Στα «ψιλά» πέρασαν κάποια στοιχεία, τα οποία εμπεριέχονται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού 2023, το οποίο κατατέθηκε στη Βουλή και προκαλούν κάποια ανησυχία.

Πρώτα από όλα, η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να προσγειωθεί μόλις στο 2,3% το 2023 μόλις 1 από 7,2% το 2022, η δε δημόσια θα περάσει σε αρνητικό πρόσημο, στο -1,5%, όπου θα είναι μια αρνητική εξέλιξη. Όλα αυτά σε συνδυασμό με την κάθοδο των εξαγωγών στο 1,8% το 2023 από 10,3%, κάτι το οποίο θέτει ερωτηματικά για την επίτευξη ανάπτυξης την επόμενη χρονιά (εκτίμηση για 2,1%). Άλλωστε, εάν στην Ευρώπη επαληθευτούν τα σενάρια για υφεσιακή πορεία στην οικονομία, δεν θα μείνει ανεπηρέαστη η ελληνική οικονομία, όπως ανέφερε χθες ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.

Την ίδια στιγμή, οι εισαγωγές θα σημειώσουν αύξηση 3,1% με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το τεράστιο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών  συναλλαγών που υπάρχει αυτή τη στιγμή (9,7 δις. ευρώ στο 7μηνο )

Πάντως, προκάλεσε εντύπωση – σε κάποιους κύκλους οικονομολόγων – η πρόβλεψη για άλμα  των επενδύσεων (ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου ) στο 16% του ΑΕΠ από 10% φέτος, ενώ η ευρωπαϊκή αλλά και η παγκόσμια οικονομία είναι σε διαρκή αναταραχή.

Σε κάθε περίπτωση το τρίπτυχο για το 2023 ανάπτυξης στο 2,1%, πληθωρισμός μόλις στο 3,1% και πρωτογενές πλεόνασμα στο 0,7% προκαλεί απορίες. Θα δούμε μήπως υπάρξουν διορθώσεις στο τελικό κείμενο του Νοεμβρίου…

Ηχηρά καμπανάκια για την οικονομία

Όταν άνθρωποι που διαχειρίστηκαν την οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας σου λένε «πρόσεχε, μην έχουμε τα ίδια», οφείλεις να τους ακούς.

Και αυτό ήταν και το συμπέρασμα του 6ου ετήσιου συνεδρίου «Κύκλος Ιδεών, η Ελλάδα Μετά». Όταν για παράδειγμα ο πρώην κεντρικός τραπεζίτης, Γιώργος Προβόπουλος λέει: «Δεν διδαχθήκαμε όσο έπρεπε από την οικονομική κρίση ενώ η δημοσιονομική επίγνωση δεν φαίνεται», είναι σαφές ότι απευθύνεται και στο πολιτικό σύστημα και στους πολίτες. Ο δε Γιώργος Ζαννιάς, πρόεδρος της Eurobank ήταν πιο ξεκάθαρος: «Η δημοσιονομική πλειοδοσία των κομμάτων λόγω των επικείμενων εκλογών δεν βοηθάει».

Αυτοσυγκράτηση ζήτησε ο Πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας, καθηγητής Γκίκας Χαρδούβελης, σημειώνοντας: «Η βιωσιμότητα του χρέους θα είναι το ζητούμενο στο απώτερο μέλλον. Θα επιτυγχάνεται με την ανάπτυξη της οικονομίας και την αξιόπιστη δημοσιονομική πολιτική. Άλλωστε ήδη το είδαμε: Η ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ κατά 15% το 2022 έφερε τεράστια μείωση στο λόγο Χρέος / ΑΕΠ στο 170%.», παρατήρησε

Ο πρώην Επικεφαλής της Εurobank και νυν Επικεφαλής της EOS Capital Partners, Απόστολος Ταμβακάκης τόνισε ότι οι επιχειρήσεις έχουν επίγνωση της δημοσιονομικής δυσκολίας και πλην εξαιρέσεων είναι προσεκτικές. «Το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν είναι το cash flow», ανέφερε.

«Προσοχή στο δανεισμό του Δημοσίου γιατί δεν θα είναι βιώσιμος σε λίγο καιρό, επεσήμανε ο σύμβουλος Επιχειρήσεων , Γιώργος Προκοπάκης.

Υπάρχουν αυτιά που θα ακούσουν ή μήπως στο δρόμο προς τις εκλογές θα καταρρεύσουν τα οχυρά που με τόσο κόπο στήσαμε;

Ομιλία διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος θύμιζε η χθεσινή του Φωκίωνα Καραβία, CEO της Eurobank, λόγω των προειδοποιήσεων που απηύθυνε προς το πολιτικό σύστημα της χώρας για την οικονομική πολιτική που θα εφαρμοστεί το επόμενο διάστημα.

Ο πάντα μετριοπαθής και εμπειρότατος τραπεζίτης εξήγησε με τα δικά του λόγια πως όταν έχεις πρόβλημα στη γειτονιά σου, αυτό θα επηρεάσει και σένα θες δεν θες. Ως εκ τούτου, τα όσα συμβαίνουν στην Ευρώπη, που οδηγείται στην ύφεση, θα πρέπει να λαμβάνονται πολύ σοβαρά υπόψιν στα μέρη μας, όσο καλύτερες κι αν είναι οι συνθήκες εδώ.

Μάλιστα έκανε λόγο για ζοφερές προοπτικές το 2023 σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η εκτίμησή του είναι ότι μεγάλες οικονομίες στην Ευρώπη με προεξάρχουσα τη Γερμανία θα είναι με αρνητικό πρόσημο, ενώ έχουμε τη γειτονική μας Ιταλία που λόγω της πολιτικής αναταραχής θα επηρεάσει και τα ελληνικά ομόλογα.

Κατά τον κ. Καραβία, οι μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες είναι οι καλύτεροι πελάτες μας και στην τουριστική κίνηση και στις εξαγωγές. «Επομένως, μια αρνητική επίδραση θα έχουμε και εμείς» πρόσθεσε.

Στο πλαίσιο αυτό, συμπλήρωσε, «σε στιγμές σαν κι αυτές δεν πρέπει να ξεχνούμε τα διδάγματα της δεκαετούς κρίσης που βιώσαμε».

Σύμφωνα με τον ίδιο, «οι καιροί απαιτούν μια πολύ σοβαρή δημοσιονομική σύνεση, λαμβάνοντας μάλιστα υπόψη ότι έχουμε και ένα σταθερό και μεγάλο έξοδο πλέον, μάλλον σε μόνιμο χαρακτήρα για τις δαπάνες εθνικής άμυνας. Πρέπει να λύσουμε τη δημοσιονομική εξίσωση λαμβάνοντας υπόψη και αυτό πλέον».

Τι σημαίνει αυτό; Κατά τον CEO της Eurobank, θα πρέπει να αποφύγουμε οριζόντια μέτρα, να αποφύγουμε μέτρα μόνιμου χαρακτήρα. «Σίγουρα πρέπει σε στιγμές κρίσης το Κράτος να υποστηρίξει τους πιο αδύναμους, αλλά λαμβάνοντας υπόψη τα δημοσιονομικά περιθώρια της χώρας και την κατάσταση της οικονομίας» υποστήριξε σχετικά.

Το μήνυμα Γιαννίτση στους… υπνολογούντες

Ο άνθρωπος που συνέδεσε το όνομά του με την προσπάθεια αναμόρφωσής του, ο Τάσος Γιαννίτσης, στο ίδιο συνέδριο ήταν αρκετά επιφυλακτικός για την πορεία της οικονομίας. «Δεν χρειάζεται υμνολογία γιατί σημασία έχει ολόκληρη η εικόνα καθώς την ίδια ώρα ο πληθωρισμός πλησιάζει το 10% και τρώει τα εισοδήματα και οι κοινωνικές ανισότητες αυξάνονται και το ισοζύγιο παρά την αύξηση των εξαγωγών. Είναι θετικό ότι μειώθηκε το ονομαστικό δημόσιο χρέος αλλά η ανάπτυξη προβλέπεται στο 1% κατά μέσο όρο μακροχρόνια κι αυτό δυσκολεύει τα πράγματα στο μέλλον». Σύμφωνα με τον κ. Γιαννίτση παραμένουν τα διαρθρωτικά προβλήματα αλλά το παραγωγικό σύστημα της χώρας δεν είναι ακόμη ισχυρό.

Πόσο πιο απλά να πει ότι καλά είναι τα νούμερα, αλλά υπάρχουν και οι άνθρωπο…

Θα αγγίξουμε τα 19 δισ. ευρώ στον τουρισμό

Για πρώτη φορά ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ Γιάννης Ρέτσος που αποφεύγει τα νούμερα, έδωσε χθες στη διάρκεια της συζήτησης στο «Κύκλο Ιδεών» του Βαγγέλη Βενιζέλου, ένα νούμερο αισιόδοξο για την πορεία του ελληνικού τουρισμού. Ο κ. Ρέτσος εκτίμησε ότι τα τουριστικά έσοδα του 2022 θα ξεπεράσουν τα έσοδα του 2019 που ήταν στα 18,2 δις. ευρώ Θα φτάσουμε τα 18,6-18,9 δις. ευρώ είπε ο κ. Ρέτσος και μάλλον πρέπει αυτό να το θεωρήσουμε δεδομένο, γιατί όταν ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ εμφανίζεται σίγουρος έτσι θα γίνει. Μουσική στα αυτιά του επιτελείου του Υπουργείου Οικονομικών, οι εκτιμήσεις του κ. Ρέτσου!

Deal της Dimand και με την Dialectica

Σε leader της αγοράς γραφείων (κι όχι μόνο) εξελίσσεται η Dimand η οποία αναλαμβάνει το ένα έργο μετά το άλλο. Και σ’ αυτή την κατεύθυνση θα κινείται και η εκδήλωση που θα γίνει την Τρίτη 18 Οκτωβρίου. Η πρόσκληση έλεγε ότι θα ανακοινωθούν από την εταιρεία Dialectica τα νέα της γραφεία, και προφανώς θα είναι εκεί και ο επικεφαλής της Dimand, Δ. Ανδριόπουλος, μαζί με τα υπόλοιπα στελέχη.

Περισσότερα δεν ξέρουμε, αλλά αυτό που ξέρουμε είναι ότι η Dialectica έχει μπει στη λίστα των FT με τις 1.000 ταχύτερα αναπτυσσόμενες εταιρείες στην Ευρώπη για το 2021. Δραστηριοποιείται στον κλάδο των Information Services (primary research) παγκοσμίως.

Η εταιρεία Dialectica αναδείχθηκε ως «Best Workplace» για το 2020 ενώ έχει λάβει βραβεία για το καινοτόμο εργασιακό μοντέλο που εφαρμόζει.

Προσλήψεις μετά από 20 χρόνια

Την πρόσληψη 500 μόνιμων υπαλλήλων στις δασικές υπηρεσίες όλης της χώρας ενέκρινε η κυβέρνηση, προκειμένου να καλυφθούν οι αυξημένες ανάγκες κυρίως σε επιστημονικό και τεχνολογικό προσωπικό και ειδικότερα σε θέσεις γεωτεχνικών δασολόγων και δασοπόνων. Οι προσλήψεις – είναι οι πρώτες που γίνονται έπειτα από 20 ολόκληρα χρόνια – στόχο έχουν την ουσιαστική στελέχωση των δασικών υπηρεσιών της χώρας, που υπάγονται πλέον στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και λειτουργούν ως περιφερειακές υπηρεσίες για την αποτελεσματική εφαρμογή της δασικής πολιτικής, προς όφελος του φυσικού περιβάλλοντος.

Ιαματικά λουτρά και τον Οκτώβριο

Με την τουριστική σεζόν να συνεχίζεται, τα ιαματικά λουτρά Αιδηψού και Καϊάφα θα λειτουργούν καθημερινά και τον Οκτώβριο με στόχο την περαιτέρω στήριξη της τοπικής οικονομίας. Σύμφωνα με τον Μικροοικονομικό των Νέων, η ΕΤΑΔ  μετά την παράταση λειτουργίας των Ιαματικών Λουτρών Yπάτης και για τον μήνα Οκτώβριο ανακοίνωσε την παράταση της λειτουργίας των Επιχειρηματικών της Μονάδων Ιαματική Πηγή Αιδηψού και Καϊάφα καθώς παρατηρείται αυξημένο ενδιαφέρον, σύμφωνα με τις προβλέψεις και τις κρατήσεις που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα από επισκέπτες που ενδιαφέρονται για τον Ιαματικό Τουρισμό.

Αρνάκι με… ταυτότητα

Προϊόν με Προστατευόμενη Γεωγραφική Ενδειξη είναι πλέον το αρνάκι Λήμνου. Επειτα από την έγκριση της ΕΕ η εν λόγω ονομασία προέλευσης έρχεται να προστεθεί στον κατάλογο των 1.594 γεωργικών προϊόντων που ήδη προστατεύονται. Ο κατάλογος όλων των προστατευόμενων γεωγραφικών ενδείξεων είναι προσβάσιμος στη βάση δεδομένων eAmbrosia.

Η Ελλάδα, η Google και τα τρία ακίνητα που ψάχνουν

Οι ξένες επενδύσεις πάντα γοήτευαν τον Πρωθυπουργό, την έλευση των οποίων στη χώρα μας άρχισε να προπαρασκευάζει με την ανάληψη των καθηκόντων του, το καλοκαίρι του 2019. Για παράδειγμα, η περίπτωση της Google, που την περασμένη Πέμπτη παρουσίασε, μετά φανών και λαμπάδων, ένα ευρύ επενδυτικό πλάνο μέχρι το 2030, είναι χαρακτηριστική.

Σύμφωνα με τον Μικροοικονομικό του Βήματος της Κυριακής, όπως μας υπενθύμισε ο οικονομικός σύμβουλος του Πρωθυπουργού κ. Αλ. Πατέλης η πρώτη επαφή του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ματ Μπρίτιν, πρόεδρο του πολυεθνικού τεχνολογικού γίγαντα, έγινε τον Ιανουάριο του 2020, κατά την έναρξη της πανδημίας, στο Νταβός της Ελβετίας. Τότε έπεσε η πρώτη ιδέα συνεργασίας της Google με την Ελλάδα. Ακολούθησαν και άλλες προπαρασκευαστικές συναντήσεις και η τελευταία στους Δελφούς, τον περασμένο Ιούνιο. Τότε έκλεισε το ιδιαίτερο deal, καθώς η συγκεκριμένη εταιρεία, όπως εξηγεί ο κ. Πατέλης, τοποθετείται με το δικό της στυλ, ταυτόχρονα σε πολλά πεδία.

Ξεκίνησε με υποβοήθηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων του τουρισμού σε θέματα κατάρτισης, έπειτα συνέλαβε την ιδέα ψηφιοποίησης των μουσείων και των δημοφιλέστατων αρχαιολογικών χώρων μας και τώρα επιχειρεί το άλμα με τη δημιουργία πανίσχυρου Google Cloud region, ενός διεθνούς αποθηκευτικού χώρου ψηφιακών αρχείων.

Οπως μας πληροφόρησε ο κ. Πατέλης, ήδη ψάχνουν τρία κατάλληλα ακίνητα στην Αττική με σκοπό την αρτιότερη εγκατάστασή τους και μαζί προετοιμάζουν την επέκταση της συνεργασίας τους με την Deloitte για τη δημιουργία δύο κέντρων αριστείας αφιερωμένων στη βιωσιμότητα και την τεχνητή νοημοσύνη στην Πάτρα και στο Ηράκλειο, πιθανώς και ένα τρίτο σε άλλη πόλη της χώρας.

Ο κ. Πατέλης φιλοδοξεί να πείσει τους ιθύνοντες του πολυεθνικού κολοσσού να ευνοήσουν τη μετεγκατάσταση του πλήθους των στελεχών του στην Αθήνα. Να σημειωθεί ότι στο Δουβλίνο διαβιούν περίπου 9.000 εργαζόμενοι της Google. Αλλά αυτό είναι ένα επόμενο πλάνο.

Σωτήρας στον ΟΔΔΗΧ

Κατά τα λοιπά, ο κ. Πατέλης σχεδόν προσπερνά την ενεργειακή κρίση, επισημαίνοντας κυρίως τις σοβαρές συνέπειες που μπορεί να προκαλέσει η παρεπόμενη νομισματική σύσφιγξη, που εδώ, στην Ελλάδα δηλαδή, δεν μας έχει απασχολήσει.

Ο οικονομικός σύμβουλος του Πρωθυπουργού σημειώνει ότι έχουμε διεθνώς την ταχύτερη αύξηση επιτοκίων στη διάρκεια των τελευταίων τριών δεκαετιών. Και υπογραμμίζει ότι αυτή η ταχεία αύξηση του κόστους καταγράφεται έπειτα από οκτώ χρόνια αρνητικών επιτοκίων. Δεν κρύβει μάλιστα τους φόβους του, λέγοντας ότι αυτή η εκρηκτική άνοδος του κόστους του χρήματος, που ήδη κλονίζει τις αγορές ομολόγων και μετοχών, δεν μπορεί παρά να έχει σοβαρές συνέπειες στον χρόνο.

Ηδη η Βρετανία πιέζεται αφόρητα, η οικονομική πολιτική της Λιζ Τρας αμφισβητείται εντόνως από τις αγορές και αναμένει μεγάλες πιέσεις να ασκηθούν στις βόρειες και κεντροευρωπαϊκές οικονομίες οι οποίες δάνειζαν τους πολίτες τους με αρνητικά επιτόκια. Ως χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αναφέρει τη Δανία, οι τράπεζες της οποίας όχι μόνο δεν απαιτούσαν τόκο για τα δάνεια που προσέφεραν στους πελάτες τους παρά τους επέστρεφαν και κάτι ως μπόνους! Τώρα με τη ραγδαία άνοδο των επιτοκίων πιστεύει ότι οι δανειολήπτες στη Δανία, στη Γερμανία, στην Ελβετία και αλλού θα υποστούν μέγα σοκ.

Οσο για εμάς εδώ λέει χαριτολογώντας ότι είμαστε ασφαλισμένοι καθώς οι τράπεζές μας έχουν να δανείσουν σχεδόν οκτώ χρόνια τους πολίτες, τα «κόκκινα» των προηγούμενων ετών είναι ρυθμισμένα ή πουλημένα και το δημόσιο χρέος μας έχει βάθος αναχρηματοδότησης κοντά στα είκοσι χρόνια. Ειδικά για το χρέος δεν παραλείπει να εκθειάζει τον ρόλο και την επαγγελματική δουλειά του κ. Δ. Τσάκωνα ο οποίος «τρέχει» τον ΟΔΔΗΧ. «Αυτόν τον άνθρωπο πρέπει να τον τιμήσει η ελληνική πολιτεία» λέει ο κ. Πατέλης επισημαίνοντας ότι «με τις κινήσεις έχει σώσει πάμπολλες φορές το κράτος».