Κακάο: Η βιομηχανία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια… πικρή αναμέτρηση

Με μια νέα πρόκληση βρίσκoνται αντιμέτωποι κακαοκαλλιεργητές, σοκολατοποιοί, έμποροι και καταναλωτές. Σε μια αλυσιδωτή αντίδραση, οι πωλήσεις μειώνονται καθώς αυξάνονται οι τιμές.

Η τιμή του κακάο άρχισε να παίρνει την ανιούσα το δεύτερο εξάμηνο του 2022. Από τότε όμως έχει διπλασιαστεί, φτάνοντας αρχικά σε ιστορικό υψηλό τον Ιανουάριο του 2024 και μόλις μερικές ημέρες μετά ξεπέρασε τα 9.010,59 δολάρια ανά τόνο στην αγορά εμπορευμάτων της Νέας Υόρκης τη δεύτερη εβδομάδα του Φεβρουαρίου.

Κακάο: Οι υψηλές τιμές φέρνουν ελλείψεις στη σοκολάτα παγκοσμίως

Αυτή η απότομη άνοδος έχει δημιουργήσει μια σειρά από προβλήματα τόσο στις επιχειρήσεις σοκολάτας όσο και για στους καταναλωτές, που παραμένουν συνδεδεμένοι μεταξύ τους παρά τη φαινομενική απόσταση.

Όπως τονίζει ο Economist, η Hershey και η Mondelez International, ιδιοκτήτρια της Cadbury, μετακύλισαν το κόστος αυτό στους αγοραστές πέρυσι. Τα ετήσια κέρδη της Hershey μειώθηκαν κατά 11,5% κατά τη διάρκεια του τέταρτου τριμήνου. Η εταιρεία ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα μειώσει το 5% του εργατικού δυναμικού της. Ενώ την ίδια στιγμή η Barry Callebaut, η μεγαλύτερη σοκολατοβιομηχανία στον κόσμο, δήλωσε ότι θα απολύσει 2.500 άτομα, ποσοστό που αντιστοιχεί με το 19% του εργατικού δυναμικού της.

Ελ Νίνιο

Οι κλιματικές συνθήκες ευθύνονται εν μέρει για την αύξηση του κόστους. Το κακάο παράγεται κυρίως από μικρούς αγρότες στη Δυτική Αφρική. Η Γκάνα και η Ακτή Ελεφαντοστού καλλιεργούν περίπου το 60% της παγκόσμιας εσοδείας.

Την περασμένη σεζόν το καιρικό πρότυπο Ελ Νίνιο οδήγησε σε ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες και βροχοπτώσεις που κατέστρεψαν τις καλλιέργειες. Η συνολική βροχόπτωση στις περιοχές καλλιέργειας κακάο της Ακτής Ελεφαντοστού το 2023 ήταν η υψηλότερη των τελευταίων 20 ετών, σύμφωνα με την Gro Intelligence.

Φέτος, το Ελ Νίνιο έφερε σοβαρή ξηρασία στις καλλιέργειες κακάο, μειώνοντας περαιτέρω την παραγωγή. Η τράπεζα ING εκτιμά ότι φέτος το χάσμα μεταξύ παγκόσμιας παραγωγής και κατανάλωσης θα είναι το μεγαλύτερο τουλάχιστον από το 2014. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα έχουν πλήξει και άλλα εμπορεύματα. Οι ξηρασίες στην Ταϊλάνδη και την Ινδία επηρεάζουν τις φυτείες ρυζιού. Οι καταρρακτώδεις βροχές στη Βραζιλία, τον μεγαλύτερο εξαγωγέα ζάχαρης στον κόσμο, έχουν επηρεάσει τις εξαγωγές της.

Εμπόδια και ασθένειες

Κι οι δυσκολίες δεν σταματούν εδώ. Ασθένειες που δεν πλήττουν απλώς, αλλά σκοτώνουν τα κακαόδεντρα, εξαπλώθηκαν στη Γκάνα και την Ακτή Ελεφαντοστού κατά τη διάρκεια των ισχυρών βροχοπτώσεων πέρυσι.

Η εταιρεία ερευνών Tropical Research Services εκτιμά ότι μέχρι το τέλος του 2023 ο ιός του διογκωμένου βλαστού του κακάο -ένας παθογόνος ιός των φυτών της οικογένειας Caulimoviridae που μειώνει την απόδοση κακάο μέσα στον πρώτο χρόνο μόλυνσης και συνήθως σκοτώνει το δέντρο μέσα σε λίγα χρόνια- είχε μολύνει περίπου το 20% των κακαόδεντρων της Ακτής Ελεφαντοστού.

Οι διαρθρωτικοί παράγοντες παίζουν επίσης ρόλο. Οι κυβερνήσεις της Γκάνας και της Ακτής Ελεφαντοστού ρυθμίζουν σε μεγάλο βαθμό τις αγορές κακάο και καθορίζουν τις τιμές για τους αγρότες. Οι τρέχουσες τιμές χονδρικής είναι 250% υψηλότερες από την τιμή παραγωγού της Γκάνας το 2023, σύμφωνα με το Corporate Accountability Lab, μια μη κερδοσκοπική ομάδα.

Τα μικρά περιθώρια κέρδους αποθαρρύνουν τους αγρότες να επενδύσουν σε νέες φυτείες (καμία δεν έχει δημιουργηθεί στην Ακτή Ελεφαντοστού εδώ και σχεδόν 25 χρόνια). Αναγκάζουν επίσης τους αγρότες να περικόψουν τα λιπάσματα, καθιστώντας τα δέντρα πιο ευάλωτα στις κακές καιρικές συνθήκες και στις ασθένειες.