ΔΝΤ: «Καμπανάκι» για δημογραφικό και κλιματική κρίση

Συστάσεις προς την ελληνική κυβέρνηση προκειμένου να επιτευχθούν καλύτεροι ρυθμοί ανάπτυξης κατά τα επόμενα χρόνια πραγματοποιεί το ΔΝΤ, στην έκθεσή που δημοσιοποίησε χθες, στο πλαίσιο του άρθρου 4. Μάλιστα, εφιστά την προσοχή σε κινδύνους όπως το δημογραφικό, την έλλειψη εργατικού δυναμικού και την κλιματική κρίση, προτείνοντας λύσεις για τα επόμενα χρόνια.

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στο κείμενο, το Ταμείο ζητά ολοκληρωμένες μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών εμποδίων στην προσφορά που θα αναζωογονήσουν τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης, ενώ παράλληλα θα αμβλύνουν τις πληθωριστικές πιέσεις. Δεδομένων των αρνητικών δημογραφικών προοπτικών, οι οποίες εκτιμάται ότι θα μειώσουν τη δυνητική ανάπτυξη κατά περίπου μισή ποσοστιαία μονάδα, το ΔΝΤ τονίζει ότι είναι ζωτικής σημασίας η προώθηση των επενδύσεων και η αύξηση της παραγωγικότητας. Η ταχεία εφαρμογή των του ΕΣΠΑ θα συμβάλει όχι μόνο στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της ανάπτυξης αλλά και στην επίτευξη των κλιματικών στόχων.

Δημογραφικό: «Θηλιά» στο λαιμό της Ελλάδας η γήρανση του πληθυσμού – Αναζητούνται άμεσα λύσεις

Επιπλέον, η ιεράρχηση των μεταρρυθμίσεων που ενισχύουν την προσφορά, όπως αυτές που αποσκοπούν στην ενίσχυση της συμμετοχής του εργατικού δυναμικού, θα βοηθήσει επίσης στη συγκράτηση των μισθολογικών πιέσεων και στη μείωση του πληθωρισμού, σύμφωνα με τις συστάσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Δημογραφικό και ανάπτυξη

Στο πλαίσιο των δημογραφικών αντιξοοτήτων και της λήξης της χρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας,η αύξηση του ΑΕΠ προβλέπεται να συγκρατηθεί σε περίπου 1,2% από το 2027 και μετά (1,6% το 2025 και 1,4% το 2026) .Ο προσανατολισμός της δημοσιονομικής πολιτικής θα είναι σε γενικές γραμμές ουδέτερος από το 2025, καθώς οι αρχές σχεδιάζουν να διατηρήσουν το πρωτογενές πλεόνασμα στο 2% περίπου του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα.

Στήριξη των επιχειρήσεων

Επίσης, η επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων για τη στήριξη των επιχειρήσεων είναι ζωτικής σημασίας για την τόνωση της οικονομίας και της παραγωγικότητας. Οι κανονισμοί θα πρέπει να εξορθολογιστούν περαιτέρω ώστε να διευκολυνθεί η είσοδος και η έξοδος επιχειρήσεων, καθώς και οι αλλαγές στις θέσεις εργασίας, γεγονός που θα συμβάλει στη βελτίωση του επιχειρηματικού δυναμισμού, όπου η Ελλάδα υστερεί έναντι των περισσότερων χωρών της ΕΕ, σύμφωνα πάντα με το ΔΝΤ.

Όπως σημειώνεται στην έκθεση «Η Ελλάδα ήταν μεταξύ των κορυφαίων χωρών στην αύξηση της ψηφιοποίησης τα τελευταία χρόνια, με συναφή αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας με βάση στοιχεία από διάφορες χώρες.Όμως, βασικές δείκτες ψηφιοποίησης εξακολουθούν να βρίσκονται κάτω από το αντίστοιχους μέσους όρους της ΕΕ, ιδίως στους τομείς που σχετίζονται με την ενσωμάτωση της ψηφιακής τεχνολογίας».

Οι τρέχουσες προσπάθειες των αρχών στον τομέα της ψηφιοποίησης θα μπορούσαν να αυξήσουν την εστίαση στην ενίσχυση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, οι οποίες αντιπροσωπεύουν πάνω από το 70% της συνολικής απασχόλησης, για να μεγιστοποιήσουν τα οικονομικά οφέλη και τα οφέλη για την απασχόληση

Εργατικό δυναμικό

Η εξασφάλιση υψηλότερης συμμετοχής στην αγορά εργασίας και ενός καλύτερα καταρτισμένου εργατικού δυναμικού θα αυξήσει την εργατική δυναμική της αγοράς, διευκολύνοντας παράλληλα περαιτέρω την ψηφιοποίηση και την πράσινη μετάβαση, προστίθεται στην έκθεση, παρά την έντονη πρόσφατη αύξηση της απασχόλησης, τα ποσοστά συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό και απασχόλησης εξακολουθούν να είναι χαμηλότερα από εκείνα της ομόλογες χώρες και υπάρχουν επίσης ενδείξεις έλλειψης δεξιοτήτων σε επιλεγμένους τομείς. Κατά το Ταμείο, η κλιμάκωση του πρόσφατα αναβαθμισμένου συστήματος δια βίου μάθησης για την παροχή βελτιωμένης κατάρτισης σε περισσότερους ανθρώπους, μεταξύ άλλων σε θέματα ψηφιακής και πράσινες δεξιότητες, θα μπορούσε να μειώσει τις ελλείψεις δεξιοτήτων.

Κόκκινα δάνεια

Από εκεί και πέρα, η ενίσχυση των μεταρρυθμίσεων του δικαστικού συστήματος και των εξωδικαστικών διαδικασιών θα συμβάλει στη βελτίωση του επιχειρηματικής δυναμικότητας με παράλληλη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Ενώ η ταχεία μείωση των τραπεζικών μη εξυπηρετούμενων δανείων ήταν αξιοσημείωτη, οι κίνδυνοι έχουν μεταφερθεί σε μεγάλο βαθμό στο μη τραπεζικά χρηματοπιστωτικά τομέα (funds και servicers), με το προβληματικό χρέος να ανέρχεται σε περίπου 70 δισ. ευρώ (34% του ΑΕΠ)!

Κλιματική Κρίση

Επιπλέον, το Ταμείο θεωρεί ότι απαιτούνται συντονισμένες προσπάθειες για την επίτευξη των φιλόδοξων κλιματικών στόχων των αρχών και της πράσινης μετάβασης. Σύμφωνα με το ΔΝΤ, οι πρόσφατες πυρκαγιές και οι πλημμύρες στην Ελλάδα υπογραμμίζουν τον επείγοντα χαρακτήρα των αποφασιστικών δράσεων τόσο για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή όσο και για τον μετριασμό της.

Το κόστος προσαρμογής εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 1,5% του ΑΕΠ ετησίως για τα επόμενα 25 χρόνια, ενώ η επίτευξη του στόχου των αρχών για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου απαιτεί σημαντικές πράσινες επενδύσεις άνω του 20% του ΑΕΠ.

Αυξήστε τους φόρους για τον άνθρακα!

Δεδομένης της κυριαρχίας των ορυκτών καυσίμων στην ελληνική ενεργειακή δομή, η πρόοδος στις δράσεις για το κλίμα εξαρτάται καθοριστικά από την ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στις μεταφορές και τα κτίρια. Οι αρχές θα πρέπει να εξετάσουν, σύμφωνα με το ΔΝΤ, το ενδεχόμενο να αυξήσουν την τιμολόγηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (συμπεριλαμβανομένων των ειδικών φόρων κατανάλωσης) σε τομείς όπως οι μεταφορές, ώστε να δοθούν περαιτέρω κίνητρα για την ταχεία και αποτελεσματική πράσινη μετάβαση.