Η οικονομία δεν ψεύδεται

Μπορεί η οικονομία να μην στηρίζεται σε αυστηρές επιστημονικές βάσεις, πλην όμως έχει την ιδιότητα να ξεχωρίζει τις καλές από τις κακές πολιτικές. Μπορούμε συνεπώς να πούμε ότι έχει μια εξόχως σταθερή ιδιότητα, όπως προκύπτει από τη μελέτη της ιστορίας, αυτής των γεγονότων, προοδεύει πολύ πιο γρήγορα από την πολιτική. Ως γνωστόν, τον Μεσαίωνα, το εμπόριο και η εξάπλωσή του προηγήθηκαν αισθητά της δημιουργίας των πόλεων-κρατών. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η ευρωπαϊκή Κοινή Αγορά προεξόφλησε την πολιτική Ευρώπη – η οποία ακόμα βρίσκεται στα σπάργανα. Το 1991, η σοβιετική οικονομία είχε καταρρεύσει πολύ πριν το κομμουνιστικό κόμμα καταλάβει τί συνέβαινε.

Παρ’ όλα αυτά, στις μέρες μας, με σπανιότατες εξαιρέσεις, διεθνώς, οι περισσότερες κυβερνήσεις ενεργούν εθνοκεντρικά, την στιγμή που τα πάντα παγκοσμιοποιούνται – από τις ροές κεφαλαίων και πληροφοριών, έως την τηλεργασία και την σελιδοποίηση εφημερίδων. Κάποιοι πολιτικοί ομιλούν ακόμα για τον Τρίτο Κόσμο (έκφραση που πρώτος χρησιμοποίησε το 1952 ο Γάλλος κοινωνιολόγος Αλφρέντ Σωβύ), την ώρα που οι περισσότερες φτωχές χώρες έχουν ενσωματωθεί στην διεθνή οικονομία της αγοράς και κάποιες από αυτές,αναπτύσσονται με ρυθμούς 7% έως 12% ετησίως.

Στην Ελλάδα, ωστόσο, υπάρχουν πολιτικές παρατάξεις που στο καταστατικό τους υιοθετούν πρακτικές που ιστορικά κονιορτοποιήθηκαν αφήνοντας πίσω τους κάποια εκατομμύρια νεκρούς. Κάποιες άλλες πάλι πιπιλίζουν οικονομικές αρχές, άσχετες με την πραγματικότητα και τις συνθήκες που διέπουν την διαμόρφωση και εξέλιξή της.

Πέρα, όμως, από το γεγονός ότι η οικονομία προηγείται της πολιτικής, έχει και μιαν άλλη ιδιότητα που δύσκολα αποκρύπτεται. Χωρίζεται σε καλές και κακές οικονομικές πολιτικές. Οι κακές οικονομικές πολιτικές – όπως εφαρμόστηκαν στην Ρωσία του 1917 και του 1920, στην Κίνα του 1950, στην Γερμανία του 1920, στην Αργεντινή του 1940 και του 2000 στην Αίγυπτο του 1950, στην Ζιμπάμπουε του 2007 και στην Ινδία του 1949 – είχαν ολέθριες επιπτώσεις, με πάμπολλα εκατομμύρια θύματα και με την δημιουργία πολιτικών τεράτων όπως ο ναζισμός στην Γερμανία και ο μαοϊσμός στην Κίνα.

Ασφαλώς δε, αν η Ελλάδα δεν είχε ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι ολέθριες οικονομικές πολιτικές της μεταπολιτεύσεως θα είχαν οδηγήσει σήμερα στην πλήρη και άτακτη χρεωκοπία, με παράλληλη ολοσχερή κατάρρευση του εντός της χώρας παραγωγικού μηχανισμού. Με άλλα λόγια, εκτός Ευρώπης η Ελλάδα όχι μόνον θα είχε πτωχεύσει, αλλά θα είχε απωλέσει και κάθε δυνατότητα να στηριχθεί σε μία ενδογενή ανάπτυξη. Αυτή είναι η πραγματικότητα και όσοι την παραμορφώνουν είναι εκ προμελέτης δολοφόνοι του μέλλοντος της χώρας και των γενηών που έρχονται. Ιδιαίτερα στην εποχή μας, όπου η πραγματικότητα επιταχύνεται μήνα με το μήνα.

Μια τρίτη ιδιότητα της οικονομίας που προκύπτει από τις διαπιστώσεις και σκέψεις που προηγούνται είναι ότι, ακόμα και αν δεχθούμε – όπως το θέλουν κάποιοι οικονομολόγοι – ότι δεν είναι επιστήμη, η οικονομία δεν ψεύδεται. Στις περιπτώσεις κακών οικονομικών πολιτικών οι επιπτώσεις είναι αμείλικτες και όχι λίγες φορές δολοφονικές για τους*ητλούς και αδαείς περί τα οικονομικά πολίτες. Ωστόσο, το γεγονός ότι η οικονομία δεν ψεύδεται, δεν εμποδίζει σε καμμία περίπτωση να χρησιμοποιείται από τους πολιτικούς ως εργαλείο των δικών τους ψευδών, τα οποία στην συνέχεια μπορούν να γίνουν και στηρίγματα πολιτικής εξουσίας.

Από την άποψη αυτή, ίσως στην οικονομική ιστορία του 21ου αιώνα τα γνωστά ελληνικά πολιτικά ψεύδη που λίγο έλειψε να οδηγήσουν σε μια καταστροφική πτώχευση της χώρας, αυτήν του 2010, αν δεν γίνουν παράδειγμα προς αποφυγήν η Ελλάδα θα βρίσκεται μονίμως μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας.

Και τούτο διότι ολόκληρη η μεταπολιτευτική οικονομική ιστορία της Ελλάδος θεμελιώθηκε σε ψευδείς φαντασιώσεις τις οποίες ακόμη και σήμερα κάποιοι δεν εννοούν να εγκαταλείψουν. Η πραγματικότητα, όμως, είναι πεισματάρικη και εκδικητική. Μπορεί κάποιες χώρες να βρέθηκαν σε κρίση επειδή στηρίχθηκαν σε φούσκες ακινήτων ή τραπεζικών προϊόντων, αλλά σε καμμία από αυτές δεν παρατηρήθηκε το φαινόμενο της ιδεοπολιτικής φούσκας που ακόμα και στις σημερινές χαλεπές μέρες ταλαιπωρεί την χώρα.

Το μεταπολιτευτικό δράμα της Ελλάδος ξεκίνησε με την κρατικοποίηση του ομίλου Ανδρεάδη το 1975 και συνεχίστηκε με την απίστευτη σε δανεισμό και παραγωγική εξάρθρωση περίοδο, η οποία τελείωσε όταν το 1995, η χώρα επέλεξε να συμμετάσχει στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση (ΟΝΕ) της τότε διευρυμένης Ευρώπης.

Δυστυχώς όμως, η περίοδος της οικονομικής εξυγίανσης και προσαρμογής στον μεταβαλλόμενο διεθνή καταμερισμό της εργασίας ήταν μικρής διάρκειας. Πολύ σύντομα έτσι η χώρα ξαναγύρισε στις κακές πολιτικές του παρελθόντος και τα αποτελέσματα είναι γνωστά και χιλιοειπωμένα.

Σήμερα, σειρά γεγονότων με εξωγενή χαρακτήρα, μας φέρνουν αντιμέτωπους με μια πολύπλοκη, τεχνολογικά δύσκολη, γεωπολιτικά κρίσιμη και αναπτυξιακά πολύ δύσκολη συγκυρία.

Ως εκ τούτου, το ερώτημά μας προς τους διαχειριστές αυτής της νέας και ρευστής συγκυρίας είναι αν συνειδητοποιούν πως η οικονομία ΔΕΝ ψεύδεται.