Γαλλία – Τακτικά εβδομαδιαία τεστ στα Δημοτικά σχολεία μειώνουν δραστικά τη μετάδοση του ιού

Έπειτα από 21 μήνες πανδημικής εμπειρίας άπαντες (κυβερνήσεις, μαθητές και γονείς πλην θλιβερών εξαιρέσεων) αντιλαμβάνονται τη σημασία να μένουν τα σχολεία ανοικτά. Ακόμα, ωστόσο, οι κυβερνήσεις και οι υγειονομικές αρχές δεν έχουν βρει έναν τρόπο για να αποφεύγεται η μετάδοση της Covid μεταξύ των μαθητών – διότι κακά τα ψέματα, ιδιαίτερα τα παιδιά του Δημοτικού είναι υπερμεταδότες του ιού. Στη Γαλλία από την αρχή της εφετινής σχολικής χρονιάς έχει διαπιστωθεί ότι ο ρυθμός μετάδοσης στα παιδιά έως 12 ετών, κυρίως των πρώτων τάξεων του Δημοτικού, είναι πολύ υψηλός. Σχεδόν το 1% των μαθητών από 6 έως 10 ετών επιμολύνθηκαν την εβδομάδα από 29 Νοεμβρίου έως 5 Δεκεμβρίου.

Μια νέα διεθνής έρευνα που διεξήγαγε το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας και Ιατρικών Ερευνών (Inserm) έδειξε ότι η αποτελεσματικότερη μέθοδος για να μη χάνονται πολλές μέρες μαθημάτων είναι να καθιερωθεί η διενέργεια τακτικών τεστ για τον κορωνοϊό στους μαθητές. Μία ή και δύο φορές την εβδομάδα, ει δυνατόν. Προϋπόθεση, όμως, για να αποδώσει η μέθοδος είναι να υποβάλλονται στους ελέγχους τουλάχιστον οι μισοί μαθητές των σχολείων.

Σήμερα στη Γαλλία ελέγχονται στο σύνολό τους οι μαθητές μιας τάξης μόνο αν βρεθεί ένα θετικό κρούσμα ανάμεσά τους. Ο μαθητής που νοσεί απομονώνεται, όπως επίσης και οι μαθητές που αρνούνται να υποβληθούν σε τεστ. Η τάξη κλείνει αν ανιχνευθούν τρία θετικά κρούσματα. Πρόκειται για την στρατηγική των «ελέγχων αντιδραστηρίου», όπως εξηγεί στην οικονομική εφημερίδα «Les Echos» η επικεφαλής της έρευνας Βιτόρια Κολίτσα.

Οι «έλεγχοι αντιδραστηρίου» έχουν βοηθήσει στη μάχη κατά του κορωνοϊού περισσότερο από τη «βασική στρατηγική» αντιμετώπισης της πανδημίας, που είχε εφαρμοστεί αρχικά και συνίσταται στη διενέργεια τεστ μόνο σε παιδιά που έχουν εκδηλώσει συμπτώματα. Εφόσον ανιχνεύονταν θετικά κρούσματα έμπαινε σε καραντίνα ολόκληρη η τάξη.

«Η καθιέρωση τακτικών ελέγχων θα επιτρέψει την καλύτερη αντιμετώπιση της πανδημίας και την εξασφάλιση από 63% έως και 80% επιπλέον ημερών διδασκαλίας», σημειώνει η Βιτόρια Κολίτσα. Επιπλέον «θα αποτρέψει τις παράπλευρες απώλειες, δηλαδή μετάδοση της νόσου από ασυμπτωματικά παιδιά στις οικογένειές τους».

Για να καταλήξουν στα συμπεράσματα αυτά οι ερευνητές του Inserm μελέτησαν δύο ομάδες μαθητών διαφορετικών ηλικιών (μαθητές Δημοτικών σχολείων και μαθητές Λυκείων) στα τέλη της περασμένης σχολικής χρονιάς. Επίσης προσάρμοσαν τις παρατηρήσεις τους στην πολύ πιο μεταδοτικότερη μετάλλαξη Δέλτα – διότι την περίοδο διεξαγωγής της έρευνας κυριαρχούσε στη Γαλλία η μετάλλαξη Άλφα.

Υπερμεταδότες οι μικροί μαθητές

Ένα κεντρικό συμπέρασμα είναι ότι στα Δημοτικά σχολεία ο δείκτης μεταδοτικότητας (Rt) έφθανε στο 1,66 με 1,70, ενώ στα Λύκεια κυμαινόταν μεταξύ 1,10 και 1,13. Κάθε μαθητής του Δημοτικού δηλαδή, μετέδιδε την Covid σε 1,66 με 1,70 συμμαθητές του κατά μέσον όρο, ενώ κάθε λυκαειόπαις μόνο σε 1,10 με 1,13 συμμαθητές του. Η αισθητά μικρότερη μεταδοτικότητα στα Λύκεια αποδίδεται στο ότι πολλοί έφηβοι είχαν ήδη εμβολιαστεί την περασμένη άνοιξη που διενεργήθηκε η έρευνα.

«Παρατηρήσαμε ότι η συμμετοχή του 50% των μαθητών σε τακτικούς εβδομαδιαίους ελέγχους μειώνει τον αριθμό των κρουσμάτων κατά 21% επιπλέον στα Δημοτικά σχολεία και κατά 26% επιπλέον στα Γυμνάσια και τα Λύκεια, συγκριτικά με τη διενέργεια ελέγχων μόνο σε περίπτωση εκδήλωσης συμπτωμάτων Covid. Αν η συμμετοχή στα τακτικά τεστ αυξηθεί στο 75%, τα ποσοστά ανεβαίνουν στο 34% και στο 36% αντίστοιχα. Τα δεύτερα αυτά ποσοστά μπορούν να επιτευχθούν αν μόνο το 50% των μαθητών υποβληθεί σε ελέγχους όχι μία αλλά δύο φορές την εβδομάδα», σημειώνουν οι επιστήμονες.

Αναρμοδιότητα και καχυποψία

«Δεν είναι η πρώτη φορά που η Βιτόρια Κολίτσα και οι συνεργάτες της Αρνό Φοντανέ και Σιμόν Κοσμέζ συνιστούν τη διενέργεια τακτικών προληπτικών τεστ Covid στα εκπαιδευτικά ιδρύματα. Η κυβέρνηση έχει επανειλημμένα προαναγγείλει συστηματικούς ελέγχους, αλλά μέχρι τώρα δεν τους έχει ξεκινήσει», σημειώνει το δημοσίευμα της «Les Echos».

Το γαλλικό υπουργείο Υγείας προωθεί στις τοπικές κοινότητες τα αποθέματα τεστ Covid που διαθέτει, αλλά οι Επιθεωρήσεις εκπαίδευσης διαμηνύουν ότι δεν διαθέτουν προσωπικό εκπαιδευμένο για να διενεργήσει σωστά και όσο το δυνατόν πιο αξιόπιστα τους μαζικούς ελέγχους. «Η όλη κατάσταση θυμίζει ένα διάλογο κωφών», γράφει η Σολβέιγκ Γκοντελίκ στη γαλλική εφημερίδα. «Και το αποτέλεσμα είναι να διογκώνεται η καχυποψία και εν τέλει μόνο το 10% των μαθητών των Γυμνασίων και το 6% των μαθητών Λυκείων να κάνουν δέχονται τελικά να υποβληθούν σε τεστ Covid».

Ο εμβολιασμός των παιδιών

Η έρευνα του Inserm έδειξε εξάλλου τη σημασία των εμβολιασμών στα παιδιά του Δημοτικού – οι γαλλικές αρχές πρόκειται σύντομα να ανακοινώσουν ένα οργανωμένο και εκτεταμένο πρόγραμμα εμβολιασμών των παιδιών κάτω των 12 ετών.

Συγκεκριμένα η έρευνα έδειξε ότι αν εμβολιαστεί το 20% των μαθητών Δημοτικού η μετάδοση του κορωνοϊού μπορεί να μειωθεί έως 38%. Αν ο εμβολιασμός καλύψει το 50% των μαθητών, η μεταδοτικότητα μειώνεται κατά 75%. Επίσης οι ερευνητές σημειώνουν ότι ο περιορισμός της πανδημίας θα είναι αισθητά αποτελεσματικότερος εάν ταυτόχρονα με τους εμβολιασμούς διενεργούνται κάθε εβδομάδα τακτικά τεστ Covid.

Συγκεκριμένα, αν εμβολιαστεί το 20% των μαθητών Δημοτικού και διενεργούνται εβδομαδιαία τεστ στο 75% των ανεμβολίαστων, ο αριθμός των κρουσμάτων θα μειωθεί επιπλέον κατά 36%. Αν εμβολιαστεί το 50% και διενεργούνται εβδομαδιαία τεστ στο 75% των ανεμβολίαστων, τα κρούσματα θα μειωθούν κατά