Αθλητισμός: Οι μέρες των μαχών για τη διεκδίκηση φιλοξενίας μεγάλων διοργανώσεων ανήκουν στο παρελθόν

Μέχρι πρότινος οι μάχες που δίνονταν προκειμένου κάποια χώρα να αναλάβει τη διοργάνωση μεγάλων αθλητικών γεγονότων ήταν σκληρές και μεγάλης διάρκειας.

Η τελευταία μάχη για το Μουντιάλ 2022 είχε τελειώσει πριν καν… δοθεί. Η Σαουδική Αραβία πήρε τη διοργάνωση με τη μεγαλύτερη τηλεθέαση παγκοσμίως χωρίς να ιδρώσει, αφού δεν είχε αντίπαλο.

Η Ισπανία, η Πορτογαλία και το Μαρόκο θα φιλοξενήσουν από κοινού το τουρνουά του 2030, αφού δεν υπήρξαν ανταγωνιστικές προσφορές.

Η πρακτική της ανάθεσης κεκλεισμένων των θυρών, ουσιαστικά, την οποία υιοθέτησε η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή το 2019 φαίνεται να κυριαρχεί σταδιακά σε όλο τον παγκόσμιο αθλητισμό.

Τουρκία: Μεγάλη απάτη με θύματα ποδοσφαιριστές – Έχασαν εκατομμύρια δολάρια

Για του λόγου το αληθές..

Η από κοινού κατάθεση φακέλου από τη Βρετανία και την Ιρλανδία για το Euro 2028 πήρε το προβάδισμα, αφήνοντας στην Τουρκία και στην Ιταλία τη διοργάνωση του 2032.

Το World Rugby επέλεξε τις ΗΠΑ για να φιλοξενήσουν τα Παγκόσμια Κύπελλα ράγκμπι ανδρών και γυναικών, που θα διεξαχθούν το 2031 και το 2033, αντίστοιχα.

Όχι όπως τα ξέραμε…

Δεν ήταν, όμως, πάντα έτσι: οι διαγωνισμοί για τη φιλοξενία κορυφαίων αθλητικών γεγονότων κάποτε ήταν ένας “πόλεμος”. Βρετανοί βασιλιάδες, αμερικανοί πρόεδροι και γάλλοι αστέρες του ποδοσφαίρου θα διέσχιζαν τον κόσμο, θα επεδίωκαν να πείσουν τους αξιωματούχους και θα είχαν επαφές με τα χοντρά πορτοφόλια προκειμένου η χώρα τους να αλαλάβει τη διοργάνωση με ό, τι κόστος συνεπαγόταν, βέβαια, αυτό για τους φορολογούμενους της χώρας που θα έπαιρνε το προβάδισμα.

…όπως έγιναν

Πλέον, τα πράγματα άλλαξαν. Το κόστος για να αναλάβει μια χώρα τη φιλοξενία μεγάλων αθλητικών διοργανώσεων έχει εκτοξευτεί, οι άλλοτε θορυβώδεις συνάξεις εκλρεκτών αντιπροσώπων έχουν μετατραπεί σε κάτι που μοιάζει περισσότερο με παπικό κονκλάβιο, στο οποίο οι αξιωματούχοι κάνουν συμφωνίες κεκλεισμένων των θυρών και παρουσιάζουν το αποτέλεσμα μέσα σε μια “ομίχλη σκοτεινού λευκού καπνού”, γράφουν χαρακτηριστικά οι FT.

Η προσφορά της Σαουδικής Αραβίας για το 2034 συνοδεύτηκε από μια σειρά απότομων αλλαγών στη διαδικασία υποβολής προσφορών από το επιτελείο της FIFA, οι οποίες έθεσαν εκτός συναγωνισμού σοβαρούς αντιπάλους πριν το καταλάβουν.

Οι συνθήκες της αγοράς

Ο Andrew Zimbalist, συγγραφέας του “Circus Maximus: The Economic Gamble Behind Hosting the Olympics and the World Cup” (Circus Maximus: Το οικονομικό στοίχημα πίσω από τη φιλοξενία των Ολυμπιακών Αγώνων και του Παγκοσμίου Κυπέλλου), συνδέει τη μετατροπή της ανοιχτής διαδικασίας υποβολής προσφορών σε κεκλεισμένων των θυρών ραντεβού με το μειωμένο ενδιαφέρον για την ανάληψη της φιλοξενίας. «Οι συνθήκες της αγοράς έχουν μειώσει το ενδιαφέρον», είπε. «Δεν λαμβάνουν τις προσφορές που έπαιρναν παλιά».

Τα πειστήρια

Και, μάλλον, τα γεγονότα συνηγορούν υπέρ αυτής της θεωρίας: το ίδιο το μέλλον των Αγώνων της Κοινοπολιτείας τίθεται υπό αμφισβήτηση, αφού η αυστραλιανή πολιτεία της Βικτώριας ματαίωσε το σχέδιό της να αναλάβει την επόμενη διοργάνωση και άλλοι πιθανοί οικοδεσπότες αρνήθηκαν να υποβάλουν αιτήματα.

Τα Παγκόσμια Κύπελλα και οι Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες είναι δαπανηρές υποθέσεις, ειδικά όταν απαιτούνται επισκευές υποδομών. Το Ρίο ντε Τζανέιρο χρειάστηκε να διαθέσει περισσότερα από 13 δισεκατομμύρια δολάρια για τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2016 και χρειάστηκε μια κρατική διάσωση 895 εκατομμυρίων δολαρίων για να τα καταφέρει.

Το 2006, οι φορολογούμενοι του Μόντρεαλ πανηγύρισαν τελικά την εξόφληση του χρέους που προέκυψε από τη φιλοξενία των αγώνων τρεις δεκαετίες νωρίτερα!

Τα τουρνουά ποδοσφαίρου έχουν επιβαρυνθεί με αυξανόμενα κόστη καθώς οι διοργανωτές πιέζουν να προσθέσουν περισσότερες ομάδες ώστε να μπορούν να πουλήσουν επιπλέον αγώνες στους ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς.

Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2026 θα περιλαμβάνει 104 αγώνες συνολικά, έναντι 64 στο Κατάρ, καθώς ο αριθμός των συμμετεχόντων αυξάνεται από 32 σε 48.

Η UEFA έχει υπολογίσει κάτι παρόμοιο με το Euro.

Οι περισσότερες χώρες απλά δεν έχουν τις εγκαταστάσεις για να στεγάσουν τόσες πολλές ομάδες και τους οπαδούς τους για το διάστημα που απαιτείται, πόσω μάλλον να διοργανώσουν και τους αγώνες.

Με τις φιλελεύθερες δημοκρατίες λιγότερο πρόθυμες να πληρώσουν το λογαριασμό, τα αρμόδια όργανα στράφηκαν τα τελευταία χρόνια σε αυταρχικά καθεστώτα όπως η Ρωσία, η Κίνα και τα κράτη του Κόλπου, Κατάρ και Σαουδική Αραβία, εξηγούν οι FT.

Ο Zimbalist, όμως, υποστηρίζει ότι αυτές οι αποφάσεις έχουν δημιουργήσει έναν βρόχο ανατροφοδότησης που συρρικνώνει περαιτέρω τη δεξαμενή των πιθανών προσφερόντων. «Γιατί θα θέλατε να γίνετε μέλος ενός συλλόγου με τη Σαουδική Αραβία;» αναρωτιέται με νόημα. «Γιατί θα θέλατε να γίνετε μέλος ενός συλλόγου με τη Ρωσία του Πούτιν;»

Η ριζοσπαστική λύση που προτείνει ο Zimbalist είναι να επιλέξει μόνιμους οικοδεσπότες που διαθέτουν όλες τις απαραίτητες εγκαταστάσεις.

Το Λος Άντζελες, το οποίο θα φιλοξενήσει τους θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες το 2028, κατάφερε να διοργανώσει τους αγώνες με οικονομικό πλεόνασμα το 1984 και ελπίζει να το κάνει ξανά περιορίζοντας τις δαπάνες. Τελικά, ποιος χρειάζεται ένα νέο Ολυμπιακό Χωριό όταν η Πανεπιστημιούπολη του UCLA είναι άδεια τον Ιούλιο;

Γιατί να ξοδευτούν εκατομμύρια σε ένα νέο κέντρο κωπηλασίας στην Καλιφόρνια, όταν υπάρχει ένα πολύ καλό στην Οκλαχόμα, αναρωτιέται ο συντάκτης του άρθρου.

Η επιλογή οικοδεσπότη είναι η πράγματι η μεγαλύτερη απόφαση την οποία καλούνται να λάβουν τα αρμόδια όργανα των κορυφαίων αθλητικών διοργανώσεων. Συνεπώς, ο αυστηρότερος έλεγχος έχει εμπορική λογική.

Αλλά, μήπως, τελικά, η στροφή προς τη σύναψη αυτών των συμφωνιών κεκλεισμένων των θυρών ελάχιστα θα καταφέρει να βελτιώσει τη φήμη ενός κλάδου που δεν φημίζεται ακριβώς για τη δέσμευσή του στη διαφάνεια και στη λογοδοσία;