Σίμσον: Σε επίπεδα ρεκόρ τα αποθέματα φυσικού αερίου στην ΕΕ – Δεν εφησυχάσουμε

«Η Ευρώπη βγαίνει από τον δεύτερο χειμώνα της μετά την παράνομη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Παρά τους πολλούς φόβους, έχουμε αναδειχθεί πιο δυνατοί από πριν, με μεγαλύτερη ενεργειακή ασφάλεια και αλληλεγγύη και ένα καθαρότερο ενεργειακό μείγμα». Αυτό τόνισε η ευρωπαία επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον σε δήλωσή της σχετικά με τα αποθέματα φυσικού αερίου στην Ευρώπη με την ολοκλήρωση της χειμερινής περιόδου.

Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά, «στις 31 Μαρτίου, όταν τελείωσε η χειμερινή περίοδος θέρμανσης, οι αποθήκες αερίου μας ήταν πάνω από 58% γεμάτες. Αυτό είναι το υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί αυτή την εποχή του χρόνου».

Κάντρι Σίμσον: Αυξάνουμε προοδευτικά την πίεση στους ευρωπαίους παίκτες να μειώσουν τις ρωσικές αγορές LNG

Η κα Σίμσον τόνισε ότι «αυτά τα υψηλά επίπεδα αποθήκευσης είναι αποτέλεσμα της επιτυχημένης διαφοροποίησης του ενεργειακού εφοδιασμού, των προσπαθειών πολιτών και επιχειρήσεων να μειώσουν τη ζήτηση φυσικού αερίου και των επενδύσεών μας σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας – τους τρεις πυλώνες του σχεδίου μας REPowerEU. Το υψηλό επίπεδο αποθήκευσης φυσικού αερίου στην Ευρώπη σημαίνει ότι οι αγορές είναι ολοένα και πιο σταθερές, οι τιμές επιστρέφουν στα προπολεμικά επίπεδα και η Ευρώπη μπορεί να αρχίσει να ξαναγεμίζει με σιγουριά για την περίοδο θέρμανσης του επόμενου χειμώνα».

Ωστόσο, υπογράμμισε ότι τίποτα δεν έχει τελειώσει και ότι είναι αναγκαίο η ΕΕ να βρίσκεται σε εγρήγορση. Συγκεκριμένα, είπε: «ενώ μπορούμε να είμαστε περήφανοι για το πώς η ΕΕ έχει διαχειριστεί την ενεργειακή κρίση μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει κανένα περιθώριο εφησυχασμού. Πρέπει να συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε τους πολίτες και τη βιομηχανία μας και τους Ουκρανούς φίλους μας. Η διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης, η μείωση των τιμών και η προώθηση της μετάβασης στην καθαρή ενέργεια παραμένουν υψηλή προτεραιότητα.

Ιστορικό

Υπενθυμίζεται ότι, όπως επισημαίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αμέσως μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, η Κομισιόν πρότεινε το Σχέδιο REPowerEU τον Μάρτιο του 2022, για να τερματιστεί η εξάρτηση της Ευρώπης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν ομόφωνα για την ανάγκη ενός λεπτομερούς σχεδίου, το οποίο παρουσιάστηκε στη συνέχεια από την Επιτροπή τον Μάιο του 2022. Στη διάρκεια του 2022 ακολούθησαν διάφορα έκτακτα νομοθετικά μέτρα στον ενεργειακό τομέα, τα οποία εφαρμόστηκαν μαζί με τα κράτη μέλη, τους πολίτες και τη βιομηχανία και αξιόπιστους διεθνείς εταίρους.

Το ποσοστό των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη μειώθηκε από 45% το 2021 σε 24% το 2022 και περαιτέρω σε 15% το 2023. Αυτή η πτωτική τάση πρέπει να συνεχιστεί, τονίζει η Επιτροπή.

Οι Ευρωπαίοι μείωσαν τη ζήτηση φυσικού αερίου κατά σχεδόν 20%, γεγονός που επέτρεψε στην ένωση να εξοικονομήσει περισσότερα από 107 bcm αερίου τους τελευταίους 18 μήνες.

Το αυξημένο μερίδιο των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της ΕΕ επέτρεψε να αντικατασταθεί το ισοδύναμο των 24 bcm ρωσικού φυσικού αερίου το 2022 και το 2023. Και οι εκπομπές από τον τομέα της ενέργειας μειώθηκαν κατά ένα εντυπωσιακό 24% το 2023, ενώ η οικονομία συνέχισε επίσης να αναπτύσσεται.

Μεταξύ των μέτρων που πρότεινε η Επιτροπή ήταν ένας στόχος για τα κράτη μέλη να γεμίσουν τις αποθήκες αερίου στο 90% της χωρητικότητας έως την 1η Νοεμβρίου κάθε έτους. Με τις αποθήκες αερίου της ΕΕ να είναι πλήρεις πάνω από το 58% την 1η Απριλίου, εισερχόμαστε πλέον στην περίοδο έγχυσης με το υψηλότερο επίπεδο αποθήκευσης που έχει καταγραφεί.

Οι ευρωπαίοι φορείς εκμετάλλευσης έχουν επίσης αποθηκεύσει 2 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) φυσικού αερίου σε αποθήκες της Ουκρανίας, παρέχοντας επιπλέον ασφάλεια για την Ευρώπη και υποστηρίζοντας τους εταίρους. Αυτό το υψηλό επίπεδο αποθήκευσης φυσικού αερίου βάζει την ΕΕ σε καλό δρόμο για την επίτευξη του στόχου του 90% την 1η Νοεμβρίου 2024 και για την είσοδο του χειμώνα 2024/2025 καλά προετοιμασμένη. Αυτό θα μειώσει επίσης την πίεση στις τιμές του φυσικού αερίου κατά την περίοδο πλήρωσης της αποθήκευσης.

Οι προμήθειες φυσικού αερίου της ΕΕ έχουν υποστεί ταχεία αναπροσαρμογή μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, όπως φαίνεται στα στοιχεία για τις εισαγωγές 2021-2023:

Το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας συνέχισε να αυξάνεται κατά τη διάρκεια της κρίσης, σύμφωνα με τους στόχους του REPowerEU. Η νέα εγκατεστημένη δυναμικότητα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας το 2022 και το 2023 αντικατέστησε το ισοδύναμο 24 bcm ρωσικού φυσικού αερίου με ευρωπαϊκή ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές. Χάρη σε αυτήν την αύξηση του μεριδίου της δυναμικότητας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την ανάκαμψη της πυρηνικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής, οι εκπομπές CO2 της ΕΕ που συνδέονται με τον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκαν κατά 24% το 2023 σε σύγκριση με το 2022.

Από την πλευρά της ζήτησης, σύμφωνα με τη συντονισμένη μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου που συμφωνήθηκε από το Συμβούλιο τον Αύγουστο του 2022, η ΕΕ μείωσε τη ζήτηση κατά 18% μεταξύ Αυγούστου 2022 και Ιανουαρίου 2024 σε σύγκριση με τον μέσο όρο μεταξύ Απριλίου 2017 και Μαρτίου 2022. Αυτό αντιστοιχεί σε εξοικονόμηση περισσότερων από 65 bcm αερίου μόνο το 2023 (και 107 bcm συνολικά κατά την περίοδο των 18 μηνών). Στις 25 Μαρτίου 2024, το Συμβούλιο ενέκρινε επίσημα σύσταση προς τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να μειώνουν την κατανάλωση φυσικού αερίου κατά τουλάχιστον 15% έως τις 31 Μαρτίου 2025. Αυτό θα πρέπει να γίνει με τρόπο που να προστατεύει τη βιομηχανία της ΕΕ, ώστε να μπορεί να επωφεληθεί από τη μείωση του φυσικού αερίου και για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας.

Αφού κορυφώθηκαν σε πάνω από 300 EUR/MWh στο αποκορύφωμα του οπλισμού της Ρωσίας στον ενεργειακό εφοδιασμό τον Αύγουστο του 2022, οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν πέσει στα προπολεμικά επίπεδα και ήταν σταθερά κάτω από 30 EUR/MWh από τον Ιανουάριο του 2024.