BofA: Τι «είδαν» στην Αθήνα οι αναλυτές

Τα βασικά συμπεράσματά της από το ταξίδι (27 Σεπτεμβρίου) των αναλυτών της στην Ελλάδα δημοσιεύει σήμερα η Bank of America, όταν και συναντήθηκαν με υψηλόβαθμα κυβερνητικά στελέχη, την Τράπεζα της Ελλάδος, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Χρηματιστήριο Αθηνών, μεγάλες τράπεζες και άλλους εκπροσώπους του ιδιωτικού τομέα, καθώς και διακεκριμένους δημοσιογράφους και πολιτικούς αναλυτές.

Υπεραπόδοση… η νέα κανονικότητα

Όπως διαπίστωσαν οι αναλυτές, η οικονομία συνέχισε να υπεραποδίδει σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρωζώνη, με ανάπτυξη πάνω από τις προβλέψεις. Πλέον η BofA αναμένει ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να αναπτύσσεται ταχύτερα από την υπόλοιπη Ευρωζώνη, με τους κινδύνους να εξακολουθούν να είναι ανοδικοί βραχυπρόθεσμα.

Αξιολόγηση του επιπέδου κινδύνου στην ελληνική οικονομία

Μια ετεροχρονισμένη ανάκαμψη από την προ-πανδημική κρίση, σε μια οικονομία λιγότερο ευαίσθητη στα υψηλά επιτόκια μετά τη μαζική απομόχλευση της προηγούμενης δεκαετίας, η πολιτική σταθερότητα, οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και οι ισχυρές επιδόσεις, στον τουρισμό ειδικότερα, είναι οι αιτίες της υπεραπόδοσης.

Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, τα έσοδα συνέχισαν να υπεραποδίδουν επίσης, επιτρέποντας στην κυβέρνηση να καλύπτει εύκολα με τη σειρά της τους δημοσιονομικούς στόχους. Με την ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ πολύ πάνω από τις προβλέψεις του προϋπολογισμού, η κυβέρνηση κατάφερε να επιστρέψει στα πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα πέρυσι, με το ισοζύγιο να αναμένεται να συνεχίσει να βελτιώνεται φέτος και το επόμενο έτος. Αυτό συμβαίνει παρά τις σημαντικές νέες δαπάνες από απροσδόκητα, σοβαρά σοκ, συμπεριλαμβανομένης της απότομης αύξησης των τιμών της ενέργειας πέρυσι και των φυσικών καταστροφών από πυρκαγιές και πλημμύρες σε αρκετές περιοχές φέτος.

Η πολιτική σταθερότητα έχει διατηρηθεί και η κυβέρνηση είναι ισχυρή μετά την πρόσφατη εκλογική της νίκη. Το κυβερνών κόμμα της Νέας Δημοκρατίας τα πήγε πολύ καλύτερα από ό,τι έδειχναν οι δημοσκοπήσεις στις τελευταίες εκλογές και οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι παραμένει δημοφιλές. Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο ΣΥΡΙΖΑ, εξέλεξε νέο αρχηγό μετά τις εσωκομματικές εκλογές και σχεδιάζει σύντομα συνέδριο του κόμματος για να καθορίσει τον δρόμο που θα ακολουθήσει.

Επτά προτεραιότητες

Η ελληνική κυβέρνηση τόνισε τις ακόλουθες επτά προτεραιότητες κατά τις συναντήσεις της με τους αναλυτές της BofA:

• Υποστήριξη πραγματικών εισοδημάτων. Αν και η κυβέρνηση ανησυχεί για τον πληθωρισμό και τις επιπτώσεις του στην ανταγωνιστικότητα, βλέπουν επίσης την ανάγκη για κάλυψη των πραγματικών εισοδημάτων μετά από μια απότομη πτώση κατά την κρίση της τελευταίας δεκαετίας.

• Τήρηση των δημοσιονομικών στόχων, ό,τι κι αν γίνει. Η κυβέρνηση έχει πλήρη επίγνωση της ανάγκης διασφάλισης της δημοσιονομικής αξιοπιστίας της χώρας που κερδήθηκε με κόπο.

• Αποζημιώσεις και ανοικοδόμηση μετά τις πρόσφατες, σοβαρές φυσικές καταστροφές. Οι προκαταρκτικές επίσημες εκτιμήσεις δείχνουν ζημιές έως και 700 εκατ. ευρώ, αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει

• Αξιοποίηση των κονδυλίων της ΕΕ (RRF ή NGEU). Η Ελλάδα βρίσκεται σε καλό δρόμο με την υλοποίηση και τη χρηματοδότηση, και πολύ μπροστά από τις περισσότερες χώρες της ΕΕ.

• Καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Αν και αυτή ήταν μια φιλοδοξία κάθε ελληνικής κυβέρνησης τις τελευταίες δεκαετίες, οι αρχές υποστήριξαν ότι αυτή τη φορά θα μπορούσε να είναι διαφορετική λόγω της επέκτασης της ψηφιοποίησης και των διασταυρώσεων με ήδη απτά αποτελέσματα.

• Μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος. Αυτή ήταν μια από τις βασικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις κατά τη διάρκεια του προγράμματος προσαρμογής την τελευταία δεκαετία, αλλά οι κυβερνήσεις απέτυχαν. Το έργο είναι τεράστιο, με τεράστιο όγκο υποθέσεων και πολυετείς καθυστερήσεις.

• Μεταρρύθμιση της υγειονομικής περίθαλψης. Πολλά έχουν βελτιωθεί τα τελευταία χρόνια, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν προβλήματα και αναποτελεσματικότητα.

Προκλήσεις και κίνδυνοι

Όλοι όσοι συνάντησε η BofA, καθώς και οι επενδυτές που συμμετείχαν στο ταξίδι της, ανησυχούσαν για την παγκόσμια οικονομία και τα πιθανά σενάρια. Η Ελλάδα παραμένει πολύ εκτεθειμένη στις παγκόσμιες αγορές και τα ελληνικά περιουσιακά στοιχεία μπορεί να αντιμετωπίσουν πίεση κατά τη διάρκεια ενός ευρύ sell off. Αν και δεν είναι το βασικό σενάριο, μια ύφεση της Ευρωζώνης με τα επιτόκια να παραμένουν υψηλά (και) για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για την επίτευξη του στόχου για τον πληθωρισμό θα επηρεάσει επίσης την ελληνική οικονομία. Η τήρηση των δημοσιονομικών στόχων μπορεί επίσης να γίνει πιο δύσκολη σε αυτή την περίπτωση.

Ο εφησυχασμός είναι πάντα ένας κίνδυνος μετά από ισχυρές επιδόσεις. Η ελληνική κυβέρνηση σε αυτό το σημείο δεσμεύεται να συνεχίσει τις μεταρρυθμιστικές της προσπάθειες και πιστεύει ότι οι τελευταίες εκλογές της έδωσαν ισχυρή πολιτική εντολή. Πολλές βασικές μεταρρυθμίσεις αποτελούν επίσης προϋποθέσεις για τη χρηματοδότηση του RRF. Ωστόσο, δεδομένης της εμπειρίας της Ελλάδας, η BofA συστήνει στους επενδυτές να παραμείνουν σε επαγρύπνηση για τυχόν σημάδια ότι η αποφασιστικότητα της πολιτικής μπορεί να αποδυναμώνεται ή πολύ χειρότερα να κινείται προς τη λάθος κατεύθυνση.

Για το ΤΧΣ

Η εκποίηση των συμμετοχών του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στις ελληνικές τράπεζες θα μπορούσε να αποδειχθεί πρόκληση. Στόχος είναι η ολοκλήρωση της αποεπένδυσης και το κλείσιμο του ΤΧΣ μέχρι το τέλος του 2025. Όπως αναφέρει η στρατηγική του ΤΧΣ «το Ταμείο θα καταβάλει κάθε εύλογη προσπάθεια για να διαθέσει όλες τις μετοχές του στις ελληνικές συστημικές τράπεζες πριν από την ημερομηνία λήξης του, με εύρυθμο τρόπο, σύμφωνα με τον στόχο να διατηρήσει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι η αγορά λαμβάνει εύλογη αξία».

Για την BofA η στρατηγική θα προσφέρει σημαντικά οφέλη για την ελληνική οικονομία στο σύνολό της, αυξάνοντας την ελεύθερη διασπορά των ελληνικών τραπεζών που αναμένεται να ενισχύσουν περαιτέρω τη ρευστότητα και την αποτελεσματικότητα των ελληνικών κεφαλαιαγορών, παρέχοντας περισσότερες ευκαιρίες για άμεσες ξένες επενδύσεις στον ελληνικό τραπεζικό τομέα. Η αποεπένδυση θα μπορούσε να αντιμετωπίσει προκλήσεις όμως, ανάλογα με τις συνθήκες της παγκόσμιας αγοράς.