Αρθούρος Ζερβός: Ο πρώτος «πράσινος» πρόεδρος της ΔΕΗ και πρωτεργάτης διεθνώς στις ΑΠΕ

Τον Οκτώβριο του 2009 τη διακυβέρνηση της χώρας αναλαμβάνει ο Γιώργος Παπανδρέου και με ένα από τα κεντρικά του συνθήματα για την «πράσινη ανάπτυξη» τοποθετεί στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, υπουργό την αναγνωρισμένη διεθνώς οικολόγο Τίνα Μπιρμπίλη και τον Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της ΔΕΗ τον διακεκριμένο διεθνώς επιστήμονα στις ΑΠΕ Αρθούρο Ζερβό.

Ο Παπανδρέου με αυτές τις επιλογές του σηματοδότησε την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της Ελλάδας, μίας χώρας που λίγους μήνες μετά θα έμπαινε κι επισήμως στην τραυματική περιπέτεια της χρεοκοπίας και των μνημονίων της τρόικας.

Αρθούρος Ζερβός: Πέθανε ο καθηγητής του ΕΜΠ και πρωτεργάτης των ΑΠΕ

Ο Αρθούρος Ζερβός

Ο Κερκυραίος καθηγητής του ΕΜΠ και πρωτεργάτης διεθνώς για τη διείσδυση των ΑΠΕ, έφυγε τα μεσάνυχτα από τη ζωή δίνοντας έναν σκληρό αγώνα απέναντι στον θάνατο.

Ευγενής, ανοιχτός στο διάλογο και τις νέες ιδέες, οραματιστής επιχείρησε να αφήσει το αποτύπωμα του και στον ελληνικό χώρο.

Όταν αποδέχτηκε την πρόταση του Γιώργου Παπανδρέου, τον Νοέμβριο του 2009 ο Αρθούρος Ζερβός δεν είχε ανάγκη την καταξίωση στην Ελλάδα. Την είχε ήδη κερδίσει στο διεθνές σκηνικό πρωταγωνιστώντας στην ανάγκη για την ανάπτυξη και τη διείσδυση των ΑΠΕ με τον ταυτόχρονο περιορισμό των ορυκτών καυσίμων.

Ο ίδιος στις πρώτες του δηλώσεις ενώπιον της Επιτροπής Θεσμών τόνισε:
« Όραμά μου είναι το 2050, να στηριζόμαστε για τον ηλεκτρισμό μονάχα σε ΑΠΕ, γιατί μακροπρόθεσμα, δεν υπάρχει άλλος δρόμος», σημείωσε δίνοντας το στίγμα των προθέσεων του για να επισημάνει: «Δεν δέχθηκα αυτή τη δουλειά για τα λεφτά: Δεν διεκδικώ, ούτε έκανα καμία τέτοιου είδους διαπραγμάτευση».

Ο Ζερβός ταυτόχρονα φανέρωνε και το σχέδιο του για τη ΔΕΗ. Δεσμεύτηκε να δώσει έμφαση στην βελτίωση των παρεχομένων υπηρεσιών της επιχείρησης, αλλά και στην τεχνολογική της ανανέωση, με μια όσο το δυνατόν πιο γενναία στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.  Ρεαλιστής αν και οραματιστής, διευκρίνισε πως το βασικό καύσιμο για τα αμέσως επόμενα χρόνια, θα παραμείνει ο λιγνίτης, αλλά με αντικατάσταση δύο παλαιών λιγνιτικών σταθμών -αρχής γενομένης το 2011- και με σταδιακή αντικατάσταση τους με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Τα «πέτρινα» χρόνια

Η κυβέρνηση Παπανδρέου δεν θα αργούσε να διαπιστώσει πως «λεφτά δεν υπήρχαν» παρά τις προεκλογικές εξαγγελίες του αρχηγού του ΠΑΣΟΚ.

Ο ίδιος ο Παπανδρέου καλωσόριζε το ΔΝΤ με εκείνο το ιστορικό διάγγελμα από το Καστελόριζο και η χώρα έμπαινε σε αχαρτογράφητα νερά…

Σύντομα και ο Αρθούρος Ζερβός πρόεδρος και CEO της ΔΕΗ και πρόεδρος της ΔΕΗ Ανανεώσιμες, θα εξακρίβωνε το μέγεθος των οικονομικών προβλημάτων του κραταιού τότε μονοπωλίου στην ενέργεια. Τα έσοδα έπεφταν ραγδαία, οι μισθοί σε στελέχη και εργαζόμενους δέχονταν άγριο ψαλίδι, και το «πράσινο» όραμα για τη ΔΕΗ που ξεκίνησε να χτίσει με τον τότε CEO στη ΔΕΗ ΑΝ. Γιάννη Τσιπουρίδη, χλώμιαζε…

Τα διοικητικά συμβούλια της ΔΕΗ ήταν πρωτόγνωρα. Ο Ζερβός συγκέντρωνε εβδομάδα με την εβδομάδα τα έσοδα του ομίλου και τα κατένειμε με τρόπο που να μπορούν να λειτουργήσουν στοιχειωδώς οι διευθύνσεις και οι εταιρείες του ομίλου.
Η στροφή στις ΑΠΕ φάνταζε από δύσκολη ως αδύνατη. Τα δισεκατομμύρια που απαιτούνταν δεν υπήρχαν… Οι τράπεζες κλειστές απέναντι στον όμιλο, οι εγγυητικές ανύπαρκτες…

Ο Ζερβός με τον Τσιπουρίδη, δεν εγκατέλειψαν, εντελώς, το «πράσινο» όραμα. Πέτυχαν να αφήσουν το 2015, όταν ο πρόεδρος και CEO της ΔΕΗ παραιτήθηκε ένα ισχυρό χαρτοφυλάκιο έργων συνολικής ισχύος 4 GW. Το πολλαπλασίασαν από τα μόλις 300 με 400 MW.

Αποτέλεσε τη μαγιά για τη σημερινή ανάπτυξη της ΔΕΗ στις ΑΠΕ.

Ομιλία του Αρρθούρου Ζερβού υπό την ιδιότητα του προέδρου του REN 21 σε εκδήλωση της ΕΛΕΤΑΕΝ για τα υπεράκτια θαλάσσια αιολικά πάρκα

Η ΓΕΝΟΠ και η «Πτολεμαϊδα V»

Ο Αρθούρος Ζερβός ήταν από τους ελάχιστους διοικητές της ΔΕΗ που μπορούσε να συνομιλήσει με το τότε πανίσχυρο συνδικάτο της ΓΕΝΟΠ.

Οι αρτηριοσκληρωτικοί συνδικαλιστές, που είχαν τη δύναμη στις απεργιακές τους κινητοποιήσεις να σβήνουν ολόκληρες μονάδες, ήταν τακτικοί συνομιλητές με τον διοικητή της ΔΕΗ. Ο Ζερβός τους είχε κερδίσει με την ευγένεια του παρα το γεγονός πώς οι εργαζόμενοι τότε στη ΔΕΗ είχαν δει τους μισθούς τους να πετσοκόβονται ως αποτέλεσμα των μνημονιακών συμφωνιών της κυβέρνησης με την τρόικα.

Ο πρώην πρόεδρος της ΔΕΗ ήρθε αντιμέτωπος στα πέτρινα χρόνια και με τη σκληρή κριτική για το μεγάλο έργο της λιγνιτικής μονάδας «Πτολεμαϊδα V». Το 2013 υπέγραψε τη σύμβαση ανάθεσης του έργου για την κατασκευή της μετά από διεθνή διαγωνισμό.

Η υπερσύγχρονη μονάδα βρίσκεται σήμερα σε λειτουργία πληρώντας τους αυστηρότερους περιβαλλοντικούς όρους και επιβεβαιώνοντας το ρόλο της στα δύσκολα χρόνια της ενεργειακής κρίσης του 2021 – 2022.

Η διεθνής αναγνώριση

Ο Ζερβός ήταν ίσως ο μοναδικός Έλληνας επιστήμονας που διακρίθηκε διεθνώς στον τομέα της ενέργειας και συγκεκριμένα στις ΑΠΕ.

Διετέλεσε πρόεδρος για συνεχόμενες θητείες σε διεθνείς φορείς. Από το 2013 μέχρι και που έφυγε από τη ζωή ήταν πρόεδρος του Παγκοσμίου Δικτύου Πολιτικής για τις ΑΠΕ (REN21).

Ο Αρθούρος Ζερβός είχε διατελέσει, επίσης, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Αιολική Ενέργεια (EWEA) από το 2001 έως το 2013, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τις ΑΠΕ (EREC) από το 2000 έως το 2012 και πρόεδρος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Αιολικής Ενέργειας (GWEC) από το 2005 έως το 2010.

Άνθρωποι που συνεργάστηκαν μαζί με τον καθηγητή του ΕΜΠ που άφησε την αγαπημένη του Κέρκυρα για να σπουδάσει, παρατηρούν και σημειώνουν: «Ήταν ένα σημαντικό κεφάλαιο για την επιστήμη του διεθνώς, το οποίο όμως δεν αξιοποιήθηκε ποτέ επαρκώς στη χώρα του…»