Μια επιτροπή για την Τουρκία μετά τον Ερντογάν

Οι Τούρκοι διανοούμενοι συνηθίζουν να λένε ένα αστείο που έχει να κάνει με έναν πολιτικό κρατούμενο, ο οποίος, αρχίζοντας να εκτίνει την ποινή του, ζητεί να δανειστεί βιβλία από τη βιβλιοθήκη της φυλακής. Ο βιβλιοθηκάριος κοιτά τη λίστα του και του ζητεί εμφατικά συγγνώμη. «Να με συγχωρείτε», του λέει, «δεν έχουμε εδώ κανένα από αυτά τα βιβλία. Εχουμε μόνο τους συγγραφείς τους».

Η καταπίεση δεν είναι κάτι άγνωστο για τους Τούρκους. Ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ ήταν ένας δικτάτορας ο οποίος εξαπέλυσε επιχείρηση πολιτιστικής γενοκτονίας εις βάρος των Κούρδων της Τουρκίας. Οι Τούρκοι βίωσαν στρατιωτικά πραξικοπήματα το 1960 και το 1980, όπως επίσης το 1971 και το 1997, ενώ και μόνο η απειλή της επέμβασης του στρατού αρκούσε για να ανατρέψει κυβερνήσεις. Ο στρατηγός Κενάν Εβρέν, ο οποίος ηγήθηκε του πραξικοπήματος του 1980, ήταν βίαιος. Η κυβέρνησή του εκτέλεσε 50 ανθρώπους, φυλάκισε πάνω από 200.000 και καταδίωξε ένα εκατομμύριο ακόμη. Ο Ερντογάν και οι σύμμαχοί του δεν το ξέχασαν ποτέ. Απαίτησαν δικαιοσύνη και το 2014 τουρκικό δικαστήριο καταδίκασε τον Εβρέν, ο οποίος τότε ήταν 96 ετών, σε ισόβια.

Οι διώξεις του Ερντογάν για παλαιότερες παρανομίες δημιούργησαν ένα προηγούμενο. Οι εκκαθαρίσεις και οι καταχρήσεις εις βάρος της κοινωνίας των πολιτών που χαρακτηρίζουν τη διακυβέρνηση Ερντογάν, ειδικά στον απόηχο του «Φωτιά στο Ράιχσταγκ» πραξικοπήματος του 2016, πλέον ξεπερνούν εκείνες της περιόδου του Εβρέν. Ο ίδιος ο Ερντογάν αποθεώνει την καταπίεση. Αποκάλεσε, άλλωστε, την υποτιθέμενη απόπειρα πραξικοπήματος «δώρο του θεού», επειδή του πρόσφερε τη δικαιολογία να κυνηγήσει, να βασανίσει και να φυλακίσει τους αντιπάλους του.

Οι δημοκρατικοί ηγέτες ξυπνούν κάθε πρωί γνωρίζοντας πότε θα τελειώσει η θητεία τους. Οι δικτάτορες, αντιθέτως, ξυπνούν συνειδητοποιώντας ότι κάθε μέρα μπορεί να είναι η τελευταία τους. Αυτό συμβαίνει και με τον Ερντογάν. Συνεχίζει να γραπώνει την Τουρκία με τη σιδηρά πυγμή του επειδή γνωρίζει πως η διακυβέρνησή του είναι παράνομη. Η αλλαγή θα έρθει σύντομα όμως. Ο Ερντογάν θα μπορούσε να πεθάνει όντας στην εξουσία ή να παραμεριστεί. Η καταπίεση γεννά εχθρούς και το κόμμα του κατακερματίζεται, καθώς αυτός προωθεί τον οικογενειακό περίγυρο αντί των στελεχών του.

Σε αυτό το φόντο, οι Ευρωπαίοι οφείλουν να αρχίσουν να κάνουν ό,τι δεν μπορεί να κάνει σήμερα η Τουρκία. Να καταστρώσουν σχέδια για την επόμενη μέρα από τον θάνατο του Ερντογάν. Οπως η Νότια Αφρική διέθετε μια Επιτροπή Αλήθειας και Συμφιλίωσης και η Ρουάντα εφάρμοσε μια ριζική διαδικασία για να δικαστούν εκείνοι που πρωταγωνίστησαν στη γενοκτονία, έτσι και οι Τούρκοι θα πρέπει να έχουν μια επιτροπή η οποία θα διερευνήσει και θα φέρει στην επιφάνεια τα εγκλήματα του Ερντογάν και όσων τον ακολουθούν, ανακτώντας και τα δισεκατομμύρια δολάρια που καταχράστηκαν. Η απουσία μιας τέτοιας επιτροπής θα μπορούσε να οδηγήσει σε κοινωνική έκρηξη, καθώς Τούρκοι και Κούρδοι θα αναζητούν εκδίκηση για τους βασανιστές τους. Η ειρήνη απαιτεί δικαιοσύνη. Αμφότερες απαιτούν αλήθεια. {ARX}
Οι Ευρωπαίοι δεν πρέπει να αντιμετωπίζουν τον Ερντογάν ως κάτι μόνιμο και αμετακίνητο. Τώρα είναι η ώρα να ορίσουν δικαστές οι οποίοι θα ξεκινήσουν να εργάζονται την ίδια μέρα που θα πέσει ο Ερντογάν, επιτρέποντας στους Τούρκους να ενταχθούν στην κοινότητα των ειρηνικών, δημοκρατικών εθνών.

Ο Μάικλ Ρούμπιν είναι συνεργάτης του American Enterprise Institute και διευθυντής πολιτικών αναλύσεων στο Middle East Forum. Θα πάρει μέρος στο 9ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών που είναι προγραμματισμένο να πραγματοποιηθεί 10 με 13 Απριλίου στους Δελφούς.

Πηγή: Έντυπη Έκδοση Τα Νέα