Σε ποια κατάσταση βρίσκονται οι ΜΕΘ – Που οφείλεται ο υψηλός δείκτης θνητότητας

Την ώρα που οι νεκροί στη χώρα μας ξεπέρασαν τους 19.000 και η Ελλάδα κατέχει πλέον τη θλιβερή πρωτιά σε θανάτους από κορωνοϊό ανά εκατομμύριο κατοίκους την τελευταία εβδομάδα, καθώς αριθμεί περισσότερους νεκρούς από τον μέσο όρο της ΕΕ, αλλά και από άλλες χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Ινδία, μαίνεται ο πόλεμος γύρω από τις καταγγελίες για ύπαρξη VIP ΜΕΘ και επιλογή ασθενών με ρουσφετολογικά κριτήρια.

Ελλείψεις και υποστελέχωση

Στις καταγγελίες αυτές απάντησαν εκ μέρους της Ελληνικής Εταιρείας Εντατικής Θεραπείας, οι Αναστασία Κοτανίδου (διευθύντρια ΜΕΘ «Ευαγγελισμός»), Βασίλης Μπέκος (διευθυντής ΜΕΘ Ναυτικού Νοσοκομείου και Μαρία Θεοδωρακοπούλου (διευθύντρια ΜΕΘ «Αττικόν») δίνοντας ωστόσο μια συνολικότερη εικόνα για τη λειτουργία των ΜΕΘ.

Αν και απέρριψαν τις σχετικές καταγγελίες για επιλογή ασθενών εντούτοις έδωσαν ορισμένα στοιχεία που αν μη τι άλλο τεκμηριώνουν την άποψη όσων κατηγορούν την κυβέρνηση ότι έχει αφήσει αθωράκιστο το δημόσιο σύστημα υγείας και ως εκ τούτου η μεγάλη θνητότητα -δύο χρόνια μετά το ξέσπασμα της πανδημίας- για τους ασθενείς covid-19 οφείλεται στις ελλείψεις του ΕΣΥ ιδίως σε ότι έχει να κάνει με τις ελλείψεις και την υποστελέχωση των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας.

Σύμφωνα με τα όσα είπαν οι κ.κ Κοτανίδου, Μπέκος και Θεοδωρακοπούλου το συμπέρασμα είναι ότι η πανδημία γιγάντωσε ανεπάρκειες του ΕΣΥ και ιδίως σε ότι αφορά τις ΜΕΘ επί της ουσίας οι υπάρχουσες κλίνες ΜΕΘ δεν μπορούν να λειτουργήσουν στο 100% των δυνατοτήτων τους καθώς δεν υπάρχει το απαραίτητο εξειδικευμένο προσωπικό.

Κενές οι δύο στις τρεις θέσεις νοσηλευτών στις ΜΕΘ

Για παράδειγμα, σύμφωνα με τα διεθνή κριτήρια θα πρέπει να υπάρχουν έξι (6) νοσηλευτές ανά κρεβάτι ΜΕΘ δηλαδή 30 νοσηλευτές ανά πέντε κρεβάτια ΜΕΘ και το ΕΣΥ διαθέτει μόλις 10 νοσηλευτές ανά πέντε κρεβάτια. Δηλαδή το νοσηλευτικό προσωπικό στις ΜΕΘ είναι το 1/3 από αυτό που απαιτείται για να υποστηριχτεί η εντατική θεραπεία.

Επιπρόσθετα σε αυτό, προκύπτει ότι η επιλογή της κυβέρνησης να καλύψει τα κενά είτε με προσλήψεις της τελευταίας στιγμής είτε εκ των ενόντων με ανακατανομή ρόλων στο υπάρχον ιατρικό (ασχέτως ειδικότητας) και νοσηλευτικό προσωπικό -κάτι που κατ’ επανάληψη έχουν καταγγείλλει οι συνδικαλιστικοί εκπρόσωποι του υγειονομικού προσωπικού- αποδείχτηκε ατελέσφορο μέτρο.

Και τούτο διότι σύμφωνα με την ίδια την  Ελληνική Εταιρεία Εντατική Θεραπεία, αυτές οι κινήσεις της τελευταίας στιγμής και την ώρα της μάχης έστελναν στις ΜΕΘ προσωπικό «το οποίο στην πλειοψηφία του δυστυχώς δεν ήταν επαρκές και άρτια εκπαιδευμένο για αυτή τη μάχη!».

Αδόκιμη η αναφορά για την ίδια θεραπεία εντός και εκτός ΜΕΘ

Αν και σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσαν οι εκπρόσωποι της Εταιρείας η θνητότητα στις ΜΕΘ είναι 50-60% σε όλη τη χώρα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αποδίδοντας τη θνητότητα αυτή στον χαμηλό εμβολιασμό, εντούτοις καυτηρίασαν την άποψη που εξέφρασε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης την περασμένη εβδομάδα ότι δηλαδή, δεν υπάρχει καμία διαφορά στη νοσηλεία εντός ή εκτός ΜΕΘ για έναν διασωληνωμένο.

Μάλιστα προκάλεσε αίσθηση η αιχμηρή απάντηση της κας Κοτανίδου: «Μετά την πολύμηνη συνεχιζόμενη πανδημία, οι γιατροί και νοσηλευτές και το προσωπικό των ΜΕΘ, με θλίψη και απογοήτευση παρακολουθούμε τις συζητήσεις περί της λειτουργίας των ΜΕΘ. Είτε η αδόκιμη αναφορά της περασμένης εβδομάδας, περί ίδιας φροντίδας εντός και εκτός ΜΕΘ, είτε οι ανυπόστατοι ισχυρισμοί για διακρίσεις μεταξύ ασθενών, προκάλεσαν την ανάγκη να είμαστε σήμερα εδώ, για να αποκαταστήσουμε την αλήθεια», είπε χαρακτηριστικά.

Στο πλαίσιο των παραπάνω κατά την Ελληνική Εταιρεία Εντατικής Θεραπείας ο αριθμός των υπαρχουσών κλινών θεωρείται ικανοποιητικός και το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στη στελέχωσή τους.

1650 κλίνες στην πανδημία όταν οι ανάγκες προ πανδημίας ανέρχονταν στις 3500

Σύμφωνα με τα νούμερα που επισήμως δίνει κατά καιρούς το υπουργείο Υγείας ο αριθμός των κλινών ΜΕΘ (για covid και non covid) που διαθέτει το σύστημα για την πανδημίας είναι 1300 στα δημόσια νοσοκομεία και 350 στα ιδιωτικά. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι πάγιο αίτημα των νοσοκομειακών γιατρών του ΕΣΥ πριν από την πανδημία είναι η δημιουργία 3.000-3.500 κλινών ΜΕΘ.

Το φαινόμενο της αναμονής για μια θέση σε εντατική θεραπεία και διαλογής ασθενών εμφανίζεται διαχρονικά, πολύ δε περισσότερο τώρα η πανδημία έχει οξύνει το πρόβλημα και σε κάθε περίπτωση φαίνεται ότι ακόμα και η ξερή αριθμητική σύγκριση δείχνει ότι στην καλύτερη περίπτωση οι κλίνες ΜΕΘ είναι οι μισές από αυτές που απαιτούνται.

Τι σημαίνουν τα παραπάνω; Ότι το δημόσιο σύστημα υγείας πριν από την πανδημία -σύμφωνα με τους ίδιους τους μάχιμους γιατρούς- κάλυπτε το 1/5-1/6 των αναγκών σε εντατική θεραπεία. Ακόμα και αν θεωρήσουμε ότι η κατάσταση στο ΕΣΥ έχει βελτιωθεί από αριθμητικής άποψης μόλις και μετά βίας καλύπτεται το 50% των προ πανδημίας αναγκών!

Απλές κλίνες βαφτίζονται κλίνες ΜΕΘ

Επιπλέον θα πρέπει να λάβει κανείς υπόψη του και τις κατά καιρούς καταγγελίες πως στον αριθμό των ΜΕΘ συμπεριλαμβάνονταν απλές κλίνες που «βαφτίζονταν» κλίνες ΜΕΘ σε απλούς θαλάμους μόνο και μόνο επειδή προστέθηκε ένας αναπνευστήρας και ένα μόνιτορ.

Σε ότι αφορά τις ελεύθερες κλίνες ΜΕΘ που καταγράφονται την ώρα που υπάρχουν διασωληνωμένοι σε κοινούς θαλάμους και βρίσκονται σε αναμονή για μια θέση στη ΜΕΘ, κατά την Ελληνική Εταιρεία Εντατικής Θεραπείας  οφείλονται σε αδυναμία κάποιου νοσοκομείου να καλύψει συγκεκριμένες ανάγκες περιστατικών. Για παράδειγμα, ένας ασθενής που χρειάζεται νευροχειρουργική αντιμετώπιση δεν μπορεί να νοσηλευτεί σε ΜΕΘ νοσοκομείου το οποίο δεν διαθέτει νευροχειρουργική κλινική.

Αμφισβητείται η αξιοπιστία των στοιχείων

Πάντως ο γενικός γραμματέας της ΟΕΝΓΕ Παναγιώτης Παπανικολάου έχει αμφισβητήσει την αξιοπιστία των στοιχείων που δίνει το ίδιο το υπουργείο Υγείας για τον ακριβή αριθμό των κλινών ΜΕΘ μιλώντας για 1100 (1000 στο ΕΣΥ και 100 από τον ιδιωτικό τομέα) και όχι 1650 κλίνες ΜΕΘ, αλλά και τα στοιχεία του υπουργείου Υγείας το τελευταίο διάστημα περί πληρότητας των ΜΕΘ κατά 98%.

Μάλιστα έθεσε προχτές το ερώτημα πως γίνεται να είναι αυτή η πληρότητα των ΜΕΘ (98% περίπου) όταν ο ΕΟΔΥ ανακοίνωσε 709 διασωληνωμένους εκ των οποίων οι 183 (140 covid και 43 non covid) ήταν εκτός ΜΕΘ που σημαίνει ότι 569 ασθενείς covid νοσηλεύονταν σε ΜΕΘ. Σύμφωνα με τον κ. Παπανικολάου θα έπρεπε να δίνεται πληρότητα 124% από τη στιγμή που υπάρχουν 140 ασθενείς κοροναϊού διασωληνωμένοι εκτός ΜΕΘ και είναι στην αναμονή επειδή δεν υπάρχει διαθέσιμο κρεβάτι ΜΕΘ.