Παραμένουν οι κίνδυνοι για την ελληνική οικονομία λόγω της πολεμικής σύρραξης στην Ουκρανία

H Focus Economics τον Αύγουστο του 2022 αναθεώρησε τις εκτιμήσεις της για το ρυθμό μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας τα επόμενα έτη. Έτσι για το 2022 ο ρυθμός μεγέθυνσης του ΑΕΠ αναμένεται να είναι της τάξης του 4,2% για το 2022 (έναντι 4% που αναμενόταν πριν ένα μήνα), 2,6% για το 2023 (έναντι 3% που αναμενόταν πριν ένα μήνα), 2,5% για το 2024 (έναντι 2,6% που αναμενόταν πριν ένα μήνα) και 2,3% για το 2025 (σταθερή εκτίμηση σε σχέση με ένα μήνα πρίν).

Όσον αφορά στον πληθωρισμό, η Focus Economics εκτιμά ότι το 2022 θα φτάσει στο 8,6% (από 7,3% που αναμενόταν πριν ένα μήνα), το 2023 το 2,9% (από 2,3% που αναμενόταν πριν ένα μήνα), και το 2024 και το 2025 το 1,8% και 1,6% αντίστοιχα.

Όπως σημειώνει η Focus Economics, η αύξηση του ΑΕΠ του 1ου τριμήνου του 2022 σχεδόν τριπλασιάστηκε σε σχέση με το 4ο τρίμηνο του 2021 εν μέσω χαλάρωσης των περιορισμών για τον Covid-19 και αύξησης της κατανάλωσης των νοικοκυριών και της κυβέρνησης.

Στο δεύτερο τρίμηνο, ο ρυθμός αύξησης της βιομηχανικής παραγωγής συρρικνώθηκε απότομα τον Απρίλιο, ενώ ο πληθωρισμός -σε υψηλά επίπεδα σε όλο το δεύτερο τρίμηνο- μείωσε το καταναλωτικό κλίμα και πιθανότατα περιόρισε τις ιδιωτικές δαπάνες. Επιπλέον, ο PMI της μεταποίησης μειώθηκε σε όλο το δεύτερο τρίμηνο παρά το γεγονός ότι παρέμεινε σε επίπεδο άνω του 50. Ταυτόχρονα, το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε τον Απρίλιο -για τρίτο συνεχόμενο μήνα- σε συνδυασμό με την ανάκαμψη της τουριστικής βιομηχανίας: τα έσοδα του Απριλίου από τον τουρισμό ήταν πάνω από τα στοιχεία του Απριλίου 2019, ενώ τους μήνες Ιανουάριο-Ιούνιο η επιβατική κίνηση των αεροδρομίων ήταν σε γενικές γραμμές παρόμοια με τα επίπεδα του 2019.

Εν τω μεταξύ, τον Ιούλιο, η ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε πρόσθετες ενεργειακές επιδοτήσεις αξίας άνω των 700 εκατομμυρίων ευρώ, οι οποίες θα πρέπει να αναμένεται ότι θα παρέχουν κάποια στήριξη στην αγοραστική δύναμη.

Ταυτόχρονα, η Focus Economics σημειώνει ότι η αύξηση του ΑΕΠ αναμένεται να μετριαστεί το 2022 λόγω της επιδείνωσης της εξωτερικής ζήτησης και του αυξημένου πληθωρισμού. Ο εναρμονισμένος πληθωρισμός ανήλθε στο ιστορικό υψηλό 11,6% τον Ιούνιο από 10,5% το Μάιο. Οι υψηλότερες τιμές των τροφίμων και της ενέργειας τους τελευταίους μήνες λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και οι πρόσφατες μειώσεις στις προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου ώθησαν τον πληθωρισμό. Ενώ ο πληθωρισμός αναμένεται να έχει κορυφωθεί το δεύτερο τρίμηνο και να συγκρατηθεί στη συνέχεια, θα πρέπει ωστόσο να αναμένεται ότι θα παραμείνει υψηλός καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Η οικονομική στήριξη της ΕΕ και η τουριστική βιομηχανία που βρίσκεται τώρα κοντά στο προ-πανδημικό επίπεδο αναμένεται να στηρίξουν την οικονομία.

Η μειωμένη παροχή φυσικού αερίου από τη Ρωσία, οι προκλήσεις βιωσιμότητας του χρέους και το μεγάλο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αποτελούν κινδύνους.

Πηγές:

Δείκτης Ανάκαμψης: Υπολογισμοί του Τμήματος Έρευνας και Ανάπτυξης του Προγράμματος Συμπληρωματικής Εκπαίδευσης (E-learning) του ΕΚΠΑ.

Ημερήσιοι θάνατοι από covid-19: Our World in Data.

Ρυθμός μεγέθυνσης ΑΕΠ, Πληθωρισμός, Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Ενέργειας, Τιμές ενέργειας: Πετρέλαιο, Αέριο: Oxford Economics – Global Economic Model.

Δείκτης PMI στη μεταποίηση: HIS Markit.

Δείκτης οικονομικού κλίματος: Διεύθυνση Οικονομικών και Χρηματοοικονομικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Σημειώσεις:

Δείκτης Ανάκαμψης: Αποτελείται από πέντε επιμέρους δείκτες ο καθένας από τους οποίους από επιμέρους μεταβλητές με βάση της εξής μεθοδολογία.

Ημερήσιοι θάνατοι από covid-19: Πρόκειται για το μέσο όρο των ημερήσιων θανάτων από covid-19 σε εβδομαδιαία βάση.

Ρυθμός μεγέθυνσης ΑΕΠ: Πρόκειται για τον ετήσιο ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ σε σταθερές τιμές.

Πληθωρισμός: Πρόκειται για τον ετήσιο ρυθμό μεταβολής του γενικού επιπέδου τιμών.

Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή Ενέργειας: Πρόκειται για τον εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή ή αλλιώς τον ετήσιο ρυθμό μεταβολής του επιπέδου τιμών προϊόντων ενέργειας.

Τιμές ενέργειας: Πετρέλαιο, Αέριο: Πρόκειται για δείκτες που παρουσιάζουν την τιμή του πετρελαίου και του αερίου με έτος βάσης το 2015, το οποίο λαμβάνει την τιμή 100.

Δείκτης PMI στη μεταποίηση: Πρόκειται για το Δείκτη Υπευθύνων Προμηθειών στον κλάδο της μεταποίησης που καταγράφει τόσο τα επίπεδα παραγωγής, όσο και τις προσδοκίες για την εξέλιξή της στο άμεσο μέλλον (περίπου 6 μήνες προβλεπτική ικανότητα). Τιμές άνω του 50 σημαίνουν ότι η τιμή είναι καλύτερη σε σχέση με του προηγούμενου μήνα και σηματοδοτεί καλές προοπτικές για τους επόμενους 6 περίπου μήνες.

Δείκτης οικονομικού κλίματος: Ο δείκτης οικονομικού κλίματος (ESI) είναι ένας σύνθετος δείκτης που στόχο έχει να παρακολουθεί τη μεταβολή του ΑΕΠ είναι ένας σταθμισμένος μέσος όρος απαντήσεων σε επιλεγμένες ερωτήσεις που απευθύνονται σε επιχειρήσεις και σε καταναλωτές και σκοπό έχουν να προσδιορίσουν το οικονομικό κλίμα.

* O καθηγητής Παναγιώτης Πετράκης, επιστημονικός υπεύθυνος στο Τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης του Προγράμματος Συμπληρωματικής Εκπαίδευσης (E-learning) του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών με συνεργάτες τους Δρ Π.Χ. Κωστή και Δρ Κ.Η. Καυκά και ομάδα ερευνητών παράγουν τους δείκτες από τη Βάση Δεδομένων για Οικονομικές προβλέψεις.