Καλώδιο Ελλάδας – Κύπρου: Ύστατη προσπάθεια από Μητσοτάκη – Χριστοδουλίδη

Με τις πιο σημαντικές ψηφίδες στο μεγάλο πάζλ της συμφωνίας για την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου – Ελλάδας να μην έχουν ακόμη μπει στη θέση τους ξεκινά στις 11.00 στο Μέγαρο Μαξίμου η κρίσιμη συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού κ.  Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο  της Κυπριακής Δημοκρατίας κ.  Νίκο Χριστοδουλίδη για το έργο.  Στην Αθήνα, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές κοντά στις διαπραγματεύσεις που μίλησαν στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο», η απογοήτευση είναι έκδηλη έπειτα από την απόφαση του υπουργικού συμβουλίου της Κύπρου την περασμένη Τρίτη.

Καλώδιο Ελλάδας – Κύπρου: Λειψό «ναι» στο έργο από τη Λευκωσία – Επιφυλακτική η Αθήνα

«Κόκκινη γραμμή» για την Ελλάδα αποτελούν δύο ζητήματα, για τα οποία εάν δεν υπάρξει σύμπλευση των δύο πλευρών δεν θα υπάρξει και τελική συμφωνία. Το πρώτο αφορά στη λήψη απόφασης από την κυπριακή κυβέρνηση για τη μετοχική συμμετοχή της στο καλώδιο  με 100 εκατ. ευρώ,  όπως είχε αρχικά συμφωνηθεί.

Ωστόσο, στο κείμενο του υπουργικού συμβουλίου της Τρίτης, όπως αναφέρουν στελέχη της ελληνικής κυβέρνησης, επισημαίνεται ότι η συμμετοχή των Κυπρίων θα ληφθεί τον Δεκέμβριο, όταν  η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων αξιολογήσει την ανάλυση κόστους – οφέλους (Cost Benefit Analysis – CBA) του έργου.  Η δυστοκία στη άμεση λήψη της συγκεκριμένης απόφασης «μεταφράζεται» από την Αθήνα ως αμφισβήτηση  της Κύπρου στη χρησιμότητα του καλωδίου και σηματοδοτεί την απροθυμία της για τη συνέχιση του έργου.

Σκληρά παζάρια για τον επιμερισμό του κόστους

Επίσης, η Ελλάδα θεωρεί ως θεμελιώδες ζήτημα να σταματήσει  η Κύπρος να αμφισβητεί την συμφωνημένη από το 2017  αναλογία των δύο μερών που προβλέπει η διασυνοριακή κατανομή  κόστους του έργου (Cross Border Cost Allocation – CBCA).  Η κυπριακή πλευρά έθεσε την Τρίτη έναν νέο όρο στην απόφαση του υπουργικού της συμβουλίου.  Σύμφωνα με πληροφορίες, στο κείμενο αναφέρεται ότι, στην περίπτωση που το τελικό  κόστος του καλωδίου  ξεπεράσει τα  1,94 δισ.  ευρώ,  τότε  το επιπλέον ποσό θα επιμεριστεί 50% – 50%  στις δύο χώρες. Η υφιστάμενη  CBCA προβλέπει επιμερισμό  63% για την Κύπρο η οποία ωφελείται περισσότερο από την ηλεκτρική διασύνδεση και 37% για την Ελλάδα.

Στα υπόλοιπα ανοιχτά ζητήματα το χάσμα μεταξύ των δύο πλευρών, όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές, μπορεί να γεφυρωθεί.  Άλλωστε, η ελληνική πλευρά υποχώρησε όσον αφορά στον επιμερισμό του γεωπολιτικού ρίσκου ισότιμα στις δύο χώρες, δηλαδή 50%-50% σε περίπτωση εμπλοκής του έργου της  ηλεκτρικής διασύνδεσης από εξωτερικούς κινδύνους, οι οποίοι ενδέχεται να  αποτρέψουν την αποπεράτωση της διασύνδεσης ή τη λειτουργία της  χωρίς ευθύνη του φορέα υλοποίησης.

Ως αντάλλαγμα φέρεται να είχε ζητήσει τη συμμετοχή της Κύπρου στο μετοχικό κεφάλαιο, το οποίο τελικά δεν της δόθηκε. Ο αρχικός επιμερισμός ήταν 63% για τους Κύπριους και 37% για τους Έλληνες καταναλωτές.

Όσο για την ανάκτηση του ποσού 125 εκατ. ευρώ κατά την πενταετία 2025 – 2030 κατασκευής του έργου (ήτοι 25 εκατ. κατ’ έτος) η εκκρεμότητα, παρά τις αισιόδοξες δηλώσεις του υπουργού Ενέργειας της Κύπρου κ. Γιώργου Παπαναστασίου, φαίνεται ότι διατηρείται. Κι αυτό διότι στο κείμενο της απόφασης του υπουργικού συμβουλίου αναφέρεται ότι το ποσό μπορεί να φτάσει έως τα  125 εκατ. ευρώ (άρα ενδέχεται να είναι και μικρότερο).

Σε κάθε περίπτωση, τα τελευταία 24ωρα τα σύννεφα πάνω από το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Great Sea Interconnector  έχουν πυκνώσει όπως και τα ερωτηματικά για το εάν τελικά σήμερα θα βγει «λευκός καπνός» από το Μαξίμου για μια τελική συμφωνία.