Φυσικό αέριο: Οι ουκρανικές αποθήκες αποτρέπουν την ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη

Οι ευρωπαϊκές εταιρείες επιτάχυναν τις εισαγωγές φυσικού αερίου από την Ουκρανία, καθώς η ζήτηση για θέρμανση αυξάνεται κατά τους χειμερινούς μήνες, μειώνοντας έτσι τις πιθανότητες η ήπειρος να υποστεί νέα ενεργειακή κρίση, σύμφωνα με τους FT.

Άλλωστε, είχαν στραφεί στην Ουκρανία, όπου βρίσκονται οι μεγαλύτερες δεξαμενές της Ευρώπης, για να αποθηκεύσουν τα αποθέματά τους, παρά τον πόλεμο στη χώρα μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας το 2022.

Η απόφαση αυτή βοήθησε τους ενεργειακούς ομίλους να κάνουν μόνο σχετικά μικρές εκροές από τις αποθήκες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ανέφεραν οι αναλυτές, διατηρώντας τις τιμές του φυσικού αερίου σε χαμηλά επίπεδα και καθιστώντας ευκολότερη την αναπλήρωσή τους το επόμενο έτος.

Υπερθέρμανση: Ο θερμότερος καιρός κατακρημνίζει τις τιμές φυσικού αερίου και τα σχέδια για σκι

«Η Ουκρανία παίζει βασικό ρόλο για την ασφάλεια εφοδιασμού της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης με φυσικό αέριο αυτόν τον χειμώνα», δήλωσε η Natasha Fielding, επικεφαλής της τιμολόγησης φυσικού αερίου στην Argus Media.

Εξαγωγή

Η εξαγωγή του φυσικού αερίου που είναι αποθηκευμένο στην Ουκρανία «βοηθά την Ευρώπη να διατηρήσει τα αποθέματά της σε υψηλά επίπεδα, μειώνοντας τον κίνδυνο να αδειάσουν οι εγκαταστάσεις κατά τη διάρκεια οποιουδήποτε παρατεταμένου ψύχους στα τέλη του χειμώνα», δήλωσε η ίδια.

Η Ουκρανία διαθέτει μεγαλύτερη αποθηκευτική ικανότητα φυσικού αερίου από οποιαδήποτε άλλη χώρα στην ΕΕ, κληρονομιά του ρόλου της ως βασική χώρα διαμετακόμισης του ρωσικού αερίου μέσω αγωγών, το οποίο αντιπροσώπευε σχεδόν το 40% των προμηθειών φυσικού αερίου της ΕΕ πριν από την εισβολή.

Το μπλοκ βυθίστηκε σε ενεργειακή κρίση το 2022, με τις τιμές του φυσικού αερίου να αυξάνονται σε επίπεδα ρεκόρ κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, καθώς η Μόσχα μείωσε τις προμήθειες.

Εναλλακτική λύση

Η Ουκρανία αναδείχθηκε ως εναλλακτική λύση για την αποθήκευση φυσικού αερίου που προοριζόταν για γειτονικά κράτη, καθώς οι χώροι αποθήκευσης στην ΕΕ έφτασαν σχεδόν στο μέγιστο της χωρητικότητάς τους ήδη από τα μέσα Οκτωβρίου.

Η χώρα προσέφερε επίσης οφέλη, όπως φθηνά τιμολόγια αποθήκευσης και απαλλαγή από τελωνειακούς δασμούς για τρία χρόνια, επιτρέποντας την εύκολη επανεισαγωγή φυσικού αερίου στην ΕΕ, καθώς το Κίεβο επιδιώκει να ενσωματωθεί περαιτέρω στην αγορά ενέργειας του μπλοκ.

Οι περισσότερες δεξαμενές της χώρας βρίσκονται βαθιά υπόγεια στη δυτική Ουκρανία, μακριά από τις γραμμές του μετώπου και το Κίεβο έχει προσφέρει έως και 10 δισ. κυβικά μέτρα, ήτοι το ένα τρίτο της εθνικής χωρητικότητας, σε ξένους πελάτες. Αυτό προστίθεται στα 115 δισ. κυβικά μέτρα υφιστάμενης αποθηκευτικής ικανότητας στην ΕΕ.

Η αποθήκευση

Οι ευρωπαϊκές μονάδες αποθήκευσαν περίπου 2,5 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ενόψει των χειμερινών μηνών, σύμφωνα με τη Naftogaz, την κρατική ενεργειακή εταιρεία, ποσό ρεκόρ από την εποχή της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.

Τα ονόματα των εταιρειών που αποθηκεύουν φυσικό αέριο εκεί συνήθως δεν αποκαλύπτονται λόγω ζητημάτων ασφαλείας, αλλά η εταιρεία εμπορίας εμπορευμάτων Trafigura αποκάλυψε στην τελευταία οικονομική της κατάσταση ότι είναι μεταξύ αυτών.

Οι εταιρείες άρχισαν να παίρνουν φυσικό αέριο από τις ουκρανικές αποθήκες στις αρχές Νοεμβρίου, με τις καθαρές εξαγωγές να φτάνουν -κατά μέσο όρο- περίπου τα 10,7 εκατ. κυβικά μέτρα την ημέρα, σύμφωνα με την Argus Media. Ο ρυθμός αυτός επιταχύνθηκε εν μέσω ενός ψυχρού κύματος τον Δεκέμβριο, με τις καθαρές αντλήσεις να διπλασιάζονται σχεδόν σε μέσο όρο στα 26 εκατ. κυβικά μέτρα ημερησίως μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου.

Η Argus δήλωσε ότι η Πολωνία έλαβε περισσότερο από το ήμισυ του φυσικού αερίου που εξήχθη από τις ουκρανικές αποθήκες, ενώ το υπόλοιπο χρησιμοποιήθηκε από τη Μολδαβία, τη Σλοβακία και την Ουγγαρία.

Οι καιρικές συνθήκες

Τα επίπεδα αποθήκευσης της ΕΕ, παρά τις ψυχρές καιρικές συνθήκες, παρέμειναν σχεδόν στο 90% ακόμη και στα τέλη Δεκεμβρίου, πολύ πάνω από τον προηγούμενο μέσο όρο της πενταετίας, σύμφωνα με τον κλαδικό φορέα Gas Infrastructure Europe.

Τα μεγάλα αποθέματα συνέβαλαν στη διατήρηση των ευρωπαϊκών τιμών φυσικού αερίου σε χαμηλά επίπεδα, με την τιμή αναφοράς TTF τον Δεκέμβριο να είναι περίπου στο ένα τρίτο του επιπέδου της ίδιας περιόδου πέρυσι.

Οι αναλήψεις από τις ουκρανικές αποθήκες «βοήθησαν σίγουρα να διατηρηθεί η ευρωπαϊκή αποθήκευση γύρω στο 90%», δήλωσε η Nikoline Bromander, ανώτερη αναλύτρια της Rystad Energy.

Επίπεδο δυσκολίας

Η διατήρηση σε υψηλά επίπεδα κατά τους χειμερινούς μήνες είναι σημαντική, διότι επηρεάζει το επίπεδο δυσκολίας που θα αντιμετωπίσει η ΕΕ στην αναπλήρωση της αποθήκευσης κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, ενόψει του επόμενου χειμώνα.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θέσει ως στόχο το 45% κατά μέσο όρο σε όλο το μπλοκ έως την 1η Φεβρουαρίου 2024, τονίζοντας ωστόσο ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να «προσπαθήσουν να φτάσουν» το 55%.

Η Rystad προέβλεψε ότι, αν δεν υπάρξουν σημαντικές διαταραχές της προσφοράς, και αν η ζήτηση συνεχίσει στα σημερινά υποτονικά επίπεδα, η ΕΕ θα μείνει με 80 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου στην αποθήκη στα τέλη Μαρτίου, ή περίπου 70% της χωρητικότητας.