Πεδίο μάχης η σύνοδος κορυφής της ΕΕ: Ρήγμα στον γαλλογερμανικό άξονα

Βερολίνο και Παρίσι κρατούν χαμηλούς τόνους αναφορικά με την αναβολή της συνάντησης του Όλαφ Σολτς με τον Εμανουέλ Μακρόν, καθώς και της (καθιερωμένης πλέον, εδώ και μια 20ετία) κοινής συνεδρίασης των υπουργικών συμβουλίων των δύο χωρών, που επρόκειτο να πραγματοποιηθούν την ερχόμενη εβδομάδα στο Φοντενεμπλό.

Για την ακρίβεια, πρέπει να ψάξει κανείς πολύ προσεκτικά στα γερμανικά και γαλλικά ΜΜΕ για να βρει τη συγκεκριμένη είδηση – και όταν το καταφέρει, θα διαπιστώσει ότι η αναβολή αποδίδεται περίπου σε τυπικούς λόγους. Όσο για τις σχετικές αναλύσεις που να διερευνούν τα βαθύτερα αίτια και τις συνέπειες, απλώς δεν υπάρχουν.

Διαβάστε επίσης: Το πλαφόν στο φυσικό αέριο διχάζει τους ευρωπαίους

Το «εθνικό» κυριαρχεί

Παρ’ όλα αυτά, κανείς δεν είναι σε θέση να κρύψει το δάσος πίσω από το δέντρο. Κι αυτό διότι, όπως σημειώνει και το Politico, «η αντιπαράθεση Γαλλίας-Γερμανίας απειλεί να διαταράξεις τις ισορροπίες σε ολόκληρη την ΕΕ».

Είναι κάτι, άλλωστε, που οι πάντες αναμένουν να γίνει αντιληπτό κατά την τακτική σύνοδο κορυφής η οποία ξεκινά σήμερα. Μια σύνοδος η οποία μοιάζει κυριολεκτικά με… πεδίο μάχης, καθώς τα ζητήματα που περιλαμβάνει η ατζέντα – με πρώτο και καλύτερο το ενεργειακό – είναι τόσο καυτά που δεν χωρούν άλλη αναβολή.

Κι όμως. Για μια ακόμη φορά, οι «27» θα είναι εξαιρετικά δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να καταλήξουν σε μια κοινή γραμμή και να λάβουν ουσιαστικές αποφάσεις που να τους δεσμεύουν. Αν και τα προγνωστικά κάνουν λόγο για «μακριές νύχτες» ή, ενδεχομένως, και για παράταση της συνόδου το Σαββατοκύριακο (όπως έχει συμβεί και κάποιες άλλες φορές στο παρελθόν), οι διαφωνίες παραμένουν πολύ μεγάλες.

Στο στόχαστρο ο Σολτς

Τη βασική ευθύνη γι’ αυτό την φέρει η Γερμανία και οι – λίγες αριθμητικά, αλλά ισχυρές πολιτικά και οικονομικά – χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά που στηρίζουν τις θέσεις της. Θέσεις οι οποίες θα μπορούσαν να συνοψιστούν σε μια παράφραση της γνωστής φράσης του Καρλ Μαρξ, από την «Κριτική στο Πρόγραμμα της Γκότα»: Το κάθε κράτος σύμφωνα με τις δυνατότητές του, ο καθένας ας φροντίσει μόνος τις ανάγκες του.

Πράγματι, σε μια στιγμή που η κυβέρνηση του Όλαφ Σολτς έχει διαθέσει 200 δισ. ευρώ (περίπου όσο ένα ελληνικό ΑΕΠ) για να στηρίξει τη γερμανική οικονομία, ενώ ζητά την αλληλεγγύη των εταίρων της για να αντιμετωπίσει το σοβαρότατο πρόβλημα που προκύπτει από τη διακοπή ροής του ρωσικού φυσικού αερίου μέσω του Nord Stream 1, η ίδια από την πλευρά της δεν δείχνει διατεθειμένη να κάνει βήματα ώστε να υπάρξει αντίστοιχη γενναιοδωρία σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Κάτι που θα ισοδυναμούσε με τη διάθεση έκτακτων κονδυλίων προς τις πιο αδύναμες χώρες, αλλά και από ένα νέο γύρο έκδοσης ευρωομολόγων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το Βερολίνο μοιάζει να έχει στυλώσει τα πόδια και απέναντι στις προτάσεις που έχουν διατυπώσει και στηρίζουν τουλάχιστον 15 από τα 27 κράτη-μέλη για επιβολή πλαφόν στις τιμές προμήθειας του φυσικού αερίου, καθώς και για αποσύνδεσή του από το κόστος της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας – άρα και από τους λογαριασμούς. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι ανάμεσα στους «αιτούντες» είναι όλες οι άλλες μεγάλες χώρες της ΕΕ (Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Πολωνία), καθώς και αρκετές μικρότερες, που απειλούνται άμεσα με ενεργειακή και οικονομική ασφυξία.

Τα… αντίποινα του Μακρόν

Σε αυτό το φόντο, το Παρίσι αντιδρά και προχωρά σε… αντίμετρα, ενισχύοντας παράλληλα τη στροφή προς το «εθνικό». Πολύ περισσότερο καθώς ο Μακρόν και η κυβέρνησή του βρίσκονται αντιμέτωποι με μια «δίδυμη» κρίση, κοινωνική και πολιτική. Μια κρίση που, για την ώρα, μεταφράζεται αφενός σε μια σκληρή απεργία που έχει «στεγνώσει» πολλά βενζινάδικα και έχει προκαλέσει προβλήματα στη συντήρηση των πυρηνικών αντιδραστήρων και, αφετέρου, σε πρόταση δυσπιστίας που κατέθεσε η αντιπολίτευση του Nupes στη βουλή – η οποία ενδέχεται να οδηγήσει σε πρόωρες εκλογές.

Έτσι, δεν είναι τυχαίο ότι η Γαλλία συνεχίζει να μπλοκάρει τον αγωγό φυσικού αερίου Midcat, που θα συνδέει την Ιβηρική με τη Γερμανία και άλλες χώρες του Βορρά, επικαλούμενη περιβαλλοντικούς λόγους και τους κανόνες της ενιαίας ενεργειακής αγοράς. Παράλληλα, διερευνούν εναλλακτικές συμμαχίες σε επίπεδο παραγωγής νέων οπλικών συστημάτων, όπως το μαχητικό αεροσκάφος της επόμενης γενιάς, καθώς ο περίφημος «ευρωστρατός» και η ευρωπαϊκή πολεμική βιομηχανία μοιάζουν να έχουν κολλήσει πάλι – αυτή τη φορά, στους βάλτους της Ουκρανίας.

Ευρώπη σε κρίση ταυτότητας

Το όλο σκηνικό παραπέμπει, αναμφίβολα, σε μια Ευρώπη η οποία βρίσκεται σε βαθιά κρίση ταυτότητας. Κάτι που, με τη σειρά του, ενισχύει τις φυγόκεντρες τάσεις, όπως και τις πάσης φύσης ακροδεξιές και λαϊκιστικές δυνάμεις.

Η Τζόρτζια Μελόνι, η οποία είναι πιθανό να ορκιστεί πρωθυπουργός της Ιταλίας την ερχόμενη εβδομάδα, έχει μπροστά της πεδίο δόξης λαμπρό και θα επιχειρήσει να βάλει τη σφραγίδα της στην επόμενη σύνοδο κορυφής. Αρκεί, βεβαίως, να καταφέρει η ίδια να μείνει στην κυβέρνηση – κάτι που, για την ώρα, παραμένει αμφίβολο.