Κίνα: Κοιτάζει επίμονα τη δική της χαμένη δεκαετία

Η Κίνα έχει βάσιμους λόγους να καθυστερεί να θεσπίσει σοβαρά οικονομικά κίνητρα. Η κεντρική τράπεζα έχει κάνει μικρές περικοπές στα επιτόκια καθώς τα πάντα, από την πιστωτική ανάπτυξη έως τις εξαγωγές, είναι απογοητευτικά. Οι επιθετικές περικοπές καθώς αυξάνονται τα επιτόκια παγκοσμίως θα ασκούσαν υπερβολική πίεση στο γιουάν, αλλά οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου προφανώς νοιώθουν άβολα με τον ανέφικτο στόχο ανάπτυξης του 5% για φέτος. Για τον Πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ, είναι μια δύσκολη επιλογή ανάμεσα στα βραχυπρόθεσμα κέρδη και τη μακροπρόθεσμη φιλοδοξία του να εξισορροπήσει την οικονομία.

Η κεντρική κυβέρνηση στο Πεκίνο έχει περιθώρια να δράσει. Η μόχλευση της είναι μόλις 21% του ΑΕΠ από τον Μάρτιο, σύμφωνα με το Εθνικό Ίδρυμα Οικονομικών και Ανάπτυξης. Μια ιδέα που εξετάζει είναι να εκδώσει περίπου 140 δισεκατομμύρια δολάρια ειδικών ομολόγων δημοσίου εκτός του ετήσιου προϋπολογισμού για να συμβάλει στην αύξηση των επενδύσεων σε υποδομές, σύμφωνα με την Wall Street Journal. Έχει εκδώσει τέτοια ομόλογα μόνο τρεις φορές στην ιστορία, την τελευταία φορά στο απόγειο της πανδημίας το 2020. Ωστόσο, το να επιδεικνύει χαρτί τόσο υψηλού προφίλ χωρίς να υπάρχει κάποια κραυγαλέα κρίση θα δημιουργούσε ένα ανεπιθύμητο προηγούμενο.

Ακόμα κι αν εκδώσει τέτοια ομόλογα, τα κεφάλαια μπορεί να χρησιμοποιηθούν έμμεσα για να βοηθήσουν τις φτωχότερες επαρχίες να αποπληρώσουν χρέος. Πιέζονται επειδή οι πωλήσεις γης που αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ένα τρίτο των δημοσιονομικών εσόδων συνεχίζουν να μειώνονται. Μόνο το ένα πέμπτο των οχημάτων χρηματοδότησης τοπικής αυτοδιοίκησης (LGFV) που συλλογικά οφείλουν περίπου 9 τρισεκατομμύρια δολάρια σε δάνεια μπορούν να πληρώσουν το βραχυπρόθεσμο χρέος τους, εκτιμά η Rhodium Group. Οι πτωχεύσεις τους θα ήταν πιθανώς απαράδεκτες για το Πεκίνο.

Άλλοι πιθανοί μοχλοί θα απαιτούσαν από τις αρχές να κάνουν ένα άλμα πίστης, όπως δωρεές μετρητών στα νοικοκυριά, ένα μέτρο που ανησυχούν ότι θα ενθαρρύνει την τεμπελιά, ή θα είχε ως κόστος την αντιστροφή των εμβληματικών πολιτικών του Σι που στοχεύουν στον περιορισμό του χρέους των τοπικών κυβερνήσεων ή του τομέα ακινήτων, που οδηγεί το ένα τέταρτο του ΑΕΠ. Η απελευθέρωση αυτών των μέτρων κινδυνεύει να προσελκύσει ξανά τους κερδοσκόπους να σπεκουλάρουν στον τομέα ακινήτων και να επιτρέψει σε τοπικούς αξιωματούχους να κατασκευάσουν περισσότερα μετρό και δρόμους που αποφέρουν άθλια έσοδα. Το χειρότερο, η υπερκατανάλωση κατοικιών και η μείωση του πληθυσμού της Κίνας καθιστούν δυσκολότερη τη δικαιολόγηση  προηγούμενων στρατηγικών τόνωσης, αυτή τη φορά.

Ωστόσο, το να μην κάνεις αρκετά μπορεί να αποδειχθεί και δαπανηρό. Μετά τις διαδοχικές καταστολές του Σι για τον Covid-19, η πίστη των Κινέζων στην οικονομία κλονίζεται. Η αύξηση των τιμών για τις νέες κατοικίες, που ελέγχεται ήδη αυστηρά από την κυβέρνηση, μετριάστηκε στο 0,1% σε ετήσια βάση τον Μάιο από 13% κορύφωση το 2016. Όσοι πίστευαν ότι τα ακίνητα ήταν ένα μονόδρομο κερδοφόρο στοίχημα σπεύδουν να πληρώσουν τα στεγαστικά δάνεια. Με τα βιομηχανικά κέρδη να πέφτουν, οι εταιρείες επιδεικνύουν παρόμοιο συντηρητισμό. Οι επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα μειώθηκαν το έτος έως τον Μάιο από την αντίστοιχη περσινή περίοδο.

Το διπλό πλήγμα της ύφεσης στην κατανάλωση και στις επενδύσεις εγείρει φόβους για μακροπρόθεσμη στασιμότητα παρόμοια με τη «χαμένη δεκαετία» της Ιαπωνίας τη δεκαετία του 1990 μετά από ένα κραχ στα ακίνητα, όταν η ετήσια οικονομική ανάπτυξη ήταν κατά μέσο όρο μόλις 1%. Το Πεκίνο έχει αυστηρότερους διοικητικούς ελέγχους και πιθανότατα μπορεί να αποφύγει μια ξαφνική διόρθωση της τιμής των ακινήτων ή το ακατάστατο σκάσιμο στις φούσκες χρέους. Ωστόσο, άμα δεν δράσει, η Κίνα κινδυνεύει να διολισθήσει σιγά σιγά στο ίδιο αποτέλεσμα.

REUTERS BREAKINGVIEWS