Για ποια ευρωπαϊκή αλληλεγγύη μιλάμε;

Για άλλη μια φορά η Ευρώπη κινδυνεύει να αποδειχτεί κατώτερη των περιστάσεων απέναντι σε μια μεγάλη κρίση.

Το είχαμε δει στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, όταν ο απόηχος της παγκόσμια κρίσης έφτασε στην Ευρώπη ως κρίση χρέους και κρίση του ευρώ και η αντίδραση της ΕΕ ήταν τα τιμωρητικά μνημόνια και η λιτότητα που έκαναν τα πράγματα ακόμη χειρότερα, πριν κάπως ανακοπεί η πορεία προς την καταστροφή.

Διαβάστε επίσης: Σκοτεινές ώρες για την Ευρώπη

Το είδαμε στην πανδημία όταν η Ευρώπη δεν μπορούσε να συντονιστεί για ένα διάστημα ακόμη και στο επίπεδο του να οργανωθούν από κοινού η προμήθεια και παραγωγή μασκών και προστατευτικού υλικού και χρειάστηκε αρκετή προσπάθεια για να οργανωθεί τελικά η από κοινού προμήθεια των εμβολίων.

Και φοβάμαι ότι το βλέπουμε και τώρα στον τρόπο που αντιμετωπίζεται η ενεργειακή κρίση.

Δεν θέλω να αναφερθώ ούτε στο πώς απερίσκεπτα είχε διαμορφωθεί, ιδίως από τη Γερμανία μια συνθήκη μονομερούς εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο, ούτε στο πώς άρχισαν να επιβάλλονται κυρώσεις χωρίς συνολική εκτίμηση των επιπτώσεών τους.

Θέλω να αναφερθώ στο πώς τους τελευταίους μήνες, που γνωρίζουμε το πρόβλημα με σαφήνεια, συμπεριλαμβανομένου και του ενδεχομένου να υπάρξει ολική διακοπή των ροών φυσικού αερίου από τη Ρωσία, εξακολουθεί να μην υπάρχει ένα ευρωπαϊκό σχέδιο που να κάνει πράξη την αλληλεγγύη.

Και όταν λέω αλληλεγγύη δεν το λέω αναζητώντας στις διακρατικές σχέσεις κάποια έννοια «αλτρουισμού».

Το λέω με την πρακτική επίγνωση ότι προφανώς και όταν συντονίζονται χώρες και οι πόροι τους τότε είναι πιο εύκολο να αντιμετωπιστούν προβλήματα.

Να βρεθούν τα επιπλέον χρήματα που χρειάζονται για να ενισχυθούν τα πιο αδύναμα στρώματα των κοινωνιών.

Να αξιοποιηθούν καλύτερα οι συνολικοί ενεργειακοί πόροι και να διαμορφωθούν γρήγορα οι αναγκαίες υποδομές.

Να υπάρξουν από κοινού προμήθειες στις διεθνείς αγορές.

Αντί για αυτό, η χώρα που θα έπρεπε κατεξοχήν να δίνει το παράδειγμα, η Γερμανία βρίσκεται σήμερα στο επίκεντρο της κριτικής, γιατί παίρνει μέτρα, ύψους 200 δισεκατομμυρίων ευρώ για να θωρακίσει τη γερμανική οικονομία και κοινωνία από τις επιπτώσεις της κρίσης, αλλά την ίδια στιγμή δεν φαίνεται το ίδιο διατεθειμένη να βοηθήσει ώστε να υπάρξει μια κοινή ευρωπαϊκή αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, ούτε φυσικά να αναλάβει το κόστος που της αναλογεί, παρότι αυτή ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την εξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία.

Και βέβαια την ώρα που η Γερμανία προσφέρει ένα τόσο μεγάλο πακέτο στο εσωτερικό της, δεν έχει καμία διάθεση να στηρίξει τις ιδέες που υπάρχουν για να χρησιμοποιηθούν και στην περίπτωση της ενεργειακής κρίσης τα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν και για το Ταμείο Ανάκαμψης, δηλαδή η έκδοση «ευρωπαϊκού χρέους».

Όμως, το θέμα δεν είναι «τεχνικό». Ούτε αφορά το ένα ή το άλλο μέτρο.

Το θέμα είναι ότι η Ευρώπη αντιμετωπίζει άλλη μια μεγάλη κρίση, και κινδυνεύει να επαναλάβει τα ίδια λάθη με τις προηγούμενες.

Μόνο που αυτή τη φορά οι συνέπειες μπορεί να είναι μεγαλύτερες.