Ασφαλιστικά ταμεία: Παραμένουν πλεονασματικά παρά τη συσσώρευση ληξιπρόθεσμων οφειλών

Πλεονασματικά ήταν τα ασφαλιστικά ταμεία το 2023, παρότι εκταμίευσαν υψηλότερα ποσά για την απόδοση των εκκρεμών συντάξεων, οι οποίες μειώθηκαν αισθητά εντός του προηγούμενου έτους. Παρά την καλή τους εικόνα, τα ταμεία εξακολουθούν να αντιμετωπίσουν το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα δηλαδή τις υψηλές ληξιπρόθεσμες οφειλές που ξεπέρασαν τα 47,6 δισ. ευρώ, στο τέλος του 2023.

Η ακτινογραφία των οικονομικών στοιχείων του ασφαλιστικού συστήματος περιέχεται στην έκθεση του γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, η οποία σημειώνει την θετική εικόνα των ταμείων.

Με βάση τον νέο κατώτατο μισθό το δώρο Πάσχα

Ο προϋπολογισμός των ασφαλιστικών

Ο προϋπολογισμός των ασφαλιστικών ταμείων στο τέλος του έτους 2023 παρουσιάζει πλεόνασμα 422 εκατ. ευρώ. Ωστόσο το ποσό αυτό ήταν σαφώς χαμηλότερο από το πλεόνασμα του 2022 το οποίο έφθανε τα 1.662 εκατ. ευρώ.

Η μείωση του πλεονάσματος οφείλεται στις αυξημένες δαπάνες κατά 3.405 εκατ. ευρώ, καθότι τα έσοδα ήταν είναι αυξημένα κατά 2.165 εκατ. ευρώ.

Η αύξηση των δαπανών οφείλεται, κατά κύριο λόγο στην αυξημένη δαπάνη για την καταβολή συντάξεων – κύριων και επικουρικών – κατά 1.869 εκατ. ευρώ, η οποία αντανακλά τη μείωση των εκκρεμών και των ληξιπρόθεσμων συντάξεων κατά τη διάρκεια του 2023 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022. Ως αποτέλεσμα αυτού αυξάνεται και η δαπάνη για την καταβολή εφάπαξ (κατά 376 εκατ. ευρώ).

Οι εκκρεμείς συντάξεις

Μειώθηκαν περαιτέρω κατά το τέταρτο τρίμηνο 2023, από 55.474 (εκτιμώμενη δαπάνη περίπου 40,7 εκατ. ευρώ) στο τέλος Σεπτεμβρίου 2023, σε 46.853 (εκτιμώμενη δαπάνη περίπου 35,4 εκατ. ευρώ) στο τέλος Δεκεμβρίου 2023. Ο αριθμός των ληξιπρόθεσμων (εκκρεμών πάνω από 90 ημέρες) κύριων συντάξεων μειώθηκε από 36.670 (και εκτιμώμενη δαπάνη περίπου 71,6 εκατ. ευρώ) στο τέλος Σεπτεμβρίου 2023 σε 28.359 στο τέλος Δεκεμβρίου 2023 (εκτιμώμενη δαπάνη περίπου 56,9 εκατ. ευρώ).

Οι εκκρεμείς επικουρικές συντάξεις μειώθηκαν από 108.385 (εκτιμώμενη δαπάνη περίπου 194 εκατ. ευρώ) στο τέλος Σεπτεμβρίου 2023 σε 100.860 (εκτιμώμενη δαπάνη περίπου 180,7 εκατ. ευρώ) στο τέλος Δεκεμβρίου 2023.

Τα χρέη

Το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία στο τέλος του Δεκεμβρίου 2023 διαμορφώθηκε στα 47,6 δισ. ευρώ, δηλαδή παρουσίασε αύξηση κατά 385 εκατ. ευρώ σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο. Σημειωτέον ότι στις συνολικές οφειλές περιλαμβάνονται οι κύριες οφειλές ύψους 29,5 δισ. ευρώ και τα πρόσθετα τέλη ύψους 18,1 δισ. ευρώ.

Η αύξηση του τελευταίου τριμήνου προέρχεται από την αύξηση των πρόσθετων τελών (κατά 403,4 εκατ. ευρώ), καθώς οι κύριες οφειλές παρουσίασαν μείωση (κατά 18,4 εκατ. ευρώ).

Σε ετήσια βάση, μείωση παρουσίασε ο αριθμός των μητρώων των οφειλετών κατά 59.168, με αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός τους να διαμορφώνεται στο τέλος του τέταρτου τριμήνου του 2023 σε 2.267.625 μητρώα.

Οι οφειλέτες

Ωστόσο, οι συνολικές οφειλές σημείωσαν αύξηση κατά περίπου 1,9 δισ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους, η οποία οφείλεται σε αύξηση τόσο των κύριων οφειλών (κατά 285,8 εκατ. ευρώ), όσο και των πρόσθετων τελών (αύξηση κατά 1,6 δισ. ευρώ). Ειδικότερα, η αύξηση στις ληξιπρόθεσμες κύριες οφειλές πηγάζει από το εύρος οφειλής άνω των 10.000 ευρώ (κατά 1,1 δισ. ευρώ συνολικά).

Σύμφωνα με στοιχεία του ΚΕΑΟ οι οφειλέτες με ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις σε ασφαλιστικά ταμεία διαμορφώθηκαν στο τέλος του Δεκεμβρίου 2023 στους 1.611.261 (φυσικά και νομικά πρόσωπα), με το 41,3% από αυτούς (ποσοστό που αντιστοιχεί σε 666.163 οφειλέτες) να έχουν οφειλές μεταξύ 500 και 10.000 ευρώ.

Αντιθέτως, στο συγκεκριμένο εύρος οφειλής συγκεντρώνεται μόλις το 5,9% των κύριων οφειλών.

Επιπλέον αξίζει να σημειωθεί ότι το σύνολο σχεδόν των κύριων οφειλών (94%) αφορά ποσά άνω των 10.000 ευρώ.