Χρυσός: Ακόρεστη η όρεξη των κεντρικών τραπεζών

Έχουν περάσει σχεδόν 50 χρόνια από τότε που τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του πολύτιμου μετάλλου στις ΗΠΑ είχαν την πρώτη τους ημέρα διαπραγμάτευσης και ο χρυσός έχει βρει έναν  υπέροχο τρόπο για να το γιορτάσει: έχει σπάσει τα κοντέρ περίπου 30 φορές από την αρχή του έτους, καταρρίπτοντας το ένα ιστορικό υψηλό μετά το άλλο.

Και οι επενδυτές εκτιμούν ότι έχει ακόμα σημαντικά περιθώρια να τρέξει, ακόμα και πάνω από το ψυχολογικό όριο των 3.000 δολαρίων, ανά ουγγιά.

Καύσιμο στο ράλι του χρυσού βάζουν οι ισχυρές αγορές από δυτικούς επενδυτές αλλά και η φρενίτιδα που παρατηρείται από τις κεντρικές τράπεζες ανά τον κόσμο.

«Η ζήτηση από τις κεντρικές τράπεζες για χρυσό έχει αυξηθεί τα τελευταία 5 χρόνια, καταπίνοντας σχεδόν 1 στις 10 ουγγιές που παράγεται από τον τομέα εξόρυξης με βάση τα επίσημα στοιχεία», ανέφερε σε σχόλιό του ο Adrian Ash, διευθυντής έρευνας της BullionVault.

Χρυσός: Νέα ιστορικά υψηλά – Στα 3.000 δολ. ανεβάζουν τον πήχη οι αναλυτές

«Η φαινομενικά αδυσώπητη όρεξη για χρυσό μεταξύ των κεντρικών τραπεζών έχει γίνει ολοένα και πιο σημαντική για την ανοδική πορεία του χρυσού, τόσο από την άποψη των θεμελιωδών μεγεθών όσο και για το ευρύτερο κλίμα της αγοράς», διευκρίνισε.

Η ζήτηση χρυσού από τις κεντρικές τράπεζες εκτοξεύτηκε μετά την επιβολή κυρώσεων από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους της προς τη Ρωσία μετά την εισβολή στην Ουκρανία

Αυξάνεται ο χρυσός στα θησαυροφυλάκια

Όπως γράφει το MarketWatch, επικαλούμενο στοιχεία του Ash, η συνολική ποσότητα χρυσού που διατηρούν στα… «σεντούκια» τους οι κεντρικές τράπεζες έχει αυξηθεί σχεδόν κατά 19% κατά βάρος από το καλοκαίρι του 2004 και έχει επταπλασιαστεί – στα 2,4 τρισεκατομμύρια δολάρια σε αξία σε δολάρια ΗΠΑ – με επικεφαλής τη Ρωσία, την Κίνα, την Ινδία και την Τουρκία.

Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού, τα επίσημα αποθέματα χρυσού στον κόσμο ανήλθαν συνολικά σε 36.089 μετρικούς τόνους τον Μάιο του 2024.  Πρόκειται για μία αρκετά μεγάλη ποσότητα, με δεδομένο ότι οι εκτιμήσεις της αγοράς δείχνουν ότι περίπου 212.582 μετρικοί τόνοι χρυσού έχουν εξορυχθεί ιστορικά.

Ο Torsten Slok, επικεφαλής οικονομολόγος στην Apollo Global Management, υπογραμμίζει στο MarketWatch, ότι οι τιμές του χρυσού αυξάνονται επειδή οι κεντρικές τράπεζες αγοράζουν,  πιθανότατα διαφοροποιούνται από τα αμερικανικά ομόλογα εν μέσω ανησυχιών για τη δημοσιονομική κατάσταση στις ΗΠΑ.

Ο χρυσός και η επέτειος του μισού αιώνα

Οι τελευταίες κινήσεις για τον χρυσό γίνονται καθώς η CME Group Inc. αναμένεται να σηματοδοτήσει μισό αιώνα από την πρώτη ημέρα διαπραγμάτευσης για συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης χρυσού στα χρηματιστήρια της, στις 31 Δεκεμβρίου του 1974.

Η ζήτηση χρυσού από τις κεντρικές τράπεζες εκτοξεύτηκε μετά την επιβολή κυρώσεων από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους της προς τη Ρωσία μετά την εισβολή στην Ουκρανία, γράφει ο Brien Lundin, συντάκτης του Gold Newsletter. «Μετά την εργαλειοποίηση του δολαρίου, οι κεντρικές τράπεζες προσπάθησαν να απομονωθούν μετατοπίζοντας τα αποθεματικά τους μακριά από το δολάριο και σε χρυσό», εξήγησε.

Έτσι, το 2022 ήταν έτος ρεκόρ για αγορές χρυσού από κεντρικές τράπεζες, με τις επίσημες αγορές να αντιπροσωπεύουν περίπου το ένα τρίτο της ετήσιας παραγωγής χρυσού. Και φέτος αναμένεται να καταγράψουν νέα ρεκόρ, παρά την επιβράδυνση που καταγράφεται τους τελευταίους μήνες.

Το γεγονός ότι η Κίνα, ένας εκ των μεγαλυτέρων παικτών στην αγορά, δεν ανακοινώνει πάντα επίσημα στοιχεία για την αγορά χρυσού, καταδεικνύει ότι το πολύτιμο μέταλλο που βρίσκεται στα αποθεματικά των κεντρικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων είναι σαφώς μεγαλύτερο.

Σύμφωνα μάλιστα, με πρόσφατο άρθρο του αναλυτή Jan Nieuwenhuijs, στο Gainesville Coins, υπάρχουν εικασίες ότι η Κίνα δεν έχει σταματήσει να αγοράζει χρυσό και έχει σταματήσει να ανακοινώνει τις αγορές για να διατηρήσει την τιμή συγκρατημένη.

Ενώ οι αγορές από τις κεντρικές τράπεζες έχουν επιβραδυνθεί τους τελευταίους μήνες, οι κεντρικές τράπεζες παραμένουν η ατμομηχανή για τον χρυσό τα τελευταία δύο χρόνια, αναφέρει από την πλευρά του Joe Cavatoni, ανώτερος στρατηγικός αναλυτής αγοράς στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού.

Οι αγορές χρυσού από κεντρικές τράπεζες ήταν 3% πάνω από τον πενταετή μέσο όρο το δεύτερο τρίμηνο, «επεκτείνοντας τη μακροπρόθεσμη θετική τάση ζήτησης από αυτόν τον τομέα», είπε στο MarketWatch, προσθέτοντας ότι «αυτό εξακολουθεί να είναι ένα πολύ υγιές επίπεδο αγοράς».

Η Ανατολή συναντά τους δυτικούς αγοραστές

Ο Brien Lundin επισημαίνει ιδιαίτερα τη «σχετική απουσία» δυτικών αγοραστών χρυσού. Όμως, με την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ φαινομενικά να βρίσκεται σε τροχιά για μειώσεις των επιτοκίων που ξεκινούν τον επόμενο μήνα, εκτιμά ότι θα μπουν στην αγορά και «δυτικοί παίκτες», με αποτέλεσμα οι τιμές να ανέβουν ακόμα περισσότερο. Διευκρινίζει επίσης, ότι δεν υπάρχει πραγματικός λόγος να περιμένουμε είτε από τις κεντρικές τράπεζες είτε από τους Κινέζους επενδυτές και διακομιστές να εγκαταλείψουν τις αγορές χρυσού τους καθώς οι αγορές από τη Δύση έρχονται για να στηρίξουν την τιμή.

Έτσι θα μπορούσαμε να δούμε την «πρώτη περίπτωση στην ιστορία του χρυσού ως επενδύσιμου περιουσιακού στοιχείου» όπου οι αγοραστές τόσο στην Ανατολή όσο και στη Δύση αγοράζουν χρυσό, είπε ο Lundin, αναφερόμενος στην περίοδο μετά το 1971. Το νομισματικό σύστημα των ΗΠΑ ήταν συνδεδεμένο με τα αποθέματα χρυσού και «ο χρυσός ήταν χρήμα» μέχρι το 1971, όταν ο Πρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον έβαλε τέλος στον λεγόμενο κανόνα του χρυσού.

Εάν η αγορά δει όντως τόσο η Δύση όσο και η Ανατολή να αγοράζουν χρυσό, αυτό θα μπορούσε «να οδηγήσει σε πολύ υψηλότερες τιμές χρυσού από ό,τι βλέπουμε σήμερα», εκτιμά ο Lundin.

Αμείωτη ένταση

Μετά από αγορές ρεκόρ 1.082 τόνων το 2022 και 1.037 τόνων το 2023, η συντριπτική πλειοψηφία των κεντρικών τραπεζών (81%) που συμμετείχαν στην τελευταία έρευνα του Παγκοσμίου Συμβουλίου αναμένει ότι τα παγκόσμια αποθέματα χρυσού θα αυξηθούν το επόμενο 12μηνο.

Μάλιστα μία στις 3 (29%) αναφέρει ότι θα αυξήσει τα αποθέματα χρυσού, το υψηλότερο ποσοστό από τότε που δημοσιεύθηκε η ετήσια έρευνα για τις κεντρικές τράπεζες το 2018.

Όπως κάθε χρόνο, οι κεντρικές τράπεζες που συμμετείχαν στην έρευνα κλήθηκαν να αξιολογήσουν διάφορους λόγους για τη διατήρηση αποθεμάτων χρυσού με βάση τη σημασία. Ο ρόλος του χρυσού ως αποθήκευση αξίας και προστασίας από τον πληθωρισμό βαθμολογήθηκε και πάλι σε υψηλό βαθμό στο 42%. Η απόδοση του χρυσού σε περιόδους κρίσης κατατάχθηκε ακόμη υψηλότερα ως παράγοντας που κινητοποίησε την αύξηση των αποθεμάτων χρυσού. Όταν ρωτήθηκαν για το ρόλο του δολαρίου ΗΠΑ, το 62% των κεντρικών τραπεζών αναμένει μια ελαφρά ή και σημαντική μείωση της αναλογίας του στα συνολικά αποθέματα ξένου συναλλάγματος από 55% που ήταν το 2023. Αντίθετα, το 84% των συμμετεχόντων στην έρευνα αναμένει μια ελαφρά ή σημαντική αύξηση της αναλογίας χρυσού στα συνολικά αποθέματα.

«Το 2024 είναι η χρονιά, κατά την οποία ο χρυσός θα φτάσει σε πολλαπλά υψηλά», σχολιάζει στο CNBC, η Sabrin Chowdhury, επικεφαλής ανάλυσης εμπορευμάτων της BMI, υπογραμμίζοντας τον ρόλο του χρυσού ως ένα ασφαλές επενδυτικό καταφύγιο.

Ο χρυσός θρέφεται από την αβεβαιότητα

«Ο χρυσός ευδοκιμεί από την αβεβαιότητα… [και] η αβεβαιότητα βρίσκεται στο αποκορύφωμά της», πρόσθεσε, αναφερόμενη στην εκλογική αναμέτρηση στις Ηνωμένες Πολιτείες, στην πρόσφατη εισβολή της Ουκρανίας στη Ρωσία και στην κλιμακούμενη ένταση στη Μέση Ανατολή.

Ισραήλ και Ιράν είναι στα πρόθυρα σύγκρουσης μετά την υπόσχεση του Ιράν να αντεπιτεθεί μετά τη δολοφονία του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια στην Τεχεράνη. Το Ισραήλ έχει θέσει τον στρατό του σε κατάσταση συναγερμού και οι ΗΠΑ έχουν στείλει ενισχύσεις την στην περιοχή για να υποστηρίξουν την άμυνα του συμμάχου τους.

Ένας άλλος παράγοντας που οδηγεί τις τιμές των χρυσών είναι οι αυξανόμενες πιθανότητες για μείωση των επιτοκίων της Fed τον Σεπτέμβριο. Η συνεδρίαση της Fed του Ιουλίου ενίσχυσε την εμπιστοσύνη των επενδυτών ότι μια μείωση επιτοκίων τον επόμενο μήνα είναι «στο τραπέζι».

«Μόλις η Fed αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια, πιθανότατα τον επόμενο μήνα, ο χρυσός θα μπορούσε να φτάσει τα 2.700 δολάρια η ουγγιά», αναφέρει η Sabrin Chowdhury. Και δεν είναι η μόνη που συμμερίζεται αυτή την ανοδική άποψη.

Τα χαμηλότερα επιτόκια μειώνουν το ευκαιριακό κόστος για την αγορά χρυσού, καθιστώντας τον πιο ελκυστικό, σε σχέση με έντοκα περιουσιακά στοιχεία όπως τα  αμερικανικά ομόλογα, τα οποία ανταγωνίζονται τον χρυσό ως καταφύγιο. Τα χαμηλότερα επιτόκια πιέζουν επίσης το δολάριο, καθιστώντας τον χρυσό, που αποτιμάται σε δολάρια, πιο ελκυστικό για τους κατόχους άλλων νομισμάτων.

Οι αναλυτές της Citi εμφανίζονται ακόμα πιο αισιόδοξο, εκτιμώντας ότι ο χρυσός φαίνεται έτοιμος για μια ανοδική πορεία που θα διαρκέσει τρεις έως έξι μήνες.

Η τράπεζα πρόσθεσε ότι βλέπει στόχο 3.000 $ ανά ουγγιά μέχρι τα μέσα του 2025 και πρόβλεψη μέσης τιμής τέταρτου τριμήνου 2.550 $ ανά ουγγιά.

Οι traders στρέφουν επίσης την προσοχή τους στο ετήσιο συμπόσιο οικονομικής πολιτικής στο Jackson Hole αυτή την εβδομάδα, το οποίο θα μπορούσε να προσφέρει μεγαλύτερη σαφήνεια σχετικά με τις προοπτικές των επιτοκίων, με τον πρόεδρο της Fed Τζερόμ Πάουελ να αναμένεται να μιλήσει στη συγκέντρωση.