Ποιος φοβάται;

Ο Δημήτρης, γιος του καλύτερου φίλου μου, με πήρε τηλέφωνο αναστατωμένος. Μόλις είχε ολοκληρώσει την πρώτη συνάντηση εξαμηνιαίας αξιολόγησης στη νέα του εργασία. Ο Δημήτρης είναι ένα νέο ανερχόμενο στέλεχος marketing, με αξιόλογες σπουδές και μικρή, αλλά ενδιαφέρουσα εμπειρία. Ήταν χαρούμενος όταν πριν μισό χρόνο είχε βρει τη σημερινή του θέση εργασίας. Έχει ιδέες, μυαλό και όρεξη να συνεισφέρει. Αλλά αυτή τη φορά, τον άκουσα απογοητευμένο. Μου εξήγησε ότι ο προϊστάμενός του, διευθυντικό στέλεχος της «παλιάς φρουράς» της επιχείρησης, εξήρε τις γνώσεις του, αλλά ταυτόχρονα ήταν δυσαρεστημένος.

«Δυσαρεστημένος με τι Δημήτρη;» τον ρώτησα απορημένος.

Ξεχάστε το IQ και το EQ- Το XQ είναι το μέτρο για τη νοημοσύνη

«Με το γεγονός, ότι ορισμένες φορές σχολιάζω ή και αμφισβητώ κάποιες απόψεις του» μου απάντησε. «Και αυτό μου έκοψε τα πόδια» συνέχισε. «Γιατί όποια παρέμβαση κάνω, συμβαίνει με καλόπιστο τρόπο, και πάντα με στόχο τη βέλτιστη απόδοση των projects της ομάδας μας…»

«Σε καταλαβαίνω» του είπα. «Έλα σπίτι μου το Σαββατοκύριακο να το συζητήσουμε καλύτερα…»

Γνώριζα ότι η συγκεκριμένη περίπτωση δεν ήταν η μοναδική, και γνώριζα τα βαθύτερα αίτια που τη δημιούργησαν. Και βεβαίως ο χώρος των επιχειρήσεων και της διοίκησης δεν είναι ο μόνος όπου κάτι τέτοιο συμβαίνει.

Ποιος φοβάται;

Αλλά, ποιος φοβάται; Καλύτερα, ποιος manager φοβάται τη δημιουργική παρέμβαση ή και καλόπιστη κριτική του υφισταμένου του; Ποιος δάσκαλος τη διερευνητική αμφισβήτηση του μαθητή του; Ποιος πολιτικός τη διατύπωση αποκλίνουσας άποψης από το «ευαγγέλιο» του κόμματος;

Ας μείνουμε στον manager.

● Φοβάται εκείνος που έχει αρνητικές εμπειρίες από το παρελθόν. Στη διάρκεια της καριέρας του, ως υφιστάμενος ήταν αποκλεισμένος από τη δυνατότητα να συνεισφέρει ιδέες και να συζητήσει ανοιχτά με τον προϊστάμενό του. Ή ως προϊστάμενος ο ίδιος, είχε αντιμετωπίσει κακόβουλες συμπεριφορές που υπονόμευαν τη θέση του.

● Φοβάται εκείνος που δεν είναι σίγουρος για τις γνώσεις ή τις ικανότητές του. Ιδιαίτερα όταν πρόκειται για θέματα όπου η νέα τεχνολογία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην επιχείρηση. Και όπου ο νέος αυτός υφιστάμενος που όλο παρεμβαίνει με ιδέες, κατέχει τις εξελίξεις και τις δυνατότητες που αυτές παρέχουν με τρομακτική άνεση.

● Φοβάται εκείνος που δεν έχει ισχυρή προσωπικότητα. Τέτοια, που αντί να φοβάται το καινούργιο ή το άγνωστο σ’ αυτόν, να φροντίσει να αξιοποιήσει τις επιπλέον ικανότητες των υφισταμένων του. Για το καλό της ομάδας του, του τμήματός του, της επιχείρησής του.

Ο ρόλος της επιχείρησης

Για να ευδοκιμήσει και καρποφορήσει το φυτό, χρειάζεται το κατάλληλο περιβάλλον. Εδώ το επιχειρηματικό περιβάλλον. Η «κουλτούρα» της επιχείρησης -πέραν της προσωπικότητας του manager- ευθύνεται τόσο κι άλλο τόσο. Έτσι κι αλλιώς, έχουμε το φαινόμενο της «κότας και του αυγού». Μια σωστή επιχείρηση, δύσκολα έχει στους κόλπους της τοξικούς ανθρώπους. Και οι ανοιχτόμυαλοι άνθρωποι, δύσκολα θα επιλέξουν ένα τοξικό περιβάλλον. Έστω, δε θα παραμείνουν εκεί για πολύ.

Και πότε είναι το περιβάλλον τοξικό;

● Όταν υπάρχει ευθυνοφοβία. Όταν καλλιεργείται ευθυνοφοβία. Όταν δε στηρίζονται -ή και υπονομεύονται- οι πρωτοβουλίες των ανθρώπων. Ακόμα και οι λανθασμένες πρέπει να εξετάζονται, και να επιβραβεύεται τουλάχιστον η διάθεση συνεισφοράς.

● Όταν το κλίμα της επιχείρησης είναι αρρωστημένα ανταγωνιστικό στο εσωτερικό της. Αρρωστημένα ανταγωνιστικό, ορίζεται όταν για να αναρριχηθείς, πρέπει να πατήσεις επί πτωμάτων.

● Όταν δεν υπάρχει αξιοκρατία. Για να συμβεί αυτό, χρειάζονται στόχοι, αντικειμενική αξιολόγηση, και επιβράβευση των ικανών.

● Όταν δεν υπάρχει ομαδικότητα. Τότε που το «εμείς» θάβεται κάτω από το «εγώ».

● Όταν δεν υπάρχει χαρισματική ηγεσία. Αυτό και μόνο καλύπτει όλα τα προηγούμενα. Εξάλλου, το ψάρι σαπίζει από το κεφάλι…

Δυο φράσεις ακόμα κλείνοντας:

Αν είστε manager και φοβάστε τη γνώμη ή και την κρίση των υφισταμένων σας, φροντίστε να κάνετε έναν έλεγχο αυτογνωσίας.

Αν είστε υφιστάμενος και φοβάστε να πείτε τη γνώμη σας στον προϊστάμενό σας, το πρόβλημα δεν είναι δικό σας. Αλλάξτε προϊστάμενο, εταιρεία, περιβάλλον όσο πιο γρήγορα μπορείτε!

*Ο Σταμάτης Παππάς, MEng/MBA, είναι Σύμβουλος Επιχειρήσεων