Κάνοντας την Αμερική και πάλι παγκόσμια

Project Syndicate

H φιλελεύθερη παγκόσμια τάξη πραγμάτων παραμένει εγκλωβισμένη στον 20ό αιώνα. Καθώς αυταρχικά καθεστώτα όπως η Κίνα και η Ρωσία αναπτύσσουν ολοένα περισσότερο νέες σφαίρες συνεργασίας, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανταποκρίνονται οικοδομώντας ή ενισχύοντας τις δικές τους περιφερειακές συμμαχίες, από το ΝΑΤΟ μέχρι το Κουαρτέτο του Ινδικού και Ειρηνικού (ΗΠΑ, Ιαπωνία, Αυστραλία και Ινδία). Η Αμερική θα όφειλε, όμως, να επιχειρήσει μια διεθνοποιημένη προσέγγιση, η οποία θα επικεντρώνει κυρίως στις αξίες και στα οράματα και όχι στις χώρες.

Δυστυχώς, τα διεθνή εργαλεία και πλαίσια που δημιουργήθηκαν από την Αμερική μετά το 1945 δεν είναι επαρκή για να οργανώσουν μια κοινή συζήτηση ανάμεσα στις φιλελεύθερες κοινωνίες. Το G7, το NATO, η Ευρωπαϊκή Ενωση και το Κουαρτέτο είναι προσανατολισμένα σε περιφερειακό επίπεδο, σε τέτοιο βαθμό ώστε δεν μπορούν να οργανώσουν μια ισχυρή απάντηση σε παγκόσμιο επίπεδο.

Οι ΗΠΑ, η ΕΕ και οι δημοκρατίες της Ασίας που είναι σύμμαχοί τους, που διαθέτουν τεχνολογικά προηγμένες οικονομίες και υψηλά επίπεδα ζωής, αντιπροσωπεύουν από κοινού περίπου το μισό παγκόσμιο ΑΕΠ. Ομως, εάν οι ΗΠΑ θέλουν να προστατεύσουν και να αναζωογονήσουν τους θεσμούς της οικονομίας και να προσεγγίσουν τα αυταρχικά καθεστώτα από θέση ισχύος, η στρατηγική τους δεν μπορεί να είναι πρωτίστως επικεντρωμένη στον Ειρηνικό ή τον Ατλαντικό – οφείλει να είναι ανοιχτή στο σύνολο του δημοκρατικού κόσμου.

Η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν έχει ή τουλάχιστον είχε ένα όραμα για τη διεθνή δημοκρατική συνεργασία, που ήταν όμως προσανατολισμένο σε χώρες και όχι σε θεματολογία. Τελικά, η κυβέρνηση σκόνταψε στην ίδια πέτρα που βρίσκουν μπροστά τους όλες οι σχετικές προσπάθειες: τη δυσκολία να οριστεί ποιοι ανήκουν στο φιλελεύθερο δημοκρατικό κλαμπ. Ετσι, μετονόμασε το σχέδιό της από Διάσκεψη των Δημοκρατιών σε Διάσκεψη για τη Δημοκρατία και προφανώς ανέβαλε την πραγματοποίησή της μέχρι το επόμενο έτος.

Αντί, ωστόσο, να ρίξει το βάρος της σε αυτή καθαυτήν τη δημοκρατία, η διάσκεψη θα έπρεπε να δώσει έμφαση στις αξίες τις οποίες μοιράζονται οι φιλελεύθερες δημοκρατίες: την ανοιχτή κοινωνία, την έννομη τάξη, την αντιπροσωπευτική διακυβέρνηση, τις οικονομικές ευκαιρίες, την ιδιωτικότητα, την ασφάλεια, την ελευθερία της έκφρασης, τη δικαιοσύνη και την ισότητα.

Ενα τέτοιο φόρουμ δεν θα πρέπει να περιορίζεται σε κυβερνήσεις. Η κοινωνία των πολιτών, ο ακαδημαϊκός κόσμος, η βιομηχανία και ο χώρος της φιλανθρωπίας, καθώς και θρησκευτικές οργανώσεις αποτελούν πολλαπλασιαστικούς παράγοντες που ενισχύουν τη δημοκρατική δυναμική. Η ζωτικότητα αυτών των μη κυβερνητικών πρωταγωνιστών αποτελεί ένα από τα μοναδικά στοιχεία ισχύος των φιλελεύθερων δημοκρατιών σε σύγκριση με τα αυταρχικά συστήματα. Επιπλέον, αυτές οι διασκέψεις μπορούν και πρέπει να συμβάλλουν στη διάδοση των βέλτιστων πρακτικών για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης.

Η στρατηγική των ΗΠΑ για την αντιμετώπιση των αυταρχικών προκλήσεων οφείλει να είναι παγκόσμιας εμβέλειας και όχι περιφερειακά προσανατολισμένη, πλουραλιστική και όχι μεμονωμένη, καθώς και βασισμένη στη θεματολογία και όχι στα κράτη. Πάνω από έναν αιώνα νωρίτερα, μετά την προηγούμενη πανδημία, η Αμερική ήταν η κινητήριος δύναμη πίσω από την προσπάθεια συγκρότησης μιας νέας παγκόσμιας τάξης πραγμάτων. Σήμερα, πρέπει να ηγηθεί ευρισκόμενη στο κέντρο και όχι στην πρώτη γραμμή, δίπλα δίπλα με πολλές άλλες χώρες, προκειμένου να αδράξει μια μοναδική ευκαιρία για να εκσυγχρονίσει το μοντέλο μιας πιο διασυνδεδεμένης, χωρίς αποκλεισμούς και δημοκρατικής παγκόσμιας κοινωνίας.

Η Αν Μαρί Σλότερ είναι επικεφαλής της ομάδας σκέψης New America και καθηγήτρια Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον. Ο Καζούμι Χοσίνο – ΜακΝτόναλντ είναι κορυφαίος συνεργάτης της συμβουλευτικής φίρμας WestExec Advisors