ο οποίος θέτει σε κίνδυνο μία κατά τα άλλα ισχυρή οικονομική ανάπτυξη, έδωσε ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ Τζερόμ Πάουελ τη Δευτέρα.

Μιλώντας στην Εθνική Ένωση για τα Οικονομικά των Επιχειρήσεων (ΝΑΒΕ), μία εβδομάδα μετά την πρώτη αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων σε περισσότερα από τρία χρόνια, υπογράμμισε ότι  η αγορά εργασίας είναι πολύ ισχυρή και ο πληθωρισμός είναι πολύ υψηλός

Και μάλιστα επανέλαβε τη θέση που διατύπωσε η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς στη δήλωσή της μετά τη συνεδρίαση της περασμένης εβδομάδας: οι αυξήσεις των επιτοκίων θα συνεχιστούν έως ότου ο πληθωρισμός τεθεί υπό έλεγχο.

Ο Τζερόμ Πάουελ πρόσθεσε ότι οι αυξήσεις θα μπορούσαν να είναι ακόμη μεγαλύτερες από 25 μονάδες βάσης, εάν χρειαστεί.

«Θα λάβουμε τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσουμε την επιστροφή στη σταθερότητα των τιμών», είπε. «Ειδικότερα, εάν καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι είναι σκόπιμο να κινηθούμε πιο επιθετικά αυξάνοντας το επιτόκιο των ομοσπονδιακών κεφαλαίων κατά περισσότερες από 25 μονάδες βάσης σε μια συνάντηση ή συναντήσεις, θα το κάνουμε. Και αν προσδιορίσουμε ότι πρέπει να πάμε σε μια πιο περιοριστική στάση, θα το κάνουμε επίσης».