Μεσοπρόθεσμο 2022-2025: Έρχεται ισχυρή ανάπτυξη και «έκρηξη» επενδύσεων

Επιστροφή στην «κανονικότητα» των πρωτογενών πλεονασμάτων από το 2023 επιστρέφει η ελληνική οικονομία, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ 2022-2025), το οποίο αναμένεται να κατατεθεί στην Κομισιόν μέσα στις επόμενες ημέρες.

Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση προβλέπει δυναμική ανάκαμψη για επόμενα χρόνια, ενώ το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης αναμένεται να προχωρήσει σε νέα αναθεώρηση – επί τα βελτίω αυτή τη φορά -της ανόδου του ΑΕΠ για το 2021.

Ισχυρή ανάπτυξη και πλεονάσματα

Από το οικονομικό επιτελείο έχουν αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο για αναθεώρηση προς τα πάνω των εκτιμήσεων για τη φετινή ανάκαμψη -που μέχρι σήμερα είναι στο 3,6%-, ενώ οι συγκλίνουσες εκτιμήσεις δείχνουν ανάκαμψη στο 4,7% και άνω του 5% το 2022.

Οι πόροι του Ταμείου, εκ των οποίων τα 7,8 δισ. ευρώ το 2021, όπως και τα θετικά μηνύματα από την μικρότερη ύφεση του πρώτου τριμήνου προετοιμάζει για καλύτερες προβλέψεις όπου η Κομισιόν εκτιμά ανάκαμψη 4,1% φέτος και 6% το 2022, το ΔΝΤ 3,3% φέτος και 5,4% το 2022.

Το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής ανέβηκε, επίσης, ένα σκαλοπάτι αισιοδοξίας,  καθώς εκτιμάται πιο πιθανό να υλοποιηθούν τα δύο θετικά σενάρια για την ανάπτυξη του 2021 που προβλέπουν ανάκαμψη 3,6% – 4,8% αντί του βασικού σεναρίου 2,7%.  Βασική προϋπόθεση είναι να προχωρήσει το Ταμείο Ανάκαμψης και παράλληλα ότι ο τουρισμός θα ανακτήσει σημαντικό μέρος από τον τζίρο που έχασε το 2020.

Από εκεί και πέρα, ο στόχος που θέτει η Αθήνα για τα ανοδικά πρωτογενή πλεονάσματα 2% ως 3,7% του ΑΕΠ από το 2023 ως το 2025, φαντάζει πολύ υψηλός. Στηρίζεται όμως στις προβλέψεις της κυβέρνησης για ισχυρή ανάκαμψη μέσα στα επόμενα χρόνια.

Η δημοσιονομική προσαρμογή θα φτάσει έτσι πάντως στα 16 δισ. ευρώ σε δύο χρόνια. Δηλαδή το πρωτογενές έλλειμμα, από 12,25 δισ. ευρώ εφέτος ή 7,1% του ΑΕΠ, θα μειωθεί πρώτα σε 912 εκατ. ή 0,5% του ΑΕΠ το 2022 , ενώ το 2023 θα μετατραπεί σε πρωτογενές πλεόνασμα 3,9 δισ. ή 2,2% του ΑΕΠ.

Αυτό όμως, σύμφωνα με το βασικό σενάριο που θα κατατεθεί στις Βρυξέλλες, θα προκύψει ως αποτέλεσμα της Ανάκαμψης. Το ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές θα ανεβαίνει, από 165,83 δισ. ευρώ φέτος σε 184,7 δισ. το 2022 και 194,6 δισ. το 2023, αγγίζοντας τα 217 δισ. ευρώ το 2025.

Η αύξηση των εσόδων

Μαζί με την ανάπτυξη θα αυξηθούν και τα έσοδα από φόρους. Ειδικά στο Εισόδημα προβλέπεται να αυξηθούν 4 δισ. από φέτος έως το 2023 (+27%) και σχεδόν κατά 7 δισ. ή 45% στο τέλος του 2025.

Στις προβλέψεις σταδιακά αυξάνονται τα έσοδα από φόρους καθώς ο σύνολο ανέρχεται στα 97.371 εκατ. ευρώ το 2025 από 81.477 εκατ. ευρώ το 2021. Ενδεικτική η πορεία των εσόδων από τον φόρο εισοδήματος που ανέρχεται το 2025 σε 21.182 εκατ. ευρώ από 15.312 εκατ. ευρώ το 2020 και από 14.535 εκατ. ευρώ το 2021. Στο σκέλος των δαπανών, το 2025 μειώνονται σε 94.264 εκατ. Ευρώ, από 96.054 εκατ. Ευρώ το 2020, 98.468 εκατ. ευρώ το 2021, 92.104 εκατ. ευρώ το 2022, 92.040 εκατ. ευρώ το 2023, 93.287 εκατ. ευρώ το 2024.

Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Δημοσιονομικού Συμβουλίου, τα βασικά δημοσιονομικά μεγέθη εξαρτώνται κατά κύριο λόγο από την προσδοκώμενη αύξηση του ΑΕΠ. Τόσο τα έσοδα όσο και οι δαπάνες αναμένεται να αυξηθούν λιγότερο σε σχέση με το ονομαστικό ΑΕΠ, με αποτέλεσμα τα έσοδα ως ποσοστό του ΑΕΠ να περιοριστούν σε 44,9% το 2025 έναντι 46,5% το 2019 και οι δαπάνες σε 43,4% το 2025 έναντι 45,3% το 2019.

Επενδύσεις πάνω από 50 δισ.

Εν τω μεταξύ, επενδύσεις πάνω 50 δισ. ευρώ για την περίοδο 2021-2025, προβλέπει το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα. Η συνολική αύξηση των επενδύσεων αναμένεται τα φτάσει το 88,4% από φέτος μέχρι και το 2025 μετά από μια 10ετία συρρίκνωσης των δημοσίων επενδύσεων η οποία έκλεισε με τη μεγάλη υγειονομική κρίση του 2020.

Την προοπτική για την αλλαγή του σκηνικού από εδώ και πέρα, δίνουν τα κοινοτικά κονδύλια ύψους περίπου 51 δισ. ευρώ που αναμένει η Ελλάδα ως το 2030. Από αυτά τα 30,5 δισ. ευρώ είναι τα γνωστά πια κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης τα οποία θα αρχίσουν να έρχονται από φέτος (φέτος αναμένονται 7,5 δισ. ευρώ) μέχρι και το 2026.

Το 2022 αναμένεται στον λογαριασμό των δημοσίων επενδύσεων να μπει και το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2021 -2027,  δηλαδή το επόμενο ΕΣΠΑ από το οποίο η Ελλάδα περιμένει να πάρει κονδύλια ύψους 20,7 δισ. ευρώ. Με βάση αυτά,  το ΜΠΔΣ 2022 -2025 προβλέπει σε ετήσια βάση δημόσιες επενδυτικές δαπάνες ύψους άνω των 10 δισ. ευρώ.

Άλλωστε, όπως είχε δηλώσει και στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» ο υφυπουργός ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννης Τσακίρης  τα συνολικά κονδύλια από το νέο ΕΣΠΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης, τα ευρωπαϊκά κονδύλια για τον αγροτικό τομέα και τη μόχλευση του ιδιωτικού τομέα αναμένεται να ξεπεράσουν τα 140 δισ. ευρώ για την Ελλάδα μέσα στην επόμενη 5ετία.