Αποικιοκρατία των σκουπιδιών… 

Όπως ήδη ξέρετε για το καλό του πλανήτη (από το περασμένο καλοκαίρι) ξεχάσαμε , όσο μπορούμε τα πλαστικά μαχαιροπίρουνα, τα καλαμάκια και μια σειρά από άλλα πλαστικά είδη μιας χρήσης, και οι περισσότεροι από εμάς, στραφήκαμε προς άλλες εναλλακτικές  λύσεις που έχουν μικρότερο περιβαλλοντικό αντίκτυπο.

Οι απαγορεύσεις των πλαστικών ήρθαν για να μείνουν. Στόχος είναι η μείωση της κατανάλωσης σε πλαστικά ποτήρια και περιέκτες τροφίμων κατά 30% μέχρι το 2024 και κατά 60% (με βάση τη σχετική Κοινοτική Οδηγία που ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο).

Για το καλό του πλανήτη (;) 

Τι είπαμε πριν; Όλα αυτά γίνονται για το καλό το πλανήτη. Γιατί; Επειδή σύμφωνα με τους ειδικούς, τα πλαστικά πνίγουν τον πλανήτη και απειλούν τη ζωή… Μέχρι εδώ όλα καλά.

Ερώτηση 1^η: Ο πλανήτης είναι μόνο ο λεγόμενος «ανεπτυγμένος κόσμος;». Και τι γίνεται όταν αυτός ο «ανεπτυγμένος κόσμος» ξεφορτώνει τα πλαστικά του απορρίμματα στην Αφρική και σε διάφορες άλλες ασιατικές χώρες, μετά την κίνηση της Κίνας, να μην δέχεται άλλα πλαστικά σκουπίδια;

Ερώτηση 2^η: Φορτώνοντας την παγκόσμια πλαστική ρύπανση σε μη προνομιούχες χώρες φροντίζεις τον πλανήτη;

Γι’ αυτήν την ντροπή (δυστυχώς δεν είναι η μόνη) θα ήθελα να μιλήσουμε σήμερα. Αφορμή για το θέμα στάθηκε η κουβέντα που έκανα με την εκπρόσωπο της Greenpeace,  υπεύθυνη εκστρατείας για την πράσινη και δίκαιη ανάκαμψη,  Ναταλία Τσιγαρίδου.

Περισσότεροι από 1 δις. τόνοι πλαστικών… 

-«Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα «Τhe Guardian» περισσότεροι από 1 δις. τόνοι πλαστικών απορρίφθηκαν σε χώρες όπως η Σενεγάλη και η Κένυα, τον πρώτο μόλις χρόνο μετά την παύση της συμφωνίας με την Κίνα (τον Ιανουάριο του 2018)», μού λέει η Ναταλία Τσιγαρίδου

Κατά την υπεύθυνη της περιβαλλοντικής οργάνωσης Greenpeace για τη δίκαιη και πράσινη  « παράνομα φορτία πλαστικών απορριμμάτων είναι ακινητοποιημένα στη Λιβερία και την Τυνησία, με τις αρχές αυτών των χωρών να έχουν εξαντλήσει κάθε διπλωματική οδό για τον επαναπατρισμό των εκατοντάδων κοντέινερ στις αντίστοιχες χώρες προέλευσης – την Ελλάδα και την Ιταλία».

Και συμπληρώνει: «  Χρειάστηκαν δυο χρόνια για να συμφωνήσει τελικά η Ιταλία να πάρει πίσω το φορτίο ως ένδειξη “καλής πίστης” μεταξύ των κυβερνήσεων, κι έγινε μόλις τις τελευταίες εβδομάδες.

Μόνο όταν τις βολεύει… 

-Γιατί συμβαίνει αυτό;

-«Συμβαίνει επειδή αυτές  οι χώρες που «εξάγουν» απορρίμματα δεν έχουν κανέναν σεβασμό για τους νόμους που συλλογικά ψηφίζουν, ακόμα λιγότερο για τους νόμους των αφρικανικών χωρών, οι οποίοι στοχεύουν στο να ωφελούν τους λαούς τους. Αναγνωρίζουν την κυριαρχία των αφρικανικών χωρών μόνο όταν τις βολεύει.  Όταν δεν τις βολεύει, οι αφρικανικές χώρες μετατρέπονται ξανά σε άγονη γη, όπως για δεκαετίες έχουν προσπαθήσει να τις κάνουν οι αποικιοκρατικές χώρες», μού επισημαίνει η Ναταλία Τσιγαρίδου.

Οι  απελπισμένες κυβερνήσεις και οι νέες θέσεις εργασίας 

«Η βιομηχανία των πλαστικών έχει πείσει απελπισμένες κυβερνήσεις ότι η τελική διάθεση -απόθεση απορριμμάτων θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας, ενώ στην πραγματικότητα αποσπά την προσοχή των υπευθύνων από την εξεύρεση βιώσιμων λύσεων για την ανεργία», συμπληρώνει.

Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να σημειώσω, πως το  Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών δημοσίευσε μία έκθεση την περασμένη χρονιά σχετικά με το πώς η πλαστική ρύπανση – και κατ’ επέκταση η παραγωγή πλαστικού – έχει δυσανάλογες επιπτώσεις σε περιθωριοποιημένες κοινότητες και χώρες. Σύμφωνα με τα ευρήματα της έκθεσης, αυτές οι κοινότητες βιώνουν υψηλά επίπεδα περιβαλλοντικής αδικίας, ενώ ταυτόχρονα ήταν πιο πιθανό να περιλαμβάνουν έγχρωμους πολίτες.

Πλαστική – ατμοσφαιρική ρύπανση και μετανάστευση 

Όπως μού αναφέρουν από την περιβαλλοντική οργάνωση Greenpeace, οι  μη λευκοί άνθρωποι που ζουν σε αυτές τις κοινότητες που πρώτες αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις, όχι μόνο βίωσαν τη δυσφορία της  περιβαλλοντικής υποβάθμισης λόγω της πλαστικής ρύπανσης, αλλά και ήταν πιο πιθανό να ασθενήσουν λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης γύρω από τις εγκαταστάσεις.

Κάποιοι από αυτούς χρειάστηκε να μεταναστεύσουν σε αυτές τις περιοχές σε αναζήτηση χαμηλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας. Και όπως καταδεικνύει η έρευνα του Ινστιτούτου Μελετών για τη Φτώχεια και την Ανισότητα, οι χαμηλά αμειβόμενοι εργαζόμενοι είναι λιγότερο πιθανό να απουσιάσουν από την εργασία τους και να αναζητήσουν ιατρική βοήθεια, από φόβο μήπως χάσουν τη δουλειά τους.

-Τι χρειαζόμαστε για να αντιμετωπίσουμε αυτό το πρόβλημα; 

-«Η λύση είναι μία παγκόσμια Συνθήκη για τα πλαστικά. Ένα πρώτο βήμα έγινε, με την ανακοίνωση της Περιβαλλοντικής Συνέλευσης του ΟΗΕ για την έναρξη διαπραγματεύσεων για μία τέτοια Συνθήκη», τονίζει η Ναταλία Τσιγαρίδου.

Τέρμα στα παραθυράκια… 

Διευκρινίζει ωστόσο: « Χρειαζόμαστε όμως να είναι μία ισχυρή Συνθήκη, η οποία θα διασφαλίζει μία ολιστική προσέγγιση για τον τερματισμό της κρίσης της πλαστικής ρύπανσης και δεν θα είναι γεμάτη με παραθυράκια που θα επιτρέπουν στους ρυπαντές να διατηρήσουν τις φιλοδοξίες τους και να γεμίζουν τον κόσμο με πλαστικά».

-Πρακτικά, τι σημαίνει, ισχυρή Συνθήκη για τα πλαστικά;

-«Σημαίνει, μεταξύ άλλων, ένα  νομικά δεσμευτικό μέσο για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης από τις κυβερνήσεις και τη βιομηχανία. Σημαίνει στροφή των μεγάλων εταιριών σε συστήματα επαναπλήρωσης και επαναχρησιμοποίησης και τη μείωση της πλαστικής ρύπανσης από προϊόντα μίας χρήσης. Σημαίνει απόδοση ευθυνών στις χώρες για τη διαχείριση των απορριμμάτων τους και τον τερματισμός της αποικιοκρατίας των σκουπιδιών».

Τι είπαμε; «Αποικιοκρατία των σκουπιδιών». Άλλη μια ντροπή για τον πλανήτη του 21^ου αιώνα.