Όταν γυρίστηκε το Μαντολίνο του Λοχαγού Κορέλι στην Κεφαλονιά, και συγκεκριμένα στη Σάμη και στο Αργοστόλι, κανείς δεν περίμενε την τόσο μεγάλη αύξηση του τουρισμού και του real estate.

Τα επόμενα χρόνια έγινε στην κυριολεξία… χαμός, με αύξηση της ζήτησης για σπίτια και από ξένους πολίτες.

Το ίδιο συνέβη και όταν γυρίστηκε στη Σκόπελο το «Mamma Mia» και μέσα σε λίγους μήνες το νησί «βούλιαξε» στον κόσμο, ενώ καταγράφηκε και μεγάλη αύξηση τιμών στα ακίνητα.

Τώρα, με τον Χριστόφορο Παπακαλιάτη να επιλέγει τους πανέμορφους Παξούς και το Maestro να είναι έτοιμο να κάνει και διεθνή καριέρα, πολλοί εκτιμούν ότι θα υπάρξει «έκρηξη» του τουρισμού και του real estate.

Ωστόσο, αν ρίξει κανείς μια ματιά στα ακίνητα που πωλούνται σε Παξούς και Αντίπαξους, θα διαπιστώσει ότι υπάρχουν για όλα τα βαλάντια, όμως, οι τιμές είναι ήδη ψηλά.

Ενδεικτικά βρήκαμε μεζονέτα 75 τ.μ. αντί 300 χιλιάδων ευρώ, δηλαδή… 4.000 ευρώ το μέτρο.

Μονοκατοικία σαν κι αυτή που μένει ο… Παπακαλιάτης, επιφάνειας 120 τ.μ. πωλείται 350 χιλ. ευρώ, δηλαδή κοντά στα 3.000 ευρώ το τ.μ.

Κι αν πάμε πιο ψηλά; Βίλα 300 τ.μ. με 6 υπνοδωμάτια και αντίστοιχα μπάνια πωλείται 2,7 εκατ. ευρώ.

Να δείτε που το επόμενο καλοκαίρι θα… έχει πάρτι στο νησί.

Το κατασκευαστικό κόστος και τα μισθώματα

Αν είναι κάτι που συζητούν περισσότερο από όλα στον κατασκευαστικό κλάδο αυτό είναι η μεγάλη αύξηση των οικοδομικών υλικών. Και φυσικά οι επιπτώσεις στα εν εξελίξει ή έργα.

Και δε μιλάμε απλά για ένα σπίτι ή μια πολυκατοικία, όπου και εκεί υπάρχει πρόβλημα στους εργολάβους και φόβοι για αύξηση των τιμών πώλησης κατοικιών.

Μιλάμε και για μεγάλα project, σημαντικά έργα πολλών εκατομμυρίων που επιβαρύνονται με το επιπλέον κόστος. Όχι μόνο από τις αυξήσεις στις τιμές αλλά και από την αύξηση των επιτοκίων δανεισμού.

Ρωτήθηκε ο επικεφαλής της Dimand, Δημήτρης Ανδριόπουλος, αν οι αυξήσεις αυτές θα επηρεάσουν π.χ. τα μισθώματα στον Πύργο του Πειραιά.

Όπως, είπε, η μισθωτική πολιτική της εταιρείας δεν επηρεάζεται από τα οικοδομικά υλικά, αν κι εξέφρασε τον προβληματισμό του.

Πρόβλημα υπάρχει με τον δανεισμό και όπως είπε βρίσκονται σε διαδικασία διευθέτησης, αν και οι ίδιοι δανείζονται με χρονικό ορίζοντα 18 μηνών.

Σήμα κινδύνου για μεγάλα δημόσια έργα και ΣΔΙΤ

Πιο ξεκάθαρος, ωστόσο, για το θέμα που έχει προκύψει, ήταν ο Αλέξανδρος Εξάρχου, αντιπρόεδρος του ΔΣ & Διευθύνων Σύμβουλος της Intrakat.

Μιλώντας στο συνέδριο του Economist στην Κύπρο ο κ. Εξάρχου αναφέρθηκε στα τεράστια πρόσθετα κόστη που έχουν προκύψει σε δημόσια έργα μέσω ευρωπαϊκής χρηματοδότησης και σε ΣΔΙΤ, τα οποία είτε βρίσκονται σε διαδικασία εκτέλεσης, είτε έχουν ανατεθεί, αλλά οι διαγωνιστικές διαδικασίες είχαν γίνει με όρους προ του πολέμου και πρέπει να οικοδομηθούν με σημερινές τιμές

Τα κόστη αυτά, σύμφωνα με τον κ. Εξάρχου, δεν μπορούν να βαρύνουν τις κατασκευάστριες εταιρείες διότι: 1) θα δημιουργηθεί πρόβλημα βιωσιμότητας σε δεκάδες έργα και 2) αν δεν δοθεί συνολική λύση από τα κράτη μέλη και την ΕΕ κεντρικά, εκατοντάδες εταιρείες του κλάδου, μεσαίες και μεγαλύτερες, θα έρθουν αντιμέτωπες με τη χρεοκοπία.

Όπως εξήγησε, το πρόβλημα είναι κυρίως οι αυξήσεις τιμών στα οικοδομικά υλικά, καθώς επηρεάζονται από την ενεργειακή κρίση και την επιβάρυνση του κόστους μεταφορών. Ο κ. Εξάρχου ανέφερε ότι αντιμετωπίζει προκλήσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και σε έργα στην Κύπρο, ενώ το πρόβλημα αφορά όλη την Ευρώπη όπου ο κατασκευαστικός κλάδος αντιπροσωπεύει 9% του ΑΕΠ (ΕΕ-27) και απασχολεί 16 εκατ. εργαζόμενους. Μιλώντας για την αντιμετώπιση των προκλήσεων σημείωσε ενδεικτικά την κίνηση του ελληνικού Υπουργείου Υποδομών με το παρατηρητήριο τιμών και την πρώτη αναθεώρηση τιμών, την οποία όμως χαρακτήρισε «ασπιρίνη» σε σχέση με το πρόβλημα. Πρόσθεσε ότι η ανακοστολόγηση ήδη κατακυρωμένων έργων αλλά και η πρόβλεψη με δικλείδες ασφαλείας για όσα θα δημοπρατηθούν είναι μια βάση, αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς την ανάλογη κεντρική ευρωπαϊκή πρόβλεψη.

Τι είδαν τελικά οι Γιαπωνέζοι στην Ελλάδα;

Επίσημοι Γιαπωνέζοι, κυβερνητικοί και ιδιώτες, εκπρόσωποι ισχυρών πολυεθνικών επιχειρηματικών ομίλων, είχαν να έλθουν στην Ελλάδα από το 2005. Μεσολάβησε η χρηματοπιστωτική κρίση, ακολούθησε η κρίση χρέους και τώρα η ενεργειακή κρίση, ο πόλεμος και άλλα που απέτρεπαν. Είναι κατά κοινή ομολογία δύσκολοι, προετοιμάζουν πολύ συστηματικά και οργανωμένα τις επισκέψεις τους και μόνο όταν είναι βέβαιοι για το ενδιαφέρον τους κινούνται.

Εχει σημασία λοιπόν ότι ήλθαν τώρα στην Αθήνα, παρότι αποφεύγουν να εκτίθενται σε χώρες που δεν έχουν επενδυτική βαθμίδα και είναι αποκλεισμένες, εξαιτίας των κινδύνων που τους συνοδεύουν, από τις διεθνείς αγορές. Τι είδαν λοιπόν στην Ελλάδα και έσπευσαν στην Αθήνα έπειτα από τόσα χρόνια;

Όπως αποκαλύπτει ο Μικροοικονομικός του Βήματος της Κυριακής, κατ’ αρχάς, η γιαπωνέζικη αντιπροσωπεία ήταν πολυμελής, αποτελούμενη από τους συμπροέδρους του εθνικού ιαπωνικού φορέα KEIDANREN και υψηλόβαθμα στελέχη πανίσχυρων ιαπωνικών ομίλων όπως η Japan Airlines, η Ηitachi, η SAYMITOMO, η NOMURA, η Mitsubishi Electric και άλλων και έγινε δεκτή από τον Πρωθυπουργό και τους επιτελείς του στο Μέγαρο Μαξίμου. Εκεί οι Γιαπωνέζοι, ανάμεσα στα άλλα, έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον τουρισμό, αναφέροντας ότι θα τους ενδιέφερε η απευθείας σύνδεση της Αθήνας με το Τόκιο και μαζί για τις ενεργειακές μπίζνες.

Μίλησαν με θέρμη για τα θαλάσσια αιολικά πάρκα, ζήτησαν να μάθουν για το νομικό πλαίσιο που θα διέπει τη λειτουργία τους και βεβαίως για τα θέματα ηλεκτροκίνησης και φόρτισης των ΙΧ αυτοκινήτων καθότι προηγμένη χώρα παραγωγής οχημάτων. Στη βάση αυτή αναζήτησαν να μάθουν τον ρόλο της Ελλάδας στον νέο διεθνή ενεργειακό χάρτη, ιδιαιτέρως μέσω των έργων ηλεκτρικής διασύνδεσης που προπαρασκευάζονται.

Τους απασχόλησε το πείραμα ηλεκτροκίνησης της Αστυπάλαιας.

Εντυπωσιάστηκαν επίσης για το ευρύτατο έργο ψηφιοποίησης της χώρας και έδειξαν έκπληξη για την ταχύτητα ανάπτυξης ψηφιακών εφαρμογών προς εξυπηρέτηση και κάλυψη καθημερινών αναγκών των πολιτών.

Οι εφαρμογές του τομέα της υγείας, ο ατομικός φάκελος ασθενούς και άλλες κατεγράφησαν ως πρωτοποριακές και ικανές να προσφέρουν πεδία συνεργασίας. Και βεβαίως δεν παρέλειψαν να διερευνήσουν το επίπεδο και το βάθος των σχέσεών μας με την Κίνα, η οποία για την Ιαπωνία είναι περίπου όπως η Τουρκία για εμάς…

Απομακρύνονται από το Ιντερνετ

Υποχωρούν οι ανάγκες των καταναλωτών, μετά το τέλος των λοκντάουν της πανδημίας, για τη συνδεσιμότητα. Τα νοικοκυριά δίνουν πλέον προτεραιότητα στην οικονομική και ψυχική ευημερία, όπως προκύπτει από την τελευταία μελέτη της EY, Decoding the digital home, η οποία κατέγραψε τις απόψεις περισσότερων από 20.000 νοικοκυριών από οκτώ χώρες (Καναδάς, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Σουηδία, Ηνωμένο Βασίλειο και ΗΠΑ) για να αναλύσει τη στάση των καταναλωτών απέναντι στην τεχνολογία, τα media και τις τηλεπικοινωνίες που χρησιμοποιούν στο σπίτι. Η μελέτη επιβεβαιώνει ότι η εκτίναξη του κόστους ζωής ασκεί πίεση στο ψηφιακό νοικοκυριό. Περισσότερα από τα μισά νοικοκυριά ανησυχούν ότι ο πάροχος ευρυζωνικότητας (60%) και ο πάροχος συνδρομητικής τηλεόρασης (55%) θα αυξήσουν το κόστος της συνδρομής, ενώ το 45% πιστεύουν ότι πληρώνουν περισσότερο απ’ ό,τι πρέπει για περιεχόμενο που δεν καταναλώνουν.

Οι καγκελάριοι που προτιμούν την εθνική επέτειο

Το έχουν οι Γερμανοί καγκελάριοι να προτιμούν να έρχονται στην Αθήνα στην εθνική επέτειο του «Όχι». Οξύμωρο, αλλά έτσι είναι. Το 2021 η Ανγκελα Μέρκελ επέλεξε να επισκεφτεί την Ελλάδα στις 28 και 29 Οκτωβρίου κι ενώ η χώρα γιόρταζε την εθνική επέτειο και την έναρξη του πολέμου απέναντι στον ιταλικό και στη συνέχεια τον γερμανικό φασισμό.

Υπήρξαν και τότε αντιδράσεις, αλλά δεν έγινε και μεγάλη φασαρία.

Φέτος ο νέος Γερμανός καγκελάριος, Ολαφ Σολτς επέλεξε να έρθει παραμονή της 28ης Οκτωβρίου για συζητήσεις που μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν και… πωλήσεις όπλων.

Αν μη τι άλλο είναι παράδοξο όλο αυτό, όμως, η διπλωματία θέλει και ρεαλισμό. Οι συναντήσεις που θα έχει ο Σολτς στην Αθήνα έχουν εξοπλιστικό ενδιαφέρον.

Οι πληροφορίες λένε ότι με την επίσκεψη θα ανοίξει η συζήτηση που αφορά στον εκσυγχρονισμό 183 αρμάτων μάχης Leopard 2, 190 αρμάτων Leopard 1 αλλά και την προμήθεια της νέας γενιάς Τεθωρακισμένων Οχημάτων Μάχης (ΤΟΜΑ) Lynx KF-41.

Η πιθανότητα απόκτησής τους είχε συζητηθεί από πέρυσι. Το πρώτο Letter of Intent (επιστολή ενδιαφέροντος) είχε σταλεί από το υπουργείο Άμυνας ήδη από τον Ιανουάριο

Υπάρχει πάντως ένα πρόβλημα: Παραμένουν όμως ανοιχτές, εδώ και 20 χρόνια, οι γνωστές εκκρεμότητες του ελληνικού δημοσίου με τις κατασκευάστριες KMW και Rheinmetal.

Ωστόσο, η γερμανική αμυντική βιομηχανία βλέπει… ευκαιρίες στην Ελλάδα, αλλά και στην Κύπρο, μετά την άρση του εμπάργκο όπλων.

Η ώρα της S&P αλλά… μην περιμένετε αναβάθμιση

Μία και σήμερα για το νέο… χρησμό της Standard & Poor’s για την ελληνική οικονομία. Αύριο συγκεκριμένα θα μάθουμε αν ο διεθνής οίκος θα κάνει την έκπληξη και θα μας αναβαθμίσει. Κομματάκι δύσκολο έως αδύνατο λένε καλά γνωρίζοντες, με την S&P να ακολουθεί το δρόμο των υπολοίπων οίκων αξιολόγησης οι οποίοι τηρούν στάση αναμονής και χτυπούν καμπανάκια για τις επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης.

Αυτή η αβεβαιότητα θα εκφραστεί και στην έκθεση της S&P. Και για να θυμίσουμε: Ο παραπάνω οίκος μας είχε αναβαθμίσει τον περασμένο Απρίλιο και η Ελλάδα βρίσκεται ένα σκαλοπάτι από την πολυπόθητη επενδυτική βαθμίδα. Βρίσκεται όμως δύο για την Fitch και τρία για την Moody’s.

Όπως και να έχει, με τον δύσκολο χειμώνα προ των πυλών, τον προϋπολογισμό του 2023 να είναι στον αέρα καθώς κανείς δεν μπορεί να προβλέψει την ένταση της ενεργειακής κρίσης, την ανάγκη για στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων να επηρεάζει τα μακροοικονομικά και την υποχώρηση της ανάπτυξης του χρόνου, η επενδυτική βαθμίδα μάλλον θα αργήσει πολύ. Και μάλλον θα πάει μετά τις εκλογές, όποτε κι αν γίνουν αυτές.

Συνέβη και αυτό… Εξάγει τεχνογνωσία το υπουργείο Εργασίας

Κι όμως πρόκειται για πραγματική είδηση. Το ελληνικό υπουργείο Εργασίας προχωρεί  στην εξαγωγή …τεχνογνωσίας γύρω από μηχανισμούς αποτελεσματικού ελέγχου της αγοράς εργασίας και πάταξης της παραβατικότητας.!!!

Συγκεκριμένα παρέχει στην Κύπρο το …«know how για την ψηφιακή κάρτα εργασίας και την εφαρμογή της ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ στην »Κύπρο.

Ο υπουργός κ. Κ. Χατζηδάκης – για το σκοπό αυτό – επισκέφθηκε την Μεγαλόνησο  μαζί με τη Γενική Γραμματέα Εργασιακών Σχέσεων κυρία Άννα Στρατινάκη και με κλιμάκιο υπηρεσιακών στελεχών.

Ήδη οι υπηρεσιακοί παράγοντες συνεργάζονται με τα στελέχη του Υπουργείου Εργασίας της Κύπρου, με στόχο τη δημιουργία στη χώρα  ενός αντίστοιχου συστήματος, με αυτό που εφαρμόζεται ήδη στην Ελλάδα, προσαρμοσμένο στις ανάγκες της κυπριακής αγοράς εργασίας.

Το ίδιο σύστημα της ψηφιακής κάρτας και της ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ παρουσίασε ο κ. Χατζηδάκης και στον υπουργό Οικονομικών Υποθέσεων και Απασχόλησης της Φινλανδίας κ. Mika Lintilä κατά τη χθεσινή συνάντησή τους.

Προεκλογικές υποσχέσεις και πραγματικότητα στο ΕΣΥ

Διαβάσαμε προχθές ανακοίνωση του κυβερνητικού εκπροσώπου, και βουλευτή Φθιώτιδας, Γ. Οικονόμου, η οποία ανέφερε ότι υπογράφηκαν οι συμβάσεις για την ανέγερση ενός νέου κτιρίου, εντός του συγκροτήματος του Νοσοκομείου Λαμίας, για την επέκταση της ογκολογικής κλινικής και την ανάπτυξη νέου κέντρου ακτινοθεραπείας και τμήματος πυρηνικής ιατρικής.

Και θυμηθήκαμε πριν από λίγο καιρό το χαμό που είχε γίνει με το συγκεκριμένο νοσοκομείο και τις τρομακτικές ελλείψεις σε προσωπικό, σε όλους τους τομείς. Από τα επείγοντα περιστατικά, μέχρι το ακτινολογικό, όπου ο αξονικός και ο μαγνητικός τομογράφος, λειτουργούσαν μερικές ημέρες το μήνα, μέχρι το αναισθησιολογικό, την ουρολογική κ.λπ.

Τότε που έλειπαν περί τους 50 γιατροί σε σχέση με τα προ πανδημίας δεδομένα.

Κάπως έτσι είναι η κατάσταση σε πολλά νοσοκομεία της επαρχίας. Στο Αγρίνιο, στην Πρέβεζα, τη Λευκάδα κ.λπ.

Καλές οι προεκλογικές εξαγγελίες επομένως, αλλά οι άρρωστοι δεν μπορούν να περιμένουν τις εκλογές για να μην… πεθάνουν.