Ευρωπαϊκές τράπεζες: Πόσο θα κρατήσει των πάρτι των κερδών

Τα υψηλότερα κέρδη από την εποχή της χρηματοπιστωτικής κρίσης απολαμβάνουν οι ευρωπαϊκές τράπεζες, επωφελούμενες από έναν άνευ προηγουμένου ρυθμό αύξησης των επιτοκίων, ο οποίος οδηγεί σε αύξηση των εσόδων από δανεισμό. Το ερώτημα ωστόσο που τίθεται, είναι πόσο μπορεί να διαρκέσει το πάρτι.

Όπως γράφει το Bloomberg, δέκα από τους μεγαλύτερους δανειστές της περιοχής που έχουν αναφέρει μέχρι τα αποτελέσματά τους, αύξησαν τα καθαρά έσοδα δανεισμού κατά 16% στα 120,8 δισεκατομμύρια ευρώ (131,6 δισεκατομμύρια δολάρια) το περασμένο έτος, καταγράφοντας τα υψηλότερα κέρδη από το 2007 και προκαλώντας μια σειρά από αυξήσεις μερισμάτων και εξαγορές.

Με τα επιτόκια να αυξάνονται περαιτέρω, στελέχη από την Deutsche Bank AG έως τη Nordea Bank Abp λένε ότι οι καλές στιγμές δεν έχουν τελειώσει ακόμη.

Κομισιόν: Αμεσες και εύκολες τραπεζικές πληρωμές σε όλη την ΕΕ

Εκ πρώτης όψεως, οι ευρωπαϊκές τράπεζες βρίσκονται σε μια χρυσή στιγμή: η αυστηρότερη νομισματική πολιτική με στόχο τη μείωση του πληθωρισμού τις αφήνει να χρεώνουν περισσότερα για την πίστωση, ενώ την ίδια στιγμή μετακυλίουν μόνο ένα κλάσμα των αυξήσεων στους καταθέτες.

Η διαφορά μεταξύ των δύο είναι γνωστή ως καθαρό εισόδημα από τόκους και συνεχώς αυξάνεται. Ωστόσο, την ίδια στιγμή, τα υψηλότερα επιτόκια ενισχύουν τις πιέσεις σε εταιρικούς και λιανικούς πελάτες. Ο πληθωρισμός, παρά τις ενδείξεις αποκλιμάκωσης εξακολουθεί να βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα και οι φόβοι για ύφεση δεν έχουν ακόμα εκτονωθεί πλήρως.

Το πικνίκ κερδών των τραπεζών θα προσελκύσει την εισβολή μυρμηγκιών

Αυτό ενισχύει τον κίνδυνο χρεοκοπιών και καθυστερήσεων στις πληρωμές από δανειολήπτες, που και τα δύο θα μπορούσαν να βλάψουν τους ισολογισμούς της τράπεζας στο μέλλον.

«Μετά από πολλά χρόνια συρρίκνωσης των εσόδων, οι τράπεζες έχουν μετατραπεί σε μια ιστορία ανάπτυξης», δήλωσε στο Bloomberg, ο Francois Lavier, ο οποίος βοηθά στη διαχείριση 35,9 δισεκατομμυρίων ευρώ συμπεριλαμβανομένων των τραπεζικών ομολόγων στο Lazard Freres Gestion στο Παρίσι. «Αυτό θα πρέπει να συνεχιστεί στη ζώνη του ευρώ φέτος, αλλά η ανατιμολόγηση δεν μπορεί να συνεχιστεί για πάντα. Εάν τα επιτόκια κορυφωθούν, οι αυξήσεις των εσόδων θα σταματήσουν καθώς η ανατιμολόγηση τελειώνει ή θα δούμε έναν άλλο αρνητικό αντίκτυπο όπως ακριβότερες καταθέσεις».

Ο ρόλος των κεντρικών τραπεζών

Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, η οποία άρχισε να αυξάνει τα επιτόκια νωρίτερα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, δείχνει ότι οι τράπεζες δεν θα μπορούν να βασίζονται για πάντα στη νομισματική πολιτική ώστε να αυξάνουν τα κέρδη  τους. Η Fed επιβραδύνει τις αυξήσεις επιτοκίων και τα swaps έχουν ακόμη και μειώσεις τιμών μέχρι το τέλος του έτους.

«Τα έσοδα από τόκους όντως προέκυψαν», είπε ο Ralph Hamers, διευθύνων σύμβουλος της UBS Group AG, σε συνέντευξή του στον Manus Cranny του Bloomberg TV την Τρίτη. «Σε ό,τι αφορά την επίδραση του δολαρίου, πιστεύουμε ότι είναι πολύ πιθανό να έχει κορυφωθεί, ωστόσο θα έρθουν περισσότερα για το ευρώ και το ελβετικό φράγκο».

Αντίθετα, η ΕΚΤ αύξησε τα επιτόκια κατά μισή μονάδα την Πέμπτη και υποσχέθηκε άλλη μια τέτοια κίνηση τον επόμενο μήνα, προτού οι αξιωματούχοι κάνουν στη συνέχεια απολογισμό για το πού πρέπει να πάει το κόστος δανεισμού για να τιθασεύσει τον πληθωρισμό.

Η Ανατολική Ευρώπη δείχνει επίσης ότι το όφελος για τους δανειστές θα υποχωρήσει τελικά. Αρκετές κεντρικές τράπεζες εκεί αναμένεται να μειώσουν το κόστος δανεισμού αργότερα αυτό το έτος και οι καταθέτες σε ορισμένες χώρες ήδη αναζητούν καλύτερα επιτόκια.

Θωράκιση καταθέσεων

Αν και οι ευρωπαίοι δανειστές μπορεί να μην μετακυλίσουν πολλά από τα κέρδη αμέσως, μπορούν επίσης να επισημάνουν το προηγούμενο της αρχικής θωράκισης των αποταμιευτών όταν η ΕΚΤ υιοθέτησε αρνητικά επιτόκια το 2014, με πολλούς να χρεώνουν τελικά μόνο για χρήματα που διατηρούνται στην τράπεζα σε ορισμένα όρια, όπως π.χ. τα  100.000 ευρώ.

«Μέχρι στιγμής, η αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ ήταν πιο απότομη από την αύξηση των επιτοκίων όσον αφορά τις καταθέσεις», δήλωσε ο Tanate Phutrakul, οικονομικός διευθυντής της ING Groep NV, σε συνέντευξή του στον Tom Mackenzie του Bloomberg TV την Πέμπτη. Ο ολλανδικός δανειστής δεν δυσκολεύεται να προσελκύσει τέτοια χρηματοδότηση αφού έλαβε περίπου 10 δισεκατομμύρια ευρώ από καταθέσεις λιανικής το τρίμηνο, ωστόσο θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τους ανταγωνιστές, είπε.

Η άλλη όψη της εξίσωσης

Η άλλη όψη της εξίσωσης είναι ο κίνδυνος καταστροφής της ζήτησης εάν οι πελάτες αποφασίσουν να λάβουν ένα δάνειο πολύ ακριβό, περιορίζοντας ένα μέρος της εταιρικής και λιανικής τραπεζικής.

Οι δανειστές είδαν τη ζήτηση για εταιρικά δάνεια να μειώνεται κατά 11% το τέταρτο τρίμηνο, ενώ η ζήτηση για στεγαστικά δάνεια κατοικιών μειώθηκε κατά 74%, σύμφωνα με την ΕΚΤ. Οι τράπεζες αναμένουν περαιτέρω μείωση της ζήτησης από εταιρείες και νοικοκυριά τους πρώτους τρεις μήνες του τρέχοντος έτους, σύμφωνα με έρευνα της ΕΚΤ που δημοσιεύθηκε τον περασμένο μήνα.

Οι αγορές κατοικιών και η ζήτηση στεγαστικών δανείων παγκοσμίως υποχωρούν υπό το βάρος και την ταχύτητα των αυξήσεων των επιτοκίων της κεντρικής τράπεζας. Η ισπανική Banco Bilbao Vizcaya Argentaria SA αναμένει «ελαφρώς αρνητική» αύξηση των στεγαστικών δανείων στη χώρα καταγωγής της φέτος, δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος Onur Genc σε αναλυτές την Τετάρτη. Και πρόσθεσε ότι η τράπεζα βασίζεται σε υψηλότερη ζήτηση για καταναλωτικά και εταιρικά δάνεια, ιδίως από τις ανάγκες των εταιρειών σε κεφάλαιο κίνησης, για να τι  καλύψει αυτό.

Οι τράπεζες, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, έχουν καταφέρει να αποφύγουν την αύξηση του ποσοστού των επισφαλών δανείων στους ισολογισμούς τους. Αρκετοί, ωστόσο, παραμερίζουν κεφάλαια για να καλύψουν δάνεια που επιδεινώνονται κατά τη διάρκεια μιας πιθανής ύφεσης.